Былтыр Ооганстанда апийим өндүрүшүнүн көлөмү уруктун начардыгынан улам кыскарган. Ооганстан дагы эле дүйнөдө апийим өндүрүшү боюнча биринчи орунда турат.
Бул тууралуу Бириккен улуттар уюмунун дүйнөдө мыйзамсыз баңги соодасын иликтеген жаңы баяндамасында айтылды. Былтыр, маселен, жалпы баңги заттардын 74% ооган жеринен чыкты. Экинчи орундагы Мьянманын үлүшү болгону 12% түзөт.
Улуттар уюмунун отчетунда белгиленгендей, ооган өкмөтүнүн алсыздыгы, коррупция, уюшкан кылмыштуулук жана дыйкандар үчүн башка үрөндүн жетишсиздиги быйыл кайрадан апийим өндүрүшүнүн күчөшүнө алып келиши мүмкүн.
“Былтыр апийим өстүрүү, анын өндүрүшү кыскарганына карабай, глобалдык деңгээлде героин менен кокаинди өндүрүүнүн көлөмү дале чоң”, - деп айтылат БУУнун Баңги заттарга жана кылмыштуулукка каршы күрөшүү бөлүмүнүн баяндамасында.
Бейшембиде жарыяланган отчетто былтыр дүйнө боюнча 210 млн.адам тыйуу салынган маң затын колдонгону көрсөтүлөт.
Баңги аткезчилери келтирип жаткан зыян тууралуу Улуттар уюмунун баш-катчысы Пан Ги Мун: “Аткезчилер мыйзамды эле эмес, адамдын жан дүйнөсүн бузуп жатышат, - деди. - Алар терроризмге жана козголоңчулуктун күчөшүнө шарт түзүшөт. Булар - коомдогу тынчтыктын уурулары”.
Баяндама айтылгандарга ылайык, былтыр жер шарында 196 000 гектердай аймакка апийим үрөөнү себилген. Бул 2009-жылдагыдан көбүрөөк. Бирок Ооганстанда көпчүлүк эгин талааларында үрөнгө илдет жуккандыктан, өндүрүлгөн апийимдин көлөмү 38% же 4890 тоннага кыскарды.
Ошентсе да, Ооганстан былтыр 3 600 тонна апийим өндүргөн.
Улуттар уюмунда баңгиге жана кылмышка каршы күрөш бөлүмүнүн башчысы Юрий Федотов бул көрсөткүч Ооганстан дале дүйнөдө апийим өндүргөн номур биринчи мамлекет бойдон калганын айгинилейт дейт.
“Былтыр Ооганстандагы апийим үрөөнүнө жуккан илдеттин айынан анын дүйнөдөгү өндүрүшү 38% кыскарды. Биздин алдын ала изилдөөлөргө ылайык, быйыл өндүрүш жакшы болоору болжолдонуп жатат, - дейт Федотов. - Демек, ооган апийиминин өндүрүшүнүн көлөмү да быйыл кайра мурдагы деңгээлине көтөрүлүшү мүмкүн”.
Федотов эл аралык коомчулукту Ооганстанда апийим өндүрүүнү токтотуу вазыйпасы мыкты пландалган жол менен жүрүшү зарыл экенин түшүнүүгө чакырды.
“Ооганстанда апийим өндүрүшү бейстабилдүүлүк менен байланыштуу, - дейт ал. - Апийим жана героин өндүрүү мындан да кеңири аймакта стабилдүүлүккө коркунуч келтирет”.
Кыргызстан боюнча жаңы демилге
Федотов баңги аткезчилигине каршы күрөшкө тартылган уюмдардын иштеринин маанисине токтолуп, Улуттар уюмунун тийиштүү органы учурда Ооганстан жана ага жакын мамлекеттердеги, анын ичинде, Кыргызстандагы уюмдар менен да иштешип жатканына токтолду.
“Биз, маселен, Кыргызстанды өзүбүздүн приоритетибиз катары алып жатабыз. Анткени баңги аткезчилиги менен уюшкан кылмыштуулук бул өлкөдө стабилдүүлүккө, өнүгүүгө жана мыйзамдуулукка, саясий реформага коркунуч туудуруп жатат. Улуттар уюмунун бул бөлүмү Кыргызстандагы, Тажикстандагы баңгиге каршы күрөш агенттиктери менен кызматташып, бул өлкөлөрдө абалды турукташтырууга, саясий реформалар, демократия тамыр жайышына жардам берет”, - деди Федотов.
