2002-жылдын 17-18-мартында болгон Аксы окуясы сотто кайра башынан тергелиши ыктымал. Бул маселени бүгүн Жогорку Сот Башкы прокуратуранын кайрылуусунун негизинде кароого киришти. Башкы прокуратура өз кайрылуусун жаңы жагдайлардын бар экендиги менен негиздөөгө аракет кылган.
Бүгүнкү “Апта каарманы» түрмөгүндө «Таш көмүр падышасы», «Кыргызстандын Жириновскийи» аталган Нурлан Мотуев тууралуу сөз болот.
Бүгүн «Реформа үчүн» кыймылынын лидерлери менен Бишкек шаар бийлиги 27-майда Бишкектин борбордук аянтында боло турган нааразылык акциясындагы коопсуздук маселелерин талкуулашты. Ушул эле күнү айрым коомдук уюмдардын өкүлдөрү оппозициянын кээ бир лидерлерин кескин сынга алган билдирүү менен чыгышты. «Акордо» коомдук бирикмеси «Реформа үчүн» кыймылынын мүчөсү, Жогорку Кеңештин депутаты Темир Сариевди сотко бергени жатканын жар салды. Муну оппозициянын тарапкерлери митинг алдында уюштурулган атайын акция катары сыпатташты.
Бишкек шаарынын Жал кичи районундагы № 12 турак үйдүн жашоочулары Өкмөт үйүнүн алдында нааразылык акциясын өткөрүштү. Пикетте алар «Кадам» акционердик коомунун жетекчилеринин аракеттерин токтотууга бийликти чакырган плакаттарды кармап турушту. Тараптардын ортосундагы батир талаш кыйла жылдан бери уланып келатат.
12-майда Баткенде кыргыз-тажик чегарасын бузуп кирген куралдуу топтун колунан алты адамдын өмүрү кыйылганы жалпыга белгилүү. Алардын жакындарына кандай камкордук көрүлүп жатат?
Кыргызстандагы саясий кризистин башкы себеби конституциялык реформанын кечеңдешинде эмес, акаевчил Бакиев менен акаевчил Куловдун жаатташкан (кландык) күрөшүндө болуп жатат. «Асаба» жана «Эрк» партиясынын лидерлери бүгүн ушундай билдирүү жасашты. Эки партия билдирүүсүндө тандем өз кызыкчылыгы үчүн элди экиге бөлүп жатат деп сындады.
Оппозициялык күчтөрдүн «Реформа үчүн» кыймылынын штабы бүгүн жыйын өткөрүп, 27-майга белгиленген митингди өткөрүү тууралуу акыркы бүтүмүн чыгарды.
Мамлекеттик жогорку бийлик өкүлдөрү кызматтарынан кыянаттык менен пайдаланып, ал аркылуу өз ишкердигин бекемдеп жатышат. Мындай мамиле Кыргызстанга келген инвесторлордун укуктарын тепсөөдө. Жогорку Кеңештин экс-төрагасы Өмүрбек Текебаев бүгүн ушундай билдирүү жасады. Өз билдирүүсүн депутат өкмөттүн цемент заводун куруу үчүн келген орусиялык компаниянын жагдайы менен негиздеди. Ал эми «Түштүк кыргыз цемент» ишканасынын өкүлдөрү муну экономикалык эмес, саясий маселе катары сыпатташууда.
Кыргызстандагы президентке ыктаган бир катар саясий партиялар жана коомдук уюмдар «Куттуу Кыргызстан» коалициясына биригишти. Алар конституциялык реформага колдоо көрсөтүү максаты менен бириккенин жар салышууда. Ал эми байкоочулардын баамында, жаңы саясий бирикме президенттин саясатын коргоо максатында уюшулуп жатышы ыктымал.
Баткен аймагында жүргөн атайын операция учурунда алты адам окко учуп, сегизи жарат алды. Окуяга байланыштуу президент Курманбек Бакиев набыт болгондордун жакындарына бүгүн көңүл айтты. Ушундай эле көңүл айтууну АКШнын Кыргызстандагы элчилиги да таратты. Атайын операция жүргүзүүгө Тажикстан аркылуу куралчан топтун Кыргызстандын чегарасына күч менен кирип келиши себеп болгон.
