"Азаттыктын" веб-редактору, журналист. 2004-жылы Кыргыз-Түрк "Манас" университетинин журналистика факультетин аяктаган.
Үстүбүздөгү жылдын 1-мартында Армениянын баш калаасы Ереванда коопсуздук күчтөрү жана полиция мурдагы президент Левон Тер-Петросянды колдоп чыккан миңдеген адамдардын митингин күч менен тараткан. 19-февралда өткөн президенттик шайлоодо расмий маалыматтар боюнча ошол кездеги премьер-министр Серж Саркисян 52.82 пайыз добуш менен алдыга озуп чыккан. Мына эми андан бери туура 5 ай өткөн соң, 1-августта Тер-Петросяндын миңдеген тарапкерлери кайрадан Ереванда чогулуп, Саркисяндын кызматтан кетүүсүн жана мөөнөтүнөн мурда президенттик шайлоо өтүүсүн талап кылышты.
Грузия өткөн жылы Ирактагы аскеринин санын 850дөн 2 миңге чейин көбөйткөн эле. Ошону менен Грузия Ирактагы жоокерлеринин саны боюнча АКШ жана Британиядан кийинки үчүнчү орунда турат. Грузиянын батышчыл бийлиги Ирактагы жоокерлеринин санын көбөйтүү менен НАТО мүчөлүгүнө кирүүгө умтулуп келет. Бирок грузин бийлигинин Ирактагы --> http://www.azattyk.org/rubrics/security/ky/2008/07/23AFBEB1-2351-4504-9548-C246AADEAA5B.asp аскерлеринин санын көбөйтүү мүдөөсү Грузиянын өзүндө оппозиция тарабынан кескин сынга алынууда. Ал эми Иракта кызмат өтөгөн катардагы грузин жоокерлердин күнүмдүк жашоосу кандай болду экен?
Бириккен Улуттардын Өзөктүк кубат боюнча агенттиги – МАГАТЭ (IAEA) 1-августта Венада жыйын өткөрүп, Индиянын өзөктүк программасы коопсуздук нормаларына толук жооп берет деп билдирди. Бирок ошол эле маалда МАГАТЭнин --> http://www.azattyk.org/rubrics/security/ky/2008/03/72FAAB01-1A4B-49AD-AFED-B90DDA7571CB.asp мындай билдирүүсүн өзөктүк куралдын жайылуусуна каршы болгондор, андан тышкары Индиянын атаандашы Пакистан тарабынан да сынга алынды. Ишембиде Иран да бул кадамды сынга алып, расмий Вашингтон өзөктүк программалар жаатында эки жүздүү саясат жүргүзүп жатат деп АКШ өкмөтүн да айыптады.
Шейшемби күнү (1-июлда) Монголиянын баш калаасында өткөн башаламандыкты айрымдар мындан үч-төрт жыл мурун Украина жана Кыргызстанда орун алган ыңкылаптай ири окуянын башаты болушу ыктымал деп санашууда. Улан-Баатарда өткөн нааразылык толкундоолор жогоруда аталган өлкөлөрдөгүдөй эле парламенттик шайлоодо азыркы бийликтеги Элдик Революциячыл партия көпчүлүк добушту алганы алдын-ала маалым болгондо тутанды. Бирок айрым байкоочулар монгол эли шайлоодогу бурмалоого нааразы болгону менен, бийликтеги өзгөрүүлөргө даяр эмес деп эсептейт. Орусия сыяктуу өлкөлөр бул окуяларга кабатырлануу менен кароодо.
Орусиянын мыйзам чыгаруучулары өлкөдөгү жаштарды сактап калуу үчүн долбоор иштелип чыкканын жарыя кылды. Бул долбоордо өлкөдө мектеп окуучулары үчүн коменданттык саат киргизүү, Хеллоуин өңдүү Батыш өлкөлөрүнө таандык майрамдарга жана жаштар арасында модага айланган мурунга шакек тагууга тыюу салуу каралган.
