Бул Аскар Акаевдин Москва университетинде окумуштуу катары ишке киришкенден кийин берген алгачкы интервьюсу. Анда экс-президент Кыргызстандагы бурулушка жол бергени үчүн өзүн күнөөлүү сезерин белгилеп, бирок, 24-мартта өлкөдөн чыгып кетүүсүнүн себебин айткан эмес. Ал эми Кыргызстанга кайтып келишине жаңы революциячылар бут тосуп жатышат деп эсептеген. Акаевдин көз карашында ал Конституцияда көрсөтүлгөн экс-президенттин кепилдиктеринен пайдаланууга укугу бар, ал эми Акаевдердин мүлкү жөнүндөгү маалыматтар аларды жаманатты кылуу жана менчикти кайра бөлүштүрүүдө элди алаксытуу үчүн жаңы бийлик ойлоп тапкан жомок.
Ушундай эле пикирди камтыган кайрылууну экс-президенттин жубайы Майрам Акаева декабрдын башында президент Курманбек Бакиевге жолдогон. Бирок, кайрылууну мамлекеттик катчы Дастан Сарыгулов 20-декабрда тараткан билдирүүсүндө кескин сынга алып, 15 жыл бийлик башында туруп, элди жардылыкка кириптер кылган Акаевдердин үй-бүлөсүнүн мекен, эл-жер жөнүндө оозанууга, экс-президенттик кепилдиктерди суроого укугу жок экендигин айтып чыккан:
- Мурдагы бийликти эске алсак, ал бийликти сөзсүз президенттин аялынын катышуусу менен элестейбиз. Себеби, коом жакшы билет, көп маселелерге ошо киши түздөн түз кийлигишкен. Түздөн-түз кээде өзүнүн буйруктарын да айтып келген. Чындап айтканда, өткөн бийликтин доорунда эл жөпжөнөкөй эле бир үй-бүлөнүн буйругу менен каалагандай калчалган эл болуп калган да.
Акаев интервьюда Дастан Сарыгуловдун жообун жаңы бийликтин чыныгы жүзү катары белгилеп,жөнөкөй цехтин башчысынан премьер-министрликке чейин көтөрүлгөн Бакиев өзү жооп берүүгө эрки жеткен эмес экен деп болжойт.
Президент Курманбек Бакиев болсо мурдагы бийликти сынга алган учурларда экс-президент Акаевге кескин доо койгон учурлар байкала элек. Муну байкоочулар ар кандай түкшүмөлдөп келишет.
Бакиев президент катары Кыргызстандын калкына жолдогон жаңы жылдык алгачкы куттуктоосунда мурдагы бийликти коррупциялашкан бийлик деп атады:
- Алар калың элдин үстүнөн күн көрүп, салык салып, элдин жакырчылыгынан жыйнаган байлыгына маарып, кызыкчылыгын сактап калууга далбастап, катуу аракеттерди жасады.
Азыркы бийликтин таламын талашкан саясатчылар да, жарандык коомдун өкүлдөрү да президенттин бул көз карашын колдошот. Март окуясынан кийин Акаев жана анын жакындары байлыгын сактап калуу үчүн дестабилдештирүүчү көп аракеттерди жасады деп, мунун туу чокусу катары 17-июнь окуясы аталып келет.
Аскар Акаев болсо интервьюсунда акаевдердин байлыгы жок экендигин дагы бир ирет белгилеп, Курманбек Бакиев менен Данияр Үсөнов түзгөн комиссиянын иши ойрон болуп, ал тескерисинче, улуттук экономикага доо кетти деген оюн айткан.
Анткен менен комиссиянын тыянагы боюнча учурда башкы прокуратура Акаевдерге байланыштуу 60тан ашык кылмыш ишин козгоп, териштирип жатат. Бул тууралуу башкы прокурор Камбараалы Конгантиев буларга токтолду:
- Бүгүнкү күнү үй-бүлөнүн тегерегинде 68дей иш козголгон. Анын 27си «Мээрим» фондуна байланыштуу тергелип атат. Алардын кыйла бөлүгү сотко кеткен.
