Өкмөт экономикалык өнүгүш арымын дагы тездетүү үчүн сырттан келчү жеке инвестиция көлөмүн ички дүң продуктуга карата кеминде 25 – 30% көбөйтүү зарыл деп эсептейт. Азырынча ал 17% гана тегерегинде калууда. Быйылкы жылдын экономикасынын жарым жылдык өнүгүшүнүн дагы бир көзгө толумдуу көрсөткүчү - өнөр жай өндүрүшүнүн өткөн жылга салыштырмалуу 18% өскөнү. Бул ушу тапта иштебей токтоп турган 133 өнөр жай ишканасынын катарында кыйла эле кызык көрүнөт.
- 25 кирпич заводу бар эле. Мунун 5 – 6 гана иштеп атат. 20 токтоп калган. Андан башка мына, жеңил өнөр жай ири ишканаларынын баары токтоп турат. Иштеген жери жок. Бишкектеги машина чыгаруучу заводдордун көпчүлүгү токтоп турат. Катуу өсүп атат, деген туура эмес. 9% - 10% - бул шыптан алынган сөз, - дейт Абсамат Масалиев.
Өкмөт башчы Николай Танаев экономикалык өнүгүш себебин ириде өлкөдөгү саясий абалдын туруктуулугуна, инвестициялык жагымдуу маанайдын түзүлүшүнө байланыштуу түшүндүрүп келатат:
- Инвестиция 127% көбөйдү. Инфляция болгону 0,7% түздү. Сомдун курсу бекем кармалып турат. Анын анча-мынча өйдө-ылдый болуп турушу пайдалуу, - дейт Николай Танаев.
Өнөр жай өндүрүш көлөмүнүн өсүшү өткөн жылга салыштырмалуу кыйла дурус деңгээлге чыкканы көбүнесе тоокен өндүрүшүнө байланыштуу. Бул тармактын өнүгүшү мурдагысына салыштырганда 23% ашкан.
Анткен менен республикада көмүр өнөр жайы ушу тапта кризистен чыга албай турат. Абсамат Масалиевдин айтымында, өкмөт бул тармакка көңүл бура элек.
- Мен былтыр премьер-министр Н.Танаевге сунуш киргизгем. «Ошол шахтер шаарларын чогуу барып көрүп келели, аларды оңоонун жолдорун чогуу издейли, мен да тоокен адиси катары сизге жардам берейин» десем, ал киши качып мени менен бир да шахтер шаарга же шаарчага барган жок.
Өкмөттүн экономикалык өсүшкө өзгөчө басым жасап, ийгиликтерге көбүрөөк токтолуп отурушунун дагы бир олуттуу себеби бар. Быйыл күздө кыргыз өкмөтү Эларалык валюта корунун алдында үч жылдык иш-аракеттин натыйжасы тууралуу маалымат берип, Париж клубуна кирген өлкөлөрдөн тышкы карыздардын кыйла бөлүгүн кечип коюу, болбосо аны төлөөнү кийинкиге жылдыруу маселесин коет. Ошон үчүн макроэкономикалык туруктуулукту сактап туруу өкмөт үчүн өзгөчө маанилүү. Аны Кыргызстандын Каржы министри Болот Абилдаев да ырастайт.
- Биринчи маселе - макроэкономикадагы туруктуу абалды кармап туруш керек. Экинчиси, бул баягы биздин тышкы карыздарыбыз.
Өкмөт орчун эки милдетти жадынан чыгарбай, аны аткаруунун жолдорун издеши керектигин Эларалык валюта корунун миссия жетекчиси Тапио Саавалайнен такай белгилеп келет:
- Программанын ишке ашырылышын текшерүү керек. Жаңы программаны каржылоого Париж клубуна кирген өлкөлөрдүн макулдугун алуу зарыл. Эгер ушулардын баары оңуна чечилсе кийинки программада сырткы карыздар маселесине анчалык көңүл бурулбайт, - дейт Тапио Саавалайнен.
