Сирия менен Ирактан кайтып келген тажик жарандарынын баары эле радикалдуу ойлорунан баш тартпаганын 2-февралда Согди облусунун милиция башчысы журналисттерге билдирди.
Кудратулло Назарзода облустун 34 тургуну согуш жүрүп жаткан аймактардагы жоочулардын катарына кайра кошулганын айтты. Бирок ал тажик атуулдары кандай жол менен, качан өлкөдөн чыгып кеткенин тактаган жок.
"Соңку жылдары облустун 72 тургуну өз ыктыяры менен чет өлкөлөрдөгү согушкерлер топторуна кызмат кылуудан баш тартып, мекенине кайтып келишкен. Өкүнүп жатканын айтышкан. Бийлик аларга ырайым кылган эле. Бирок алардын 38и гана тынч жашоону тандап алышты. Калгандары кайра Сирия сыяктуу согуш жүрүп жаткан аймактарга чыгып кетишти",-деди Согди облусунун Ички иштер башкармалыгынын башчысы Назарзода.
Ал тажик бийлиги кечирим берген мурдагы согушкерлердин бири жарандарды кайра согушка азырганы аныкталганын, бул боюнча кылмыш иши ачылганын кошумчалады.
2015-жылы Тажикстан Кылмыш кодексине өзгөртүү киргизип, чет өлкөлөрдөгү согуштук аракеттерден өз ыктыяры менен баш тарткан жарандарына ырайым бермей болгон. Анын алкагында ондогон мурдагы согушкерлер Тажикстандагы кадыресе турмушуна кайтууга мүмкүнчүлүк алышкан.
Нью-Йорктогу "Соуфан" иликтөө борборунун 2016-жылдагы маалыматына ылайык, Тажикстандын 1600дөй жараны Жакынкы Чыгыштагы "Ислам мамлекети" радикал тобунун катарына кошулуп кеткен. Бирок тажик Ички иштер министрлиги согушкерлердин катарын толуктаган тажик атуулдарынын санын 1100 деп көрсөткөн. 2015-жылдан бери алардын 300дөйү мерт болгону аныкталса, 100дөйү мекенине кайтып келген.
Бирок артка кайткандардын баары эле оңолуп кетпегенинин себебин тажикстандык юрист-адвокат Бахтиёр Насруллоев мындайча түшүндүрөт.
"Бул адамдар Сирия менен Иракта радикалдуу ойлорго катуу сугарылып калышкан. Алар мекенине кайтышканда эч бир экономикалык же юридикалык маселелерге туш болушкан жок. Бирок экстремисттик топтун ичинде үйрөнгөндөрүн унута алышпаганы бышык".
АКШдагы “Соуфан” иликтөө борборунун маалыматы боюнча, "Ислам мамлекети" уюму 2014-жылы халифат түзүлгөнүн жарыялагандан кийин дүйнөнүн 110 өлкөсүнөн 40 миңдей адам жихадчылардын катарына кошулган. Алардын арасында мурдагы советтик өлкөлөрдөн чыккан 10 миңдей киши болгон.
Былтыр жыл соңунда Сирия жана Ирактын бийлик өкүлдөрү Жакынкы Чыгышта "Ислам мамлекети" тобу талкаланганын жарыялашкан. Азыр бул топтун согушкерлеринин канчасы аман калганы, алар кайда экени так белгисиз.
Бирок эксперттер Жакынкы Чыгыштагы жоочулар Ооганстанга жер которуп жатканын айтып келишет. Тажикстандын атайын кызматтары да тажик "жихадчылары" ооган тарапка ооп жатышы мүмкүндүгүн четке кагышпайт.
