Экономика

Учурда чет өлкөдө иштеген кыргыз жарандарынын саны жарым миллиондон кем болбойт. Алар, айрым бир маалыматтар боюнча, Ата журтуна жылына 500 миллион доллардан ашуун акча акча жөнөтүп турушат. Кыргызстандык эмгек мигранттарын азыр Россия, Казакстанда, атүгүл Россияда да кездештирүү мүмкүн.

Санк-Петербург узак жылдардан бери жашап жүргөн ишкер Каныбек Маматкаримовдун айтымында, анын тааныштары Кыргызстанга көбүн эсе “Вестерн юнион” жана “Контактсис” системасы аркылуу акча которушат.

“Western Union”, “Money Gram”, “Anelink” жана башка ортомчу фирмалар аркылуу акча жөнөтүү, ишенимдүү болгону менен, арзанга турбасын Европа инвестициялык банкынын соңку изилдөөсү көрсөттү.
Бул изилдөөгө караганда, 2003-жылы Алжир, Египет, Иордания, Ливан, Марокко, Сирия, Тунис жана Түркияга эмгек мигранттары Европа өлкөлөрүөн 7, 1 миллиард евро жөнөтүшкөн. Бирок, ал акчанын 12 проценттен 20 процентке чейини жол акысына кеткен.

Эмгек мигранттары жөнөткөн акча аталган өлкөлөр тышкы инвестиция жана жардам түрүндө алган акчадан көп болгон.

Европа инвестиция банкынын эсептөөлөрүнө караганда, эмгек мигранттары банк аркылуу акча жөнөтсө, анын чыгымы салыштырмалуу аз болмок.

Акыркы жылдары Батыш Европанын бакубат өлкөлөрүнүн экономикасы жайбаракат козголуп, орточо өсүү ырааты 3 процентке жетпей турган. Эмгек рыногундагы абалды изилдеген Manpower борборунун соңку докладына караганда, азыркы жарым жылда дүйнөлүк экономикага дем берчү өлкөлөрдө жумуш күчүнө болгон талап өсүп баратат.

Америкалык илимий борбор мындай тыянакты Европа, Азия жана Американын 24 өлкөсүндө өткөрүлгөн изилдөөнүн натыйжасында чыгарды.
“Мунайдын баасынын кымбаттаганына жана башка факторлорго карабастан, Европа жана Азиянын көпчүлүк өлкөлөрүнүн эмгек базарындагы абал экинчи квартал катары менен жакшырууда. Америкада жумушчу күчүнө талап ырааттуу өсүүдө”,-деп билдирди аталган борбордун башчысы Жэфри Хорес.

Жумушчуларга болгон талаптын Германия менен Японияда жанданганы, - АКШ жана Канадада туруктуу өсүп жатканы дүйнөлүк экономика ишенимдүү өсүү жолунда экенин күбөлөйт.

Германиялык ишкерлер акыркы 10-15 жылда өндүрүштү Чыгыш Европа өлкөлөрүнө көчүрүп, жумушсуздук, айрыкча өлкөнүн өнөр жайлуу аймактарында, чоң мүшкүлгө айланып калган.

Изилдөө өткөрүлгөн Батыш Европанын 10 өлкөсүнүн ичинен Италияда гана оң жылыш жок.

Азияга кайрылсак, Японияга катар ушу тапта Индия, Тайван жана Гонконгдо жумушчуларга талап күчтүү. Демейде, эл аралык эмгек рыногунда жайында айыл чарба секторунда иш күчөп, дем алуу сезону кызыган кезде жумушчуларга талап өсөт.

Белгилей кетчү нерсе, быйыл Кытайда өткөн жылга салыштыраганда жаңы жумуш орундары аз түзүлөт жана адамдарды ишке алуу кыскат.

Баса, мунай баасы демекчи, Нью-Йорктун биржасында апрель айында сатылчу мунайдын наркы кечээ күнү 43 центке өстү жана 62 доллар 20 центке жетти. Лондон биржасында 1 долларга дээрлик өсүп, 63 доллардан ашып кетти.

Буга Иран ядролук чатакка байланыштуу тышкы базарга мунай чыгарууну кыскартат деген коркунуч себеп болду.