"Азаттыктын" Баткен облусундагы кабарчысы. Ош мамлекеттик университетин аяктаган.
Климаттын өзгөрүүсүнөн, кургакчылыктан улам сугат мезгилинде суу таңкыстыгы күчөдү. Баткендиктер суу таңкыстыгын чечүү, жайытты жакшыртуу, кайрак жерлерге суу жеткирүү үчүн бир топ жылгаларга жасалма мөңгү тоңдуруп жатышат.
Кыргыз-тажик чек арасында жайгашкан Баткендин Кара-Бак айылы - аймактагы эң ири калктуу конуштардын бири.
Баткенде жазуучу Топчугүл Шайдуллаеванын аңгемелеринин негизинде "Кызыл өрүк" аттуу толук метраждуу көркөм тасма тартылууда. Актан Арым Кубат режиссерлук кылган тасманын актерлорунун көбү элеттик адамдар.
Баткен облусунун уюшулганына 25 жыл толду. 1999-жылы Зардалы айылы аркылуу "Өзбекстан Ислам кыймылынын" (Кыргызстанда экстремисттик деп табылып, тыюу салынган) жоочулары мамлекеттик чек араны бастырып кирип, 50дөн ашык аскер октон ажал тапкан окуядан кийин облусту түзүү чечими кабыл алынган.
Кыргызстанда археологиянын артынан түшкөн окумуштуулардын жана ага кызыккан жаштардын саны аз экени айтылып келет.
Баткен мамлекеттик университети ойлоп табуучулук жана ишкердикке кызыккан студенттерге “Бизнеси инкубатор” уюштурган.
Баткен аймагында күрүчтүн калдыгынан “сынч блок” деп аталган курулуш материалы жасалууда. Муну ойлоп тапкан ишкер өз кардарларын таба баштаган. Аймакта адатта күрүч шалыдан бөлүнүп алынгандан кийин калдыгы додо болуп талаада калат.
БатМУ менен Улуттук илимдер академиясынын биргелешкен экспедициясы аймакта акыркы 65 жылда биринчи жолу казуу иштеринде I-V кылымдарга тиешелүү мүрзөлөрдөн көчмөн уруулардын маданиятына таандык буюмдар, зер буюмдары жана шарап сактаган идиштерди табышты.
Баткендин Тажикстан менен чек арадагы Көк-Таш айылында акыркы чакырылышта үч аял депутат болуп шайланган. Кыз-келиндерден депутат шайланары менен айылдагы социалдык маселелер, кыз-келиндер көйгөйлөрү, кары-картаңдарды түйшөлткөн тоскоолдуктар күн тартибине чыгып, алды чечиле баштады.
24-июндагы селден улам Кадамжай районунда өзгөчө кырдаал режими жарыяланып, табият кырсыгынын кесепетин жоюу, зыяндарды тактоо иштери уланууда. Селде беш жашар баланын өмүрү кыйылды. Үйүнүн ичине чейин суу каптаган 39 үй-бүлө туугандарыныкында убактылуу баш пааналап турушат.
Кадамжайда сууга аккан беш жаштагы Саид-Азим Илхамовдун сөөгүн жергиликтүү тургундар саат 23:45 чамасында табышкан. Жалал-Абад, Баткен жана Талас облустарынын айрым айылдарында 24-июнда сел жүрүп, жол каттамдары убактылуу жабылды. Ондогон үй-бүлөлөр коопсуз жайга көчүрүлдү.
Президент Садыр Жапаров Кадамжайдагы жыйырма жылдан бери чыры басылбай келген Шамбесай кенинен алтын казылбай турганын билдирди. Кенди иштетүүгө жергиликтүү тургундар караманча каршы болуп келишкен. Алар кен ишке кирсе, аймактагы Исфайрам суусу булганарын жана башка экологиялык маселелер чыгарын айтышкан.
Кыргызстан, Тажикстан, Өзбекстандын чек аралары кесилишкен Фергана өрөөнүндө суу - экологиялык, экономикалык же социалдык эле маселе эмес, геосаясий мүнөзгө да ээ. “Азаттык” радиосунун "Сел менен кургакчылыкка эмне себеп?" деп аталган атайын долбоорунун алгачкы чыгарылышын сунуш кылабыз.
23 жашында күйөөсүнүн ур-токмогунан каза тапкан Айкыз Калмурза кызынын иши боюнча Кадамжай райондук сотунун өкүмүнө жакындары нааразылык билдирүүдө. Райондук сот мындан эки аптадай мурда маркумдун жолдошун 13 жылга эркинен ажыраткан.
23 жашында күйөөсүнүн ур-токмогунан каза тапкан Айкыз Калмурза кызынын иши боюнча Кадамжай райондук сотунун өкүмүнө жакындары нааразы. Райондук сот майдын соңунда маркумдун жолдошун 13 жылга эркинен ажыраткан.
Баткенде үй тибинде ачылган бала бакчалар көбөйүүдө. “Өкмөттүк акселераторлор” программасынын алкагында үйүндө бала бакча ачып, ар бир тарбиячы 25ке чейинки балдарды тарбиялоого мүмкүнчүлүк түзүлгөн. Муну менен аймакта мектепке чейинки билим берүүнү жакшыртуу аракети болууда.
Мындан отуз эки жыл мурда жер көчкү корунучунан улам Сүлүктү шаарынан көчүрүлгөн 70тен ашык үй-бүлөгө Лейлек районунун аймагынан жер берилип, жаңы айыл түптөлгөн.
Кыргыз-тажик чек ара тилкесинде ок атылган окуядан кийин эки тараптын күч түзүмдөрү, жергиликтүү бийлик өкүлдөрү жолугушуу өткөрдү.
Баткендеги "Айгүл таш" мамлекеттик коругу 1978-жылы коргоого алынып, 2004-жылы гүл Кыргызстандын Кызыл китебине кирген.
Дагы жүктөңүз