Жарым жылдык экономикалык көрсөткүчтөргө ыраазылыгын жашырбаган президент А.Акаев өлкө туруктуу өнүгүү жолуна түшкөндүгүн, мындан ары Кыргызстанды жалаң гана илгерилөө күтүп жатканын айтты. Өкмөттүн ишин Эларалык валюта кору менен Париж клубуна кирген өлкөлөр кандай кабыл алары азырынча белгисиз.
- 25 кирпич заводу бар эле. Мунун 5 – 6 гана иштеп атат. 20 токтоп калган. Андан башка мына, жеңил өнөр жай ири ишканаларынын баары токтоп турат. Иштеген жери жок. Бишкектеги машина чыгаруучу заводдордун көпчүлүгү токтоп турат. Катуу өсүп атат, деген туура эмес. 9% - 10% - бул шыптан алынган сөз, - дейт Абсамат Масалиев.
Өкмөт башчы Николай Танаев экономикалык өнүгүш себебин ириде өлкөдөгү саясий абалдын туруктуулугуна, инвестициялык жагымдуу маанайдын түзүлүшүнө байланыштуу түшүндүрүп келатат:
- Инвестиция 127% көбөйдү. Инфляция болгону 0,7% түздү. Сомдун курсу бекем кармалып турат. Анын анча-мынча өйдө-ылдый болуп турушу пайдалуу, - дейт Николай Танаев.
Өнөр жай өндүрүш көлөмүнүн өсүшү өткөн жылга салыштырмалуу кыйла дурус деңгээлге чыкканы көбүнесе тоокен өндүрүшүнө байланыштуу. Бул тармактын өнүгүшү мурдагысына салыштырганда 23% ашкан.
Анткен менен республикада көмүр өнөр жайы ушу тапта кризистен чыга албай турат. Абсамат Масалиевдин айтымында, өкмөт бул тармакка көңүл бура элек.
- Мен былтыр премьер-министр Н.Танаевге сунуш киргизгем. «Ошол шахтер шаарларын чогуу барып көрүп келели, аларды оңоонун жолдорун чогуу издейли, мен да тоокен адиси катары сизге жардам берейин» десем, ал киши качып мени менен бир да шахтер шаарга же шаарчага барган жок.
Өкмөттүн экономикалык өсүшкө өзгөчө басым жасап, ийгиликтерге көбүрөөк токтолуп отурушунун дагы бир олуттуу себеби бар. Быйыл күздө кыргыз өкмөтү Эларалык валюта корунун алдында үч жылдык иш-аракеттин натыйжасы тууралуу маалымат берип, Париж клубуна кирген өлкөлөрдөн тышкы карыздардын кыйла бөлүгүн кечип коюу, болбосо аны төлөөнү кийинкиге жылдыруу маселесин коет. Ошон үчүн макроэкономикалык туруктуулукту сактап туруу өкмөт үчүн өзгөчө маанилүү. Аны Кыргызстандын Каржы министри Болот Абилдаев да ырастайт.
- Биринчи маселе - макроэкономикадагы туруктуу абалды кармап туруш керек. Экинчиси, бул баягы биздин тышкы карыздарыбыз.
Өкмөт орчун эки милдетти жадынан чыгарбай, аны аткаруунун жолдорун издеши керектигин Эларалык валюта корунун миссия жетекчиси Тапио Саавалайнен такай белгилеп келет:
- Программанын ишке ашырылышын текшерүү керек. Жаңы программаны каржылоого Париж клубуна кирген өлкөлөрдүн макулдугун алуу зарыл. Эгер ушулардын баары оңуна чечилсе кийинки программада сырткы карыздар маселесине анчалык көңүл бурулбайт, - дейт Тапио Саавалайнен.
Жарым жылдык экономикалык көрсөткүчтөргө ыраазылыгын жашырбаган президент А.Акаев өлкө туруктуу өнүгүү жолуна түшкөндүгүн, мындан ары Кыргызстанды жалаң гана илгерилөө күтүп жатканын айтты. Өкмөттүн ишин Эларалык валюта кору менен Париж клубуна кирген өлкөлөр кандай кабыл алары азырынча белгисиз.
