Зеленский БУУнун Коопсуздук кеңешинде: Путин өзү токтобойт, Орусияны тынчтыкка мажбурлоо керек
Украина президенти Владимир Зеленский шейшемби күнү БУУнун Коопсуздук кеңешинин Украинадагы согушка арналган жыйынына катышты. Жыйындын түз көрсөтүүсүн "Настоящее Время" телеканалы чагылдырды. БУУдагы Орусиянын өкүлү Василий Небензя жыйын башталар алдында, Москвага каршы агрессия үчүн айтылган "клондолгон сөздөрдү" угуу ниети жок экенин билдирди. Бирок Украина президенти сүйлөп жатканда залдан чыккан жок. БУУнун баш катчысы Антониу Гуттериш Зеленскийдин сөзүнөн мурун, он жыл мурун Крым автономиялуу республикасынын аймагын аннексиялагандан кийин, Орусиянын Украинанын аймагына толук масштабдуу кол салуусу БУУнун Уставын бузуу болгонун айтты. Зеленский өз сөзүндө согуш "тоңдуруу" же кандайдыр бир "алмашуу" менен бүтпөшү керектигин, мамлекеттердин аймактык бүтүндүгүн урматтоону талап кылган БУУнун Уставынын талабы менен аякташы керектигин билдирди. "Бул согуштун алгачкы секунддарынан баштап, Орусия БУУнун Уставынын негизинде эч кандай жүйөсү жок иш кылып келе жатат", - деп белгиледи ал.
Зеленскийдин айтымында, Орусия президенти Владимир Путин өз эрки менен токтобойт, ошондуктан "Оруcияны тынчтыкка мажбурлоо" керек. Украина президенти дагы бир жолу дүйнө өлкөлөрүн өзүнүн мурда сунуштаган "тынчтык формуласына" колдоо көрсөтүүгө чакырды жана бардык өлкөлөрдү экинчи тынчтык саммитине катышууга үндөдү. Зеленский Орусиянын Украинадагы атомдук электростанцияларды чабуул кылуу ниети бар экендигин белгилеп өттү. Орусиянын бийлиги буга чейин Украинага ушундай эле айыптоолорду койгон. Коопсуздук кеңешинин жыйынына ошондой эле АКШнын мамлекеттик катчысы Энтони Блинкен да катышты. Ал Түндүк Корея менен Иранга чара көрүүгө чакырып, аларды Орусияны согушта түздөн-түз колдоп жатат деп айыптады. Кытайдын тышкы иштер министри Ван И Бээжин жаңжалдын тарапкери эмес экенин жана тынчтыкты көздөөрүн билдирди. 25-сентябрда Зеленский дагы бир жолу БУУнун Генералдык ассамблеясынын сессиясында сөз сүйлөйт деп күтүлүүдө. 26-сентябрда ал АКШ президенти Жо Байден менен жолугушат. Жолугушууда Украина президенти Байденге согушта Украинанын жеңиш планын сунуштайт деп күтүлүүдө.
АКШ президенти Жо Байден 24-сентябрда Бириккен Улуттар Уюмунун (БУУ) Башкы Ассамблеясынын сессиясында сүйлөп жатып Орусиянын агрессиясына каршы күрөшүп келаткан Киевге колдоосун билдирип, башка өлкөлөрдү да Украина жеңип чыгышына, эркиндигин сактап калышына, адилеттүү тынчтыктын орношуна жетишүүгө чакырды.
Орусиянын президенти Владимир Путиндин Украинаны өзүнө багындырып алуу, НАТОну алсыратуу максаты ишке ашпай калганын белгилеген Байден азыр Украинага жардамдан баш тарта турган мезгил эмес экенин, тескерисинче, аны менен бирге болуу зарылдыгын айтты.
Байден ошондой эле Жакынкы Чыгыштагы кырдаалга кайрылып, Газа секторундагы согушту жана Израил менен Ливандын чек арасындагы кырдаалды жөнгө салуунун жалгыз жолу тынчтык сүйлөшүүлөрү экенин белгиледи. Кошмо Штаттардын президенти Израил менен согушуп жаткан, АКШда, Европа Биримдигинде жана бир катар өлкөлөрдө террордук деп жарыяланган ХАМАС, «Хезболла» топторун айыптап, хамасчылар былтыр күзүндө Израилден кармап, барымтага алып кеткендерди тез арада бошотууга чакырды жана аймактагы курчуган кырдаал үчүн Иранды айыптады.
Өз сөзүндө Байден администрациясынын климаттын өзгөрүүсүнө каршы көрүлүп жаткан ишиндеги ийгиликтери, кедей жана өнүгүүсү начар өлкөлөргө көрсөтүлүүчү жардамы тууралуу да айтты.
