Бишкек шаарынын тургуну, эки баланын энеси Айсалкын азык-түлүк баасы соңку аптада өсүп кеткенин айтууда.
«Орто-Сай базарына барып, картошканын баасына таң калып келдим. Килограммы 40 сом болуп калыптыр. Карантинге чейин эле базарга барганымда абал башкача болчу. Мага окшоп нааразы болгондор көп экен. Бишкектин башка базарларында деле ушундай көрүнүш. Бааны ким көзөмөлдөйт?».
«Азаттыктын» кабарчысы бул темада алармандардын пикирин билүү максатында социалдык тармакта сурамжылоо жүргүздү:
Ага катышкан 500гө жакын адамдын жообунан азык-түлүк Бишкекте эле эмес, өлкөнүн башка аймактарында да кымбаттаганын билүүгө болот.
Сурамжылоого катышкандардын бири Ош шаарынын тургуну Алина карантин учурда витаминге бай жер-жемишке талап өсүп, ошого жараша алардын баасы да асмандап кеткенин айтууда:
«Сарымсактын бир килограммы 700 сомго чыгыптыр. Лимон менен имбирь да кымбаттаган. Бүгүн жууна турган каражаттарды алганы барсам, алар да кымбаттаптыр. Мен буга кейип отурам. Ушундай шартта эл муну кантип сатып алат? Ансыз да ишсиз, айрымдары тамак-ашка жетпей отурат. Эл иштебей отурганда бааны кармап турушса болмок».
Кыргызстанда азык-түлүк маселеси өлкөдө коронавирус дарты аныкталгандан бери көтөрүлүп келет.
Буга чейин карантинге байланыштуу тамак-ашты, айрыкча унду жапырт сатып алган учурлар катталган.
Монополияны жөнгө салуу боюнча мамлекеттик агенттиктин жетекчиси Шухрат Сабиров базар жана дүкөндөрдө азык-түлүккө коюлган баа көзөмөлдөнүп жатканын жана талапты аткарбаган соодагерлерге айып пул салынып жатканын билдирди:
«Ушу тапта түшүндүрүү иштерин жүргүзуп, рейдге чыгып жатабыз. Биздин агенттик өкмөттүн токтомуна ылайык социалдык мааниси бар 14 азыкка баанын ченемин белгилеп койгон. Тилекке каршы, андан башка азыктарга ченем коюлган эмес. Бул көрүнүш ошонун айынан болуп жатат. Негизсиз бааны көтөргөн соодагерлерге миң сомдон жогору айып пул салабыз. Ушу тапта карантинге байланыштуу биздин кызматкерлер толугу менен иштей албай жатат. Анткени өткөрмө кагазын көбү алган жок».
Маалымат боюнча, өкмөттүн токтому менен социалдык жактан маанилүү делген 14 товардын тизмеси бекитилген. Анын ичинен 11и азык-түлүк. Ага ун, суу май, кумшекер, эт, жумуртка, чай жана туз сыяктуу эл эң көп керектеген товарлар кирет.
Эл тамак-аштын баасына кейип жаткан кезде сомдун куну да түшүп кетти. 3-апрелде бир доллар 84 сомго жетти.
Экономика боюнча эксперт Кубан Чороев доллар кымбаттап жатканда арзанчылык болбосун белгиледи:
«Кыргызстанда 90 пайыз жумушчу маянаны сом менен алат. Демек, доллардын кымбатташы менен акчанын кубаты да кетет. Сатып алуу жөндөмү азаят. Ошондой эле Кыргызстан үчүн доллардын кымбатташы өлкөгө кирген товарларга баа 16% кымбаттайт дегенди билдирет».
Акыркы үч жылдан бери 69 сомдун тегерегинде туруктуу кармалып келген доллар март айында кымбаттай баштаган. Мындай көрүнүштү Улуттук банк дүйнөдө жана өнөктөш мамлекеттердин каржы рыногунда болуп жаткан олку-солку абалга байланыштырып келет.
Эскертүү!
«Азаттыктын» материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: кайсы бир саясий партияга, топко үгүттөгөн, же каралаган, бир нече жолу кайталап жиберилген, адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлер жарыяланбайт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер сайтка чыкпайт. Модератор пикирлерди жарыялоо же андан баш тартуу укугун өзүнө калтырат.