Пакистандын Пешавар шаарынын түндүк-батышындагы Ооганстанга чектеш Хайбер аймагы - талип жоочулары үчүн стратегиялык мааниге ээ аймак болуп эсептелет. Ишембиде Пакистандын аскерлери аталган аймакта талиптерге каршы аскерий операцияны баштады. Буга чейин бир нече ай бою талиптер менен тынчтык сүйлөшүүлөрүн жүргүзүү аракетинен эч майнап чыккан эмес.
Жакын досуңуз жаныңызда болсо, сиздин жашооңуз мыкты жагына өзгөрүп кетпейт. Бирок жакшы санаалаштарыңыз сиздин жашооңузду бир аз женилдете алат. Бул тууралуу “Эксперименталдык психология” журналынын ушул айда чыккан санында айтылат. Ал эми атайын көнүгүүлөр жана туура тандалып алынган диета менен эркектер табарсык рагын алдын алалат.
Мындан туура 60 жыл мурун Батыш Берлиндин тургундары камалоого кабылган. 1948-жылы 24-июнда ошол таптагы Советтер биримдигинин лидери Иосиф Сталин Батыш Берлинге кетчү бардык темир жол, суу жолдорун тороого буйрук берген. Муну менен Сталин Чыгыш Германиянын, башкача айтканда, ГДРдин курчоосунда калган Батыш өлкөлөрүнүн таасири астындагы уникалдуу анклавды – Баттыш Берлинди каратып алуу мүдөөсүн көздөгөн. Бул – Улуу атамекендик согуштан кийин Советтер Бирдиги менен ири Батыш мамлекеттеринин ортосундагы курчуп турган мамилелердин туу чокусу болгон.
Башкы кеңсеси АКШнын Калифорния штатында жайгашкан Интернет даректерди көзөмөлдөө боюнча эл аралык бейөкмөт уюм 26-июнда Парижде интернет тарыхында олуттуу бурулуш деп эсептелген чечим үчүн добуш берди. Тагыраак айтканда, 2009-жылдан баштап интернет даректи каттоодо латын алфавитин гана эмес, кирилл, же араб тамгаларын, ошондой эле кытай иероглифтерин дагы колдонуу мүмкүн болот.
Медициналык шартта шизофрения илдетинен эмчек рагына чейин генетикалык тесттерден өтүү мүмкүн болуп калды. Мындай тесттер дарыгерлер жана бейтаптар үчүн баалуу маалымат бермекчи. Бирок ошол эле учурда мындай маалыматтар туура эмес колдонулушу ыктымалдан алыс эмес. Маселен, кожоюн жаңы кызматчыны жумушка алардан мурда генетикалык тестирлөөнүн натыйжасын алдын-ала алса жана анда кандайдыр бир дарттын белгиси көрсөтүлсө, аны ишке албай коюшу да ыктымал. Буга байланыштуу укук коргоочулар генетикалык маалыматты сактоо тууралуу мыйзам кабыл алынышы керек деп эсептешет.
Бүгүн (25-июнда) Астанада Аялдардын экинчи евразиялык саммити өз ишин баштады. Заманбап коомдо аялдардын ролун талкуулоо үчүн саммитке бейөкмөт, саясий жана ишкерлер уюмунан төрт жүздөн ашуун аялдар катышууда. Бул жылы саммит “Алакадан прогресске” аттуу темада өтүп жатат.
Түркмөнстанда жүздөн ашуун үйбүлө түркмөн-өзбек чегарасынын жанындагы үй-жайын таштап, өлкөнүн башка бөлүгүнө күч менен көчүрүлүп жатат. Алардын айрымдары “Азаттык” үналгысынын түркмөн кызматы менен байланышып, чөлгө жакын аймакка көчүрүлүп жатышына байланыштуу эч кандай түшүндүрмө дагы, акчалай компенсация дагы алалбай жатышканын айтышкан.
