Кыргызстан Сохтогу чек арасын тосууга киришти

Азырынча такталган, эки тараптуу макулдашылган чек ара тосмолонсо, жакынкы күндөрү Ташкенден да чек араны аныктоочу комиссия келип, аймактагы чек ара тилкесин биротоло чечүү болжолдонуп жатат.

Чек араны тосуучу шаймандар даяр

5-7-январдагы Өзбекстандын Сох анклавы менен Баткендин Чарбак айылындагы жаңжалдан кийин чек арадагы абал күч кызматтарынын көзөмөлүндө. Анклавга кирип-чыгуу токтотулган, жолдор жабык бойдон. Жол жабыктыганан обочодо калган Баткендин Бөжөй айылына тик учак менен гуманитардык жардам жеткирилип жатат.

Аймакта өкмөттүн абалды иликтөөчү атайын комиссиясы жана мекемелер аралык жумушчу тобу да иштеп жатат. Чарбак айылында болсо жаңжал башталганы жеригиликтүү эл чек араны тактоо, тосуу маселесин кабыргасынан коюп келет.

16-январда атайын адситер Чарбак айылына келип, эки өлкө четешкен чек араны тикен зымдар менен тосмолоого киришти. Чек араны тактоочу комиссиянын мүчөсү, жерге укуктарды каттоо боюнча Баткен райондук башкармалыгынын жетекчиси Абдиназар Эргешов азырынча жалпысынан 10 чакырым чек ара тосулаарын билдирди:

- Өзбекстандын Сох району менен Кыргызстандын Баткен районунун чектешкен чек арасы 136 км. Анын 100 чакырымы такталып, эки тараптуу макулдашылган. Такталган чек аранын ушул Чарбак айылынын жанын тосолу деп жатабыз. Бизге 10 чакырымды тикен зымдар менен тосконго шаймандар келген.

Чек араны минтип тосуу жаңжалдарды жаңылабас бекен деген да түкшүмөлдөр жок эмес. Өкмөттүн облустагы өкүлүнүн орун басары Саитжан Эратов мындан эч кандай пикир келишпестик болбойт деп эсептейт:

-Тендер өткөрүлүп, 10 чакырымды тосууга бардык керектүү буюмдар келген. Эгер керек болсо дагы тособуз, бул ишти өкмөт колдоп жатат. Бардык иш макулдашылган жерде жүрөт. Бизге кошуналардын бир см. жери да кереги жок. Биз да бир укум жерди аларга бербейбиз.

Чарбактыктардын үмүтү

Чарбактыктар болсо ушуну гана күтүп тургансыйт. Алардын баамында, чек араны тикен зым менен тосуу жаңжалдардын санын кыскартып, чек арадагы башаламандыкка чекит коймокчу.

Чарбактык Ашым Мырзабеков кошуналар менен катташпай калсак да жаңжал болбосо болду дейт:

- Жакшы болот да. Чек ара тосулса кечээкидей бастырып кирбей калышат. Чек ара так болгондон кийин талаш-тартыш болбойт. Минтип тоспосо дагы жаңжал болбойт деп ким кепил болот? Катташпасак жок, аймакка кирип-чыгуу тартиби орнойт да.

Чарбак айылында чек ара толук такталып бүтө элек. Андыктан азыркы чек араны тосуу толук эки айылды бөлүп калбайт.

Облус башчысынын орун басары Саитжан Эратов жакынкы күндөрү Өзбекстандан да чек араны аныктоочу комиссия келип, Хушяр айылынын айланасындагы чек ара маселесине биротоло чекит коюлат деген пикирде:

- Биз кошуналарга талап коюп, чек араны тактоочу комиссия келсин деп айттык. Бүгүн болбосо да эртеңден отуруп, чек ара маселесин тактайбыз.

Канткен менен аймактагы абал кыйчалышып, Сох анклавы жабык турган мезгилде көптөн бери жанданбай келген чек араны тактоо иштери кайра канчалык жанданаары азырынча беймаалым.

Бул арада өзбек тарап Чарбак жаңжалында зыян тарткан кыргыз жарандарына материалдык чыгымдарын төлөп бере баштады. Азырга чейин талкаланган 12 автоунаа үчүн 56 миң АКШ доллары төлөнүп берилди. Калган чыгымдарды тактоо иштери уланууда. Кыргыз тарап чыгымдар толук төлөнмөйүн Сох анклавына жол ачылбастыгын эскеркткен.

5-7 январдагы Сох-Чарбак жаңжалында Кыргызстандын 30 жараны барымтага алынып, бир күндөн кийин бошотулган. Барымтадан бошотулган отуз адамдын сегизи азыр облустук ооруканада дарыланууда.

Өзбек тарап бул окуяда беш жаранына ок тийип, жаракат алганын айтса, Кыргыз чек ара кызматы каршылык көрсөткөн өзбек жарандарына ок атылбаганын, чек арачылар эскертүү иретинде асманга гана ок чыгарышканын билдирген.