Жаңырган жаңы жылдан үмүт-тилек кылуу, алдыга максат коюу жакшы жөрөлгөсү бар. Кыргыз спорту да үзүлгөнүн улап, жетишкен ийгиликтерин тереңдетүүнү ниет кылып турат. 2003-жылы спорттун олимпиадалык 38 түрү боюнча 400 дөн ашуун ар түрдүү мелдештер, иш-чаралар белгиленип, календардык планга кирди. Ал эми 2003-жылы Бишкекте спорттун улуттук түрлөрү боюнча 3-Спартакиадасы күзүндө өткөрүүгө камылга көрүлмөкчү. Мындан сырткары, улуттук спорттун 5 түрүнөн 50гө жакын мелдештерге каражат каралууда. Өткөн жылы Ош жергесинде алыш – кыргыз күрөшү зор кызыгууну туудуруп, Азия, Дүйнө чемпионаттары өткөрүлгөн. Кыргыз эл депутаты Баяман Эркинбаев баштаган бул демилге быйыл да колго алынмакчы. Быйыл да Ош жергесинде алыш боюнча Кыргызстандын, Азиянын, Дүйнөнүн биринчиликтери үчүн мөрөй талашуулар болмокчу. Бул кыргыздын күрөшүнүн бир түрү 3-Спартакиаданын программасына кирди. Ал эми кыргыздын улуттук салттуу күрөшү боюнча да 2003-жылы 15 түрдүү беттешүүлөр белгиленип коюлган. Азия аймагына кулачын жайып бараткан көк бөрүдөн болгону 10 мелдеш календардык планга кирди. Ошентсе да көк бөрү Борбор Азия оюндарында дагы ойнотулмакчы. Кыргыздын ат оюндары - аламан байге, тыйын эңмей, оодарыш, жорго салыш, кыз куумай - 3-Спартакиаданын программасына гана кирип, башка оюндар бул жылга каралган эмес. Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн 2200 жылдыгына карата улуттук оюндарга, спортко өзгөчө маани берип, жаңыча мамиле кылуу талап кылынат.
Кыргызстанда спорттун чыгыш түрлөрүнө өзгөчө көңүл бурулуп, кызыгуу артып баратат. 2003-жылы чыгыш спортунун 12 түрү боюнча 70тен ашуун мелдештер календарлык планга киргизилип, каражат берүү маселеси коюлган. Эмнегедир, олимпиадалык түргө кабыл алынган таэквандо спортунан 8 гана мелдеш планга киргени да өкүнүчкө салат.
Кийинки мезгилде майып спортчулар үчүн да Кыргызстанда жагымдуу жагдайлар түзүлө баштаганын айтуу керек. Бирок дале бул жетишсиздик кылууда. Эл аралык аренада майыптар спорттунун 15-20 түрү боюнча мелдештер өткөрүлүп жүрсө, кыргызстандыктар дүйнөлүк деңгээлдеги мелдештерге жалгыз гана оор атлетикадан катышып келүүдө. Кыргызстанда майып спортчулар үчүн 2003-жылга болгону 12 мелдешке каражат маселеси каралууда. Эгерде бул 12 мелдешти спорттун түрүнө бөлсөк, 2-3 беттешүү аздык кылаары бышык.
Чынында быйыл эң негизгиси – бардык мүмкүнчүлүктү Афины Олимпиадасына жолдомо жеңип алууга жумшоо керек. Бул үчүн жолдомо ойнотулчу эл аралык мелдештерге, Азия, Дүйнө чемпионаттарына катышып, байгелүү орундарды камсыз кылуу зарыл. Спортсмендерге, машыктыруучуларга бардык шарттарды түзүп, камкордукка алса гана ийгилик болуусу ыктымал.
Мисалы, дзюдо, эркин күрөш, грек рим күрөшү, оор атлетика боюнча Олимпиадага жолдомолор дүйнө чемпионаттарында ойнотулат. Жеңил атлетика, велоспорт боюнча да дүйнө чемпионаттарындагы ийгиликтерине жараша Олимпиадага катышуу укугу берилет. 2003-жылкы негизи мелдештер жөнүндө Кыргыз Республикасынын туризм, спорт жана жаштар саясаты боюнча мамлекеттик комитетинин төрагасынын орун басары Шаршен Казенов биз менен ой бөлүштү.
«2003-жылкы Душанбеде Бешинчи Борбор Азия оюндары болмокчу. Буга да Кыргызстандын туусун көтөрүп барабыз. Күзүндө Бишкекте спорттун улуттук түрлөрү боюнча Үчүнчү Спартакиаданы өткөрүүгө даярдык көрүүдөбүз. 5-сентябрда Эл аралык Ысыкөл оюндарын өткөрүү боюнча шериктеш өлкөлөрдүн спорт жетекчилери менен сүйлөшүп, макулдашып келдик. Жаштарга да көңүл буруп, камкордукка алып жатабыз. Мыкты ийгиликтерге жетишкен лидерлерге 15 миң сомдон айына стипендия беребиз»,- дейт Шаршен Казенов.
Чынында, Кыргызстанда кышкы спортту өнүктүрүүгө анча маани берилбей келатат. 2003-жылкы өткөрүлө турган 555 мелдеш, иш-чаралардын ичинен кышкы спорт түрүнөн 5 гана мөрөй талашуулар каралганы өкүндүрөт. Ал эми февралда Япониянын Аомори шаарында өтчү Азиянын Бешинчи Кышкы Олимпиядалык Оюндарына Кыргызстандан команда бараары күмөн.
