Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
15-Ноябрь, 2024-жыл, жума, Бишкек убактысы 09:57

Дохада Ооганстан үчүн «жол картасы» түзүлдү


Катардын баш калаасы Дохага келген «Талибандын» лидерлери.
Катардын баш калаасы Дохага келген «Талибандын» лидерлери.

Катарда Ооганстандын өкмөт өкүлдөрү менен «Талибандын» лидерлеринин тынчтык сүйлөшүүлөрү жыйынтыкталды.

Дохада алгачкы жолу өтүп жаткан тынчтык конференциясынын жыйынтыгында эки тарап Ооганстандын болочок саясий түзүлүшүнүн алагчкы негиздерин түптөө тууралуу жалпы макулдашууга жетишти.

Катардын борбору Доха шаарындагы эки күнгө созулган тынчтык сүйлөшүүлөрү 8-июлда жыйынтыкталды. Бул жолку тынчтык конференциясы «Талибандын» лидерлеринен жана Ооганстандын коомчулук өкүлдөрүнөн тышкары алгач ирет Кабул өкмөтүнүн мүчөлөрү да катышканы менен айырмаланды. Бирок ошентсе да тараптар конференцияга расмий макам берүүгө болбой турганын белгилешүүдө. Конференцияга АКШнын атайын чабарманы Залмай Халилзад да катышты.

АКШнын Ооганстандагы атайын чабарманы Залмай Халилзад.
АКШнын Ооганстандагы атайын чабарманы Залмай Халилзад.

«Талибандын» өкүлү Сухаил Шахин бул сүйлөшүүлөр расмий эмес түрдө өткөнүн ырастады.

«Бул расмий сүйлөшүүлөр эмес. Бул расмий эмес баарлашуу. Мунун моралдык жоопкерчилиги маанилүүрөөк. Эки күндүк сүйлөшүүлөрдү өткөрүүгө муктаждык бар болчу. Эки тарапты тең карапайым жарандардын өмүрүн кыюуну азайтууга чакырышты. Ал эми биз бардык чет элдик аскердик күчтөрдү Ооганстандан чыгарууну талап кылдык. Себеби Москвада өткөн конференциянын шарты ушундай болчу».

Буга чейин 7-июлда Ооганстандын Газни шаарындагы жанкечтинин жардыруусунан 14 киши мүрт кетип, 180 адам жарадар болгон. Жардыруу үчүн жоопкерчиликти «Талибан» кыймылы алган. Тынчтык сүйлөшүүлөрүнө катышып жаткан ооган өкмөтүнүн өкүлү «Талибан» менен сүйлөшүүлөр татаал экенине карабай, ал жалпы ооган элине зарыл экенин белгиледи:

«Күнөөсүз ооган жарандарына каршы согушуп, аларды өлтүрүп жаткан кишилер менен бетме-бет олтуруу өтө оор. Бирок бул тынчтыкты орнотууга болгон олуттуу кадам жана чоң сыноо».

8-июлда жарыяланган жыйынтыктоочу декларацияга ылайык «Талибан» менен Ооганстандан келген өкүлдөр «жарандардын арасындагы курмандыктарды токтотууну», ооган аялдарынын саясий, социалдык, экономикалык, маданий укуктарын жана билим алуу мүмкүнчүлүгүн исламдын баалуулуктарына ылайык камсыз кылууну макулдашты.

Анткени менен кабыл алынган документ бул тынчтык сүйлөшүүлөрүнүн өзүндөй эле расмий күчкө ээ боло албайт. Ал болгону келечектеги сүйлөшүүлөргө өбөлгө түзүп, анын жол картасын иштеп чыгууну көздөйт.

АКШнын Ооганстан боюнча атайын чабарманы Залмай Халилзад да өзүнүн «Твиттердеги» баракчасына «Талибанды», Ооганстандын коомчулугунун жана өкмөтүнүн расмий өкүлдөрүн кубаттап билдирүү жазды.

Ал эми бүгүн расмий Кабул билдирүү таратып, Дохада өткөн сүйлөшүүлөдү Ооганстанда тынчтыкты орнотуудагы «жакшы кадам» деп сыпаттады.

Буга чейин «Талибан» ооган өкмөтүнүн өкүлдөрү менен түздөн-түз жолугушууга каршы болуп, аларды «Батыштын тактекеси» деп сыпаттап келген.

«Азаттыктын» материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлерди жазууга болбойт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер жарыяланбайт.

XS
SM
MD
LG