АКШнын президенти Дональд Трамп 22-январда анын администрациясы жарандарына Америкага киришин чектеген мамлекеттердин катарын кеңейтерин ырастады. Бирок ал кайсы өлкөлөр экенин ачык айткан жок.
- Биз бул тизмеге бир нече мамлекетти кошуп жатабыз. Биз коопсуз болушубуз керек. Мамлекетибиз коопсуздукта болушу керек. Силер дүйнөдө эмне болуп жатканын көрүп атасыңар, - деди Трамп Давостогу Дүйнөлүк экономикалык форумда жүргөндө.
Трамп 2017-жылы Ирандын, Ливиянын, Сириянын, Сомалинин, Йемендин, Түндүк Корея жана Венесуэланын жарандарын АКШга киргизүүгө чектөө койгон.
21-январда the «Wall Street Journal», «the New York Times» жана «Politico» басылмалары Ак үйдөгү өз булактарына таянып, Кыргызстан менен Беларустун жарандарына Кошмо Штаттарга барууга чектөө киргизилиши мүмкүн экенин жазышты. Маалыматка ылайык, жаңы тизмеге ошондой эле Бирма, Эритрея, Нигерия, Судан жана Танзания кириши ыктымал. Жарыяланган макалаларда «бирок бул мамлекеттердин бардык жарандарына Америкага кирүүгө тыюу салынат дегенди билдирбейт» деп жазылган. «Politico» белгилегендей, чектөөлөр балким жогорку даражалуу расмий өкүлдөргө же айрым бир визалардын түрүнө киргизилет.
Байкоочулар бул болжолдуу тизмеге кире турган мамлекеттердин арасында Кыргызстан да аталып жатканынын бир нече себептерин айтышууда. Алардын бири - жасалма кыргыз паспортторунун кеңири жайылышы.
Кыргызстандын Кошмо Штаттардагы жана Канададагы мурдагы элчиси Кадыр Токтогулов Борбор Азия мамлекеттеринин ичинен эмне себептен Кыргызстан бул болжолдуу тизмеге тандалып алынганы түшүнүксүз экенин «Твиттердеги» баракчасына 22-январда жазды. Ал ошондой эле кыргызстандыктарга америкалык виза буга чейин эле аз берилип келгенин белгилеп, так маалымат чыкмайынча күтө туруш керек экенин кошумчалады.
Минскидеги саясат таануучулар да Беларустун аты аталып жатканына айран таң. Алардын бири Артем Шрайбман Ак үй Беларусту айрым коопсуздук беренелерине байланыштуу автоматтык түрдө ушул тизмеге киргизүүнү көздөгөн деген пикирде. Ал балким бул сунушту Ак үй Мамлекеттик департамент менен макулдашкан эмес деп ойлойт. Анткени, саясат таануучунун айтымында, кийинки убакта Вашингтон Беларус менен алакасын жакшыртууга аракет кылып келет. Ал тургай мамлекеттик катчы Майк Помпео Беларуска 4-январда барууну көздөп жаткан. Бирок АКШ менен Ирандын алакасы курчуп кеткенин байланыштуу Минскиге барышын кийинкиге жылдырган. Эми Помпео Беларуска февралдын башында барышы мүмкүн экени белгилүү болду.
Чындыгында эле, Трамптын администрациясынын жогорку даражалуу өкүлү 22-январда «Reuters» агенттигине билдиргендей, коопсуздук боюнча Вашингтондун талабын аткарбаган мамлекеттердин жарандарынын АКШга киришине чектөө киргизилиши мүмкүн.
Ал эми «Associated Press» агенттиги кабарлагандай, АКШнын Ички иштер министрлиги 200 мамлекеттин коопсуздук боюнча протоколдорун карап чыккан соң андагы талапка жооп бербегендери болжолдуу тизмеге кирген. Мындай талаптарга биометрикалык паспорттордун киргизилиши, терроризм менен күрөштө кызматташуу жана маалымат алмашуу кирет. Ак үйдүн басма сөз катчысынын орун басары Хоган Гидли тизмени кеңейтүү тууралуу администрациянын пландары жөнүндө маалымат берүүдөн баш тартты.
Эскертүү!
«Азаттыктын» материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: кайсы бир саясий партияга, топко үгүттөгөн, же каралаган, бир нече жолу кайталап жиберилген, адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлер жарыяланбайт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер сайтка чыкпайт. Модератор пикирлерди жарыялоо же андан баш тартуу укугун өзүнө калтырат.