Бул кылмыш иштердин башында экс-президенттин уулу, Жогорку Кеңештин депутаты Айдар Акаевге байланышкан кылмыш иши турат. Кылмыш иши депутаттык кол тийбестик алынгандан кийин козголгон жана ал учурда издөөдө. Мындан тышкары революциячыл саясатчылар өлкөнү коррупцияга жана жакырчылыкка белчесинен батырган мамлекет башчы катары Аскар Акаев экс-президенттик кепилдиктерден ажыратылышы зарыл деп санашат. Алардын бири, Жогорку Кеңештин депутаты Азимбек Бекназаровдун көз карашында Акаев аз дегенде өлкөнү кыйын учурда таштап кеткени үчүн эл алдында моралдык жактан жоопко тартылышы керек деген ойдо.
Ушундай эле пикирди камтыган кайрылууну экс-президенттин жубайы Майрам Акаева декабрдын башында президент Курманбек Бакиевге жолдогон. Бирок, кайрылууну мамлекеттик катчы Дастан Сарыгулов 20-декабрда тараткан билдирүүсүндө кескин сынга алып, 15 жыл бийлик башында туруп, элди жардылыкка кириптер кылган Акаевдердин үй-бүлөсүнүн мекен, эл-жер жөнүндө оозанууга, экс-президенттик кепилдиктерди суроого укугу жок экендигин айтып чыккан:
- Мурдагы бийликти эске алсак, ал бийликти сөзсүз президенттин аялынын катышуусу менен элестейбиз. Себеби, коом жакшы билет, көп маселелерге ошо киши түздөн түз кийлигишкен. Түздөн-түз кээде өзүнүн буйруктарын да айтып келген. Чындап айтканда, өткөн бийликтин доорунда эл жөпжөнөкөй эле бир үй-бүлөнүн буйругу менен каалагандай калчалган эл болуп калган да.
Акаев интервьюда Дастан Сарыгуловдун жообун жаңы бийликтин чыныгы жүзү катары белгилеп,жөнөкөй цехтин башчысынан премьер-министрликке чейин көтөрүлгөн Бакиев өзү жооп берүүгө эрки жеткен эмес экен деп болжойт.
Президент Курманбек Бакиев болсо мурдагы бийликти сынга алган учурларда экс-президент Акаевге кескин доо койгон учурлар байкала элек. Муну байкоочулар ар кандай түкшүмөлдөп келишет.
Бакиев президент катары Кыргызстандын калкына жолдогон жаңы жылдык алгачкы куттуктоосунда мурдагы бийликти коррупциялашкан бийлик деп атады:
- Алар калың элдин үстүнөн күн көрүп, салык салып, элдин жакырчылыгынан жыйнаган байлыгына маарып, кызыкчылыгын сактап калууга далбастап, катуу аракеттерди жасады.
Азыркы бийликтин таламын талашкан саясатчылар да, жарандык коомдун өкүлдөрү да президенттин бул көз карашын колдошот. Март окуясынан кийин Акаев жана анын жакындары байлыгын сактап калуу үчүн дестабилдештирүүчү көп аракеттерди жасады деп, мунун туу чокусу катары 17-июнь окуясы аталып келет.
Аскар Акаев болсо интервьюсунда акаевдердин байлыгы жок экендигин дагы бир ирет белгилеп, Курманбек Бакиев менен Данияр Үсөнов түзгөн комиссиянын иши ойрон болуп, ал тескерисинче, улуттук экономикага доо кетти деген оюн айткан.
Анткен менен комиссиянын тыянагы боюнча учурда башкы прокуратура Акаевдерге байланыштуу 60тан ашык кылмыш ишин козгоп, териштирип жатат. Бул тууралуу башкы прокурор Камбараалы Конгантиев буларга токтолду:
- Бүгүнкү күнү үй-бүлөнүн тегерегинде 68дей иш козголгон. Анын 27си «Мээрим» фондуна байланыштуу тергелип атат. Алардын кыйла бөлүгү сотко кеткен.
Бул кылмыш иштердин башында экс-президенттин уулу, Жогорку Кеңештин депутаты Айдар Акаевге байланышкан кылмыш иши турат. Кылмыш иши депутаттык кол тийбестик алынгандан кийин козголгон жана ал учурда издөөдө. Мындан тышкары революциячыл саясатчылар өлкөнү коррупцияга жана жакырчылыкка белчесинен батырган мамлекет башчы катары Аскар Акаев экс-президенттик кепилдиктерден ажыратылышы зарыл деп санашат. Алардын бири, Жогорку Кеңештин депутаты Азимбек Бекназаровдун көз карашында Акаев аз дегенде өлкөнү кыйын учурда таштап кеткени үчүн эл алдында моралдык жактан жоопко тартылышы керек деген ойдо.