Президент Курманбек Бакиев 10-майда кадрдык олуттуу өзгөрүүлөргө барды. Натыйжада, президенттик администрация башчысы Үсөн Сыдыков, мамлекеттик катчы Дастан Сарыгулов, коопсуздук кызматынын башчысы Таштемир Айтбаев кызматтарынан кетишти. Президенттин бул кадамын оппозициялык маанайдагы саясатчылар жана жарандык коом өкүлдөрү ар кыл өңүттө талдоого киришти.
Кыргызстандын баш мыйзамынын долбоорлорун даярдоо боюнча жумушчу топ август айынын башында президентке кыргыз тилинде жазылган эки долбоорду сунуштамай болду. Бул тууралуу 5-май Конституция күнүнүн алдындагы жолугушууда тараптар макулдашты.
Кыргыз өкмөтүнүн он төрт мүчөсүнүн кызматтан кетүү аракетин саясий чөйрө ар кыл өңүттө талкуулап жатат. Саясатчылардын бир даары муну өкмөт менен парламент ортосундагы саясий оюн катары баалашса, айрымдары бул кадамы аркылуу бийлик өзүнүн жөндөмсүздүгүн дагы бир ирет көрсөттү деп сындашууда.
«Реформа үчүн» кыймылы 29-апрелдеги митингге коррупцияга, кылмыштуулукка каршы күрөштү күчөтүү, реформаларды тездетүү өңдүү он талап алып чыккан. Келерки митингде бул талаптарга Бакиев-Кулов тандеминин отставкасы кошулат.
Жогорку Кеңешке депутаттыкка шайлоодо көпчүлүк добуш алган Рысбек Акматбаевге мандат берүү маселеси бүгүн түштөн кийин Борбордук шайлоо комиссиясынын кезексиз отурумунда каралат. Буга БШКнын бир катар мүчөлөрүнүн төрагага кайрылуусу түрткү берди. Муну айрым саясатчылар президенттик администрациясынын кысымы катары чечмелешүүдө.
Кыргыз өкмөтүнүн он төрт мүчөсү кечээ кызматтан кетүү тууралуу арыз менен президент Курманбек Бакиевге кайрылып, бирок, колдоо тапкан жок. Министрлердин демилге көтөрүшүнө өкмөт мүчөлөрүнүн сексен пайызына парламенттин канагаттандырарлык эмес баа бериши түрткү болду.
АКШ баштаган антитеррордук коалиция “Манас» аба майданында аскер базасын жайгаштыруунун жаңы шарттарын кабыл алууну создуктура берсе, Кыргызстан биринчи июндан кийин мурдагы келишимди бир тараптуу токтотууга барышы ыктымал. Президент Курманбек Бакиев 19-апрелде улуттук телекөрсөтүү аркылуу ушундай билдирүү жасады.
Эгер президент Курманбек Бакиев өлкөнү реформалоо аракеттерине чукул киришпесе, 29-апрелден кийин ага дагы жаңы талаптар коюлат. Митинг өткөрүү штабынын мүчөлөрү бүгүн ушундай билдирүү жасашты. Бирок, президент мындай талаптарды митингдер аркылуу эмес, сүйлөшүү жолу менен чечүүгө чакырууда.
Кыргызстандагы оппозициялык күчтөр бийликтен кадр саясатындагы баш аламандыкка чек коюуну талап кылышууда. Талап аткарылбаса президентке импичмент жарыялоого чейинки кадамдар жасалыш ыктымалдыгын 17-апрелде экс-төрага Өмүрбек Текебаев билдирди.
«Демократия жана атуулдук коом» коалициясынын лидери Эдил Байсаловдун өмүрүнө кол салуу аптадагы олуттуу окуя болду. Бул окуя Кыргызстандын эле эмес, эл аралык коомчулуктун да көңүлүн бурду. Алардын бири бул кол салууну бүтүндөй жарандык коомго чабуул катары сыпатташса, айрымдары расмий бийликти кылмыш дүйнөсүнүн алдындагы алсыздыгы дешти. Кандай болгон учурда да укук коргоочу дароо саясий фигура катары бүтүндөй коомчулуктун көңүл чордонунда болуп, башкы темага айланды.
Дагы жүктөңүз