Бул Байдендин АКШ президенти катары БУУдагы акыркы сөзү болду. Себеби ноябрда өтө турган президенттик шайлоого ал катышпайт. Ат салышуудан баш тартканы тууралуу айтып Байден башка өлкөлөрдүн лидерлерин да кызматка жармашпоого чакырды.
«Кызмат ордуңардан да маанилүүрөөктөр бар. Бул - силердин элиңер», - деп белгиледи АКШ президенти.
Украинанын түндүк-чыгышында жайгашкан Харьков шаары 24-сентябрда Орусиянын авиабомбалык чабуулуна кабылганын калаа башчысы Игорь Терехов билдирди.
«Душман шаардын эл жыш жайгашкан райондорунун бирине башкарылуучу авиабомба (КАБ) менен сокку урууда. Этият болгула», – деп алгач жазды ал Telegram каналына. Андан кийин ал Харьковдун төрт административдик району бутага алынганын, көп кабаттуу үйлөр талкаланганын билдирди.
Облустук аскердик администрациянын башчысы Олег Синегубов Харьковдо кеминде үч киши каза болгонун, 22 киши жараат алганын, бомбалардын бири кабаттуу үйгө түз барып тийгенин, урандыларды тазалоо иштери жүрүп жатканын маалымдады.
Оруcия бийлиги 2022-жылдын февралында Украинага каршы толук масштабдуу согуш ачкандан бери шаар-кыштактарынын мектеп, бала бакча, оорукана, таза суу жана энергетика тармагы сыяктуу жарандык инфраструктурасын талкалап, адамдарын өлтүрүп жатканы тууралуу айыптоолорду четке кагып келүүдө.
Украин бийлиги жана эл аралык уюмдар Орусиянын куралдын көптөгөн түрү менен жасалып жаткан соккуларын атайын чабуул катары баалоодо.
Украина Запорожье аймагы кайрадан Орусиянын чабуулуна кабылганын, кеминде бир киши каза болгонун, дагы төрт жергиликтүү тургун жараат алганын 24-сентябрда билдирди. Полициянын маалыматына караганда, жарадар болгондордун экөө балдар.
Облустук администрация башчысы Иван Федоров инфраструктура объектилери, айрым жерлерде үйлөр талкаланганын айтты. Полиция кээ бир райондордо адамдар эвакуация болгонун маалымдады.
Шейшембиге караган түнү, өлкөнүн Аскердик-аба күчтөрүнүн маалыматына караганда, Орусия Украинанын түндүк жана борбордук тилкесиндеги сегиз аймагына (Киев, Житомир, Черкасск, Винница, Кировоград, Полтава, Сумы жана Николаев облустары) Shahed согуштук дрондорунан жалпысынан 81ди учурду, абадан коргонуу системалары алардын 66сын атып түшүрүүгө үлгүрүштү.
Жанкечти дрондордон тышкары бул жолу орусиялык аскерлер Украинага каршы баллистикалык «Искандер-М», башкарылуучу авиациялык Х-59/69 ракеталарын, жалпысынан куралдын бул түрүнөн төртөөнү колдонгону да маалымдалды.
Полтава облустук администрациясы Орусиянын соккусунан энергетика ишканалары жабыркаганын билдирди.
Орусиянын Коргоо министрлиги өткөн түнү Белгород, Курск жана Брянск облустарынын аймагында Украина учурган учкучсуз учактардан 13тү атып түшүргөнүн кабарлады.
Украинанын расмий бийлик өкүлдөрү билдиргендей, 23-сентябрга караган түнү Орусия өлкөнүн түштүгүндөгү Запорожье шаарына бир нече авиа сокку урган, натыйжада көп кабаттуу үйлөрдүн айрымдары талкаланып, кеминде 13 жайкын тургун жараат алган. Жараат алгандардын арасында 15 жаштагы өспүрүм бала бар экени маалымдалган.
Ички иштер министрлиги бир нече имараттан адамдар эвакуация кылынганын, Орусия КАБ бомбаларын колдонгонун билдирди.
Оруcия бийлиги 2022-жылдын февралында Украинага каршы толук масштабдуу согуш ачкандан бери шаар-кыштактарынын мектеп, бала бакча, оорукана, таза суу жана энергетика тармагы сыяктуу жарандык инфраструктурасын талкалап, адамдарын өлтүрүп жатканы тууралуу айыптоолорду четке кагып келүүдө.
Украин бийлиги жана эл аралык уюмдар Орусиянын куралдын көптөгөн түрү менен жасалып жаткан соккуларын атайын чабуул катары баалоодо.