“Азаттык”: Азыркы учур эс алуу үчүн ыңгайлуу. Эс алуучулар каяктарга барып атат, эс алуунун кайсы түрүнө басым жасашууда?
Асылбек Режалиев: Жылдагыдай эле Ысык-Көл тарапка көбүрөөк барышат деп ойлойм. Андан сырткары кышында тоо базаларына баргандар көп болду. Азыр болсо кымыз ичип келүү, кымызкана дегендер популярдуу болууда.
“Азаттык”: Салыштырмалуу азыр эл деле каякка эс алыш керек, кантип эс алыш керек экенин билип калды окшойт. Ал эми мамлекеттин ички, тышкы туризмди өнүктүрүү үчүн жасаган аракеттерин кандай баалап жатасыз?
Асылбек Режалиев: Баары заматта болбойт, убакыт керек. Акырындан өнүгүп жатат. Учурда Ысык-Көлгө Казакстандан, Орусиядан көбүрөөк келишет. Ал эми алыскы чет мамлекеттерден тоо, экологиялык туризм менен алек болушат. Бирок алардын саны аз.
Ал эми ички туризм жаңы эле өнүгүп келатат. Мунун баары тең экономикалык-социалдык абалга байланыштуу деп ойлойм. Элдин жашоосунун деңгээли көтөрүлгөндө ички туризм да өнүгө баштайт. Ошондуктан жалпысынан экономикалык-социалдык абалды оңдомоюн ички туризм тууралуу айтуу кыйын.
“Азаттык”: Кыргызстанда эс алуу маданияты жок деп буга чейин деле айтылчу эмес беле. Азыр кандай?
Асылбек Режалиев: Биз өзүбүздү ким менен салыштырып жатабыз? Өзүбүзгө жараша маданиятыбыз деле жакшы деп ойлойм. Бир гана таштандыларды таштабаса деген сураныч.
“Азаттык”: Кыргызстанда жайкысын көбүнесе Ысык-Көлгө баруу менен гана чектелишет. Эс алуунун дагы кандай түрүн сунуштайсыз?
Асылбек Режалиев: Жалаң эле Ысык-Көлгө барбастан Ошко, Арсланбапка, Сары-Челекке же Нарындын жайлоосуна барса болот. Бул маалыматтын аздыгынан жана социалдык-экономикалык абалга байланыштуу. Бирок ал жакка баргандардын саны деле аздан көбөйүүдө. Алсак Арсланбап абдан эле белгилүү жер.
“Азаттык”: Кыргызстандын капчыктуу адамдары алыскы-жакынкы чет өлкөлөргө барып эс алып, акчасын сыртка таштап келишет. Андан көрө ички туризмди өнүктүргөнгө салым кошсо болмок деген пикирлер былтыр да айтылды эле. Деги эле кыргызстандыктар кайсы өлкөлөргө барып эс алышат?
Асылбек Режалиев: Албетте биз адамдарды күчкө салып, бул жакта эс ал деп айта албайбыз. Каякта кааласа ошол жакта эс алат. Ал эми кыргызстандыктар көбүнчө Түркияга, Араб Эмираттарына жана азырак бөлүгү Египет менен Таиландга барышат. Андан да алыс Европа өлкөлөрүнө барып эс алышы мүмкүн.
“Азаттык”: Орто эс алууга канча каражат кетет?
Асылбек Режалиев: Ал эс алуунун түрүнө жараша. Кымбат эс алгандар көп каражат сарпташат. Мисалы, Кыргызстандын ичинде деле 20-30 миң сом кетип калышы мүмкүн. Орточо эсеп менен 10 миңден 40 миң сомго чейин.
Асылбек Режалиев: Жылдагыдай эле Ысык-Көл тарапка көбүрөөк барышат деп ойлойм. Андан сырткары кышында тоо базаларына баргандар көп болду. Азыр болсо кымыз ичип келүү, кымызкана дегендер популярдуу болууда.
“Азаттык”: Салыштырмалуу азыр эл деле каякка эс алыш керек, кантип эс алыш керек экенин билип калды окшойт. Ал эми мамлекеттин ички, тышкы туризмди өнүктүрүү үчүн жасаган аракеттерин кандай баалап жатасыз?
Асылбек Режалиев: Баары заматта болбойт, убакыт керек. Акырындан өнүгүп жатат. Учурда Ысык-Көлгө Казакстандан, Орусиядан көбүрөөк келишет. Ал эми алыскы чет мамлекеттерден тоо, экологиялык туризм менен алек болушат. Бирок алардын саны аз.
Ал эми ички туризм жаңы эле өнүгүп келатат. Мунун баары тең экономикалык-социалдык абалга байланыштуу деп ойлойм. Элдин жашоосунун деңгээли көтөрүлгөндө ички туризм да өнүгө баштайт. Ошондуктан жалпысынан экономикалык-социалдык абалды оңдомоюн ички туризм тууралуу айтуу кыйын.
“Азаттык”: Кыргызстанда эс алуу маданияты жок деп буга чейин деле айтылчу эмес беле. Азыр кандай?
Асылбек Режалиев: Биз өзүбүздү ким менен салыштырып жатабыз? Өзүбүзгө жараша маданиятыбыз деле жакшы деп ойлойм. Бир гана таштандыларды таштабаса деген сураныч.
“Азаттык”: Кыргызстанда жайкысын көбүнесе Ысык-Көлгө баруу менен гана чектелишет. Эс алуунун дагы кандай түрүн сунуштайсыз?
Асылбек Режалиев: Жалаң эле Ысык-Көлгө барбастан Ошко, Арсланбапка, Сары-Челекке же Нарындын жайлоосуна барса болот. Бул маалыматтын аздыгынан жана социалдык-экономикалык абалга байланыштуу. Бирок ал жакка баргандардын саны деле аздан көбөйүүдө. Алсак Арсланбап абдан эле белгилүү жер.
“Азаттык”: Кыргызстандын капчыктуу адамдары алыскы-жакынкы чет өлкөлөргө барып эс алып, акчасын сыртка таштап келишет. Андан көрө ички туризмди өнүктүргөнгө салым кошсо болмок деген пикирлер былтыр да айтылды эле. Деги эле кыргызстандыктар кайсы өлкөлөргө барып эс алышат?
Асылбек Режалиев: Албетте биз адамдарды күчкө салып, бул жакта эс ал деп айта албайбыз. Каякта кааласа ошол жакта эс алат. Ал эми кыргызстандыктар көбүнчө Түркияга, Араб Эмираттарына жана азырак бөлүгү Египет менен Таиландга барышат. Андан да алыс Европа өлкөлөрүнө барып эс алышы мүмкүн.
“Азаттык”: Орто эс алууга канча каражат кетет?
Асылбек Режалиев: Ал эс алуунун түрүнө жараша. Кымбат эс алгандар көп каражат сарпташат. Мисалы, Кыргызстандын ичинде деле 20-30 миң сом кетип калышы мүмкүн. Орточо эсеп менен 10 миңден 40 миң сомго чейин.