Мектеп окуучуларынын, студенттердин спартакиадалары, Универсиада оюндары да быйыл үзбөй өткөрүлсө деген тилек. Түштүк Кореяда жайында өтчү Бүткүл Дүйнөлүк студенттердин Универсиада оюндарына да, Кыргызстандык студенттер бара алабы? Бул маселе да чечилээри күмөн.
Быйыл жайында Астанада эмгекчилердин Эл аралык оюндары өткөрүлөт. Буга Кыргызстандын командасы барса дурус болмок.
Якутияда ар жыл сайын «Азия балдары» Эл аралык оюндарын өткөрүү салтка айланууда. Кыргызстандын жеткинчек өспүрүмдөрү бул мелдешке барып намыс талашса деген тилектебиз.
Күзүндө Индияда Афро-Азиялык оюндар өткөрүлмөкчү. Мындай ири мелдеште Кыргызстандан кимдер намыска жарап берээр экен? Жаңырган жаңы жылда үмүт жандырып, жакшы тилек кылып туралы.
Кыргызстанда спорттун чыгыш түрлөрүнө өзгөчө көңүл бурулуп, кызыгуу артып баратат. 2003-жылы чыгыш спортунун 12 түрү боюнча 70тен ашуун мелдештер календарлык планга киргизилип, каражат берүү маселеси коюлган. Эмнегедир, олимпиадалык түргө кабыл алынган таэквандо спортунан 8 гана мелдеш планга киргени да өкүнүчкө салат.
Кийинки мезгилде майып спортчулар үчүн да Кыргызстанда жагымдуу жагдайлар түзүлө баштаганын айтуу керек. Бирок дале бул жетишсиздик кылууда. Эл аралык аренада майыптар спорттунун 15-20 түрү боюнча мелдештер өткөрүлүп жүрсө, кыргызстандыктар дүйнөлүк деңгээлдеги мелдештерге жалгыз гана оор атлетикадан катышып келүүдө. Кыргызстанда майып спортчулар үчүн 2003-жылга болгону 12 мелдешке каражат маселеси каралууда. Эгерде бул 12 мелдешти спорттун түрүнө бөлсөк, 2-3 беттешүү аздык кылаары бышык.
Чынында быйыл эң негизгиси – бардык мүмкүнчүлүктү Афины Олимпиадасына жолдомо жеңип алууга жумшоо керек. Бул үчүн жолдомо ойнотулчу эл аралык мелдештерге, Азия, Дүйнө чемпионаттарына катышып, байгелүү орундарды камсыз кылуу зарыл. Спортсмендерге, машыктыруучуларга бардык шарттарды түзүп, камкордукка алса гана ийгилик болуусу ыктымал.
Мисалы, дзюдо, эркин күрөш, грек рим күрөшү, оор атлетика боюнча Олимпиадага жолдомолор дүйнө чемпионаттарында ойнотулат. Жеңил атлетика, велоспорт боюнча да дүйнө чемпионаттарындагы ийгиликтерине жараша Олимпиадага катышуу укугу берилет. 2003-жылкы негизи мелдештер жөнүндө Кыргыз Республикасынын туризм, спорт жана жаштар саясаты боюнча мамлекеттик комитетинин төрагасынын орун басары Шаршен Казенов биз менен ой бөлүштү.
«2003-жылкы Душанбеде Бешинчи Борбор Азия оюндары болмокчу. Буга да Кыргызстандын туусун көтөрүп барабыз. Күзүндө Бишкекте спорттун улуттук түрлөрү боюнча Үчүнчү Спартакиаданы өткөрүүгө даярдык көрүүдөбүз. 5-сентябрда Эл аралык Ысыкөл оюндарын өткөрүү боюнча шериктеш өлкөлөрдүн спорт жетекчилери менен сүйлөшүп, макулдашып келдик. Жаштарга да көңүл буруп, камкордукка алып жатабыз. Мыкты ийгиликтерге жетишкен лидерлерге 15 миң сомдон айына стипендия беребиз»,- дейт Шаршен Казенов.
Чынында, Кыргызстанда кышкы спортту өнүктүрүүгө анча маани берилбей келатат. 2003-жылкы өткөрүлө турган 555 мелдеш, иш-чаралардын ичинен кышкы спорт түрүнөн 5 гана мөрөй талашуулар каралганы өкүндүрөт. Ал эми февралда Япониянын Аомори шаарында өтчү Азиянын Бешинчи Кышкы Олимпиядалык Оюндарына Кыргызстандан команда бараары күмөн.
Мектеп окуучуларынын, студенттердин спартакиадалары, Универсиада оюндары да быйыл үзбөй өткөрүлсө деген тилек. Түштүк Кореяда жайында өтчү Бүткүл Дүйнөлүк студенттердин Универсиада оюндарына да, Кыргызстандык студенттер бара алабы? Бул маселе да чечилээри күмөн.
Быйыл жайында Астанада эмгекчилердин Эл аралык оюндары өткөрүлөт. Буга Кыргызстандын командасы барса дурус болмок.
Якутияда ар жыл сайын «Азия балдары» Эл аралык оюндарын өткөрүү салтка айланууда. Кыргызстандын жеткинчек өспүрүмдөрү бул мелдешке барып намыс талашса деген тилектебиз.
Күзүндө Индияда Афро-Азиялык оюндар өткөрүлмөкчү. Мындай ири мелдеште Кыргызстандан кимдер намыска жарап берээр экен? Жаңырган жаңы жылда үмүт жандырып, жакшы тилек кылып туралы.