Тажикстандын байыркы жөөттөр жамааты Дүйшөмбү шаарынын чок борборунда жайгашкан жалгыз синагогадан ажырады. Тажик бийликтери синагоганы жана анын жанындагы эски имараттарды бузуп, алардын ордуна дагы бир президенттик сарай курууну чечти.
Мындан туура 55 жыл мурда 1953-жылдын 18-мартында “Азаттык” үналгысынын кыргыз тилиндеги алгачкы уктуруусу обого чыккан. “Азаттыктын” тарыхы ушул күндөн башталган. Учурда мезгилден артта калбай, угарман, көрөрман жана окурмандарынын талабына жооп берген үналгы, сыналгы берүүлөрүн ырааттуу чыгарып келе жаткан, өлкөдө жана дүйнөдө болуп жаткан коомдук-саясий, маданий жана илимий турмуштагы жаңылыктарды бейтарап, өз учурунда жана калыс чагылдырган “Азаттыктын” узак жолунан тарыхый көз ирмемдерди сунуш кылабыз.
2007-жылы дүйнөдөгү эркиндик абалында жакшы жылыштар болгон жок. Бул тууралуу Эл аралык “Freedom House” уюмунун жылдык докладында айтылат. Шейшембиде жарыяланган “2007-жылы дүйнөдөгү эркиндиктин абалы” деп аталган докладка ылайык, эркиндиктин абалы изилденген 193 өлкөнүн ичинен постсоветтик Беларус, Түркмөнстан жана Өзбекстан “толук эркин эмес” деген топко кирген.
16-январда Өзбекстанда Ислам Каримовдун инаугурация аземи өтүп, бул окуя эл аралык коомчулуктун көңүл сыртында калган жок. Ошону менен бирге ушул аптада британиялык ири “Теско” компаниясынын дүкөндөрү өзбек пахтасын терүүдө өспүрүмдөрдүн эмгеги колдонулган деген негиз менен андан жасалган кездемелерди сатып алуудан баш тартты. Буга катарлаш Өзбекстандын айрым шаарларында газдын жана электр жарыгынын кымбатташына байланыштуу нааразылык акциялары өттү.
Көп жылдар бою Голливуд тасмаларында электршогу психиатриялык ооруканаларда коргоосуз оорулууларга каршы колдонулуп келген ырайымсыз ыкма катары көрсөтүлүп келген. Бирок жакында эле электршок терапиясы депрессиядан айыктыруунун бирден-бир ыкмасы болгону аныкталды. Күн нурунун адамга зыянынан пайдасы көбүрөкпү? Түштөн кийинки 90 мүнөттүк уйку эске тутууну жакшыртат.
Грузияда бүгүн мөөнөтүнөн мурда президенттик шайлоо өтүп жатат. Өлкөнүн президенти ыйгарым укуктарын убактылуу токтоткон Михаил Саакашвили менен бирге дагы алты талапкер президенттикке ат салышууда. Оппозиция бийликти шайлоо учурунда акимдик ресурсту кеңири колдонушу ыктымал деп сынга алды, бирок өкмөт бул айыптоолорду четке кагууда.
Пакистанда бийликтеги партия январдын башына белгиленген парламенттик шайлоо оппозиция лидери Беназир Бхуттонун өлтүрүлүшүнөн улам башка мөөнөткө жылдырылышы керек деп билдирди. Анын аралыгында, Бхуттонун Элдик партиясы жаңы жетекчиликти шайлап, партия шайлоого катыша тургандыгын айтты. Оппозициялык дагы бир партия шайлоого бойкот жарыялоого чакырып жатат.
Бүгүн Ирактын мурдагы лидери Саддам Хусейндин тарапкерлери Багдаддын түндүгүндө анын дарга асылганынын бир жылдыгына карата бейитинин жанында чогулду. Ирак соту Хусейнди 148 ирактык шийилер кырдырылган чейрек кылымдай илгерки окуя боюнча адамзатка каршы жасаган кылмышы үчүн айыптуу деп таап, өткөн жылы 30-декабрда дарга асууга өкүм кылган.
Дагы жүктөңүз