БУУнун баяндамасында айтылгандай, дүйнөдө баңгиге талап азайса, аны өндүрүүнүн көлөмү да кыркармак. Андыктан адамдар нарко заттарды колдонушуна каршы зарыл иш-чараларды көрүү маанилүү экенине токтолгон.
Улуттар уюмунун отчетунда белгиленгендей, ооган өкмөтүнүн алсыздыгы, коррупция, уюшкан кылмыштуулук жана дыйкандар үчүн башка үрөндүн жетишсиздиги быйыл кайрадан апийим өндүрүшүнүн күчөшүнө алып келиши мүмкүн.
Баңги аткезчилери - коом тынчтыгынын уурулары
“Былтыр апийим өстүрүү, анын өндүрүшү кыскарганына карабай, глобалдык деңгээлде героин менен кокаинди өндүрүүнүн көлөмү дале чоң”, - деп айтылат БУУнун Баңги заттарга жана кылмыштуулукка каршы күрөшүү бөлүмүнүн баяндамасында.
Бейшембиде жарыяланган отчетто былтыр дүйнө боюнча 210 млн.адам тыйуу салынган маң затын колдонгону көрсөтүлөт.
Баңги аткезчилери келтирип жаткан зыян тууралуу Улуттар уюмунун баш-катчысы Пан Ги Мун: “Аткезчилер мыйзамды эле эмес, адамдын жан дүйнөсүн бузуп жатышат, - деди. - Алар терроризмге жана козголоңчулуктун күчөшүнө шарт түзүшөт. Булар - коомдогу тынчтыктын уурулары”.
Баяндама айтылгандарга ылайык, былтыр жер шарында 196 000 гектердай аймакка апийим үрөөнү себилген. Бул 2009-жылдагыдан көбүрөөк. Бирок Ооганстанда көпчүлүк эгин талааларында үрөнгө илдет жуккандыктан, өндүрүлгөн апийимдин көлөмү 38% же 4890 тоннага кыскарды.
Ошентсе да, Ооганстан былтыр 3 600 тонна апийим өндүргөн.
Юрий Федотов кыргыз президенти Роза Отунбаева менен кызматташуу боюнча билдирүүгө кол коюшту. Бишкек, 25-апрель, 2011
Улуттар уюмунда баңгиге жана кылмышка каршы күрөш бөлүмүнүн башчысы Юрий Федотов бул көрсөткүч Ооганстан дале дүйнөдө апийим өндүргөн номур биринчи мамлекет бойдон калганын айгинилейт дейт.
“Былтыр Ооганстандагы апийим үрөөнүнө жуккан илдеттин айынан анын дүйнөдөгү өндүрүшү 38% кыскарды. Биздин алдын ала изилдөөлөргө ылайык, быйыл өндүрүш жакшы болоору болжолдонуп жатат, - дейт Федотов. - Демек, ооган апийиминин өндүрүшүнүн көлөмү да быйыл кайра мурдагы деңгээлине көтөрүлүшү мүмкүн”.
Федотов эл аралык коомчулукту Ооганстанда апийим өндүрүүнү токтотуу вазыйпасы мыкты пландалган жол менен жүрүшү зарыл экенин түшүнүүгө чакырды.
“Ооганстанда апийим өндүрүшү бейстабилдүүлүк менен байланыштуу, - дейт ал. - Апийим жана героин өндүрүү мындан да кеңири аймакта стабилдүүлүккө коркунуч келтирет”.
Кыргызстан боюнча жаңы демилге
Федотов баңги аткезчилигине каршы күрөшкө тартылган уюмдардын иштеринин маанисине токтолуп, Улуттар уюмунун тийиштүү органы учурда Ооганстан жана ага жакын мамлекеттердеги, анын ичинде, Кыргызстандагы уюмдар менен да иштешип жатканына токтолду.
“Биз, маселен, Кыргызстанды өзүбүздүн приоритетибиз катары алып жатабыз. Анткени баңги аткезчилиги менен уюшкан кылмыштуулук бул өлкөдө стабилдүүлүккө, өнүгүүгө жана мыйзамдуулукка, саясий реформага коркунуч туудуруп жатат. Улуттар уюмунун бул бөлүмү Кыргызстандагы, Тажикстандагы баңгиге каршы күрөш агенттиктери менен кызматташып, бул өлкөлөрдө абалды турукташтырууга, саясий реформалар, демократия тамыр жайышына жардам берет”, - деди Федотов.
БУУнун баяндамасында айтылгандай, дүйнөдө баңгиге талап азайса, аны өндүрүүнүн көлөмү да кыркармак. Андыктан адамдар нарко заттарды колдонушуна каршы зарыл иш-чараларды көрүү маанилүү экенине токтолгон.