Украин президенти Владимир Зеленский өлкөнүн коргоо системасын бекемдөөгө жана согуштан кийинки калыбына келтирүүгө миллиарддаган евролук жардамга үмүттөнөрүн бул күндөрү Германиянын борбору Берлинде өтүп жаткан конференцияда билдирди.
Орусиянын толук масштабдуу кол салуусуна каршы күрөшүп келаткан Украинаны калыбына келтирүү маселесин талкуулоо үчүн уюштурулган, 60тан ашуун өлкөнүн жана эл аралык уюмдун өкүлү, жалпысынан 2 миңдей саясатчы, бизнесмен катышкан эки күндүк конференция бүгүн 12-июнда жыйынтыкталууда.
"Биз бул конференциядан өлкөбүздүн коргонуусу, Украинада аскердик техника жана курал-жарак өндүрүү, жаңы жана заманбап энергетикалык система куруу үчүн миллиарддаган евролук келишимдер менен кетебиз", - деди Зеленский.
Анын айтымында, Орусиянын чабуулдарынан кыштан бери Украинанын электр кубатын өндүрүү потенциалынын жарымы жок кылынды.
Зеленский Украина абадан коргонуу системаларына муктаж экенин белгилеп, "Орусиянын Украинага караганда эң чоң стратегиялык артыкчылыгы - асмандагы артыкчылыкка ээ болуп турганы. Дал ракеталык жана бомбалык террор орус аскерлерининин жердеги алдыга жылышына жардам берүүдө", - деп кошумчалады.
Украина маселеси Швейцарияда 15-16-июнга пландалып жаткан саммитте да талкууланат. Анда Орусия менен туткун айырбаштоо, азык-түлүк коопсуздугу жана өзөктүк коопсуздук маселелери негизги темалардан болот. Тынчтык саммитине 90го жакын өлкө жана уюм катышканы жатканын 10-июнда Швейцариянын президенти Виола Амхерд билдирди. Анын айтымында, катышуучулардын жарымына жакыны мамлекет жана өкмөт башчылары.
Украинага 2022-жылы февралда кол салып, толук масштабдуу согуш ачкан Орусия «атайын аскердик операцияны» ишке ашырып жатканын айтып келет.
Украин бийлиги Орусиянын агрессиясын токтотуунун негизги жолу украин аймагына каршы колдонуп жаткан курал-жарагын Орусиянын өзүнүн аймагынан жок кылуу экенин айтып келет. Батыш Украинага берген курал-жарак менен Орусиянын аймагын бутага алууга уруксатын жакында гана берди. Москва жооп болорун эскертти. (
Венгрия НАТОнун Украина боюнча чечимдерине каршы чыкпайт, ошол эле учурда альянстын Киевге Орусия менен кармашы үчүн көрсөтүп жаткан жардамына да катышпайт. Бул тууралуу бүгүн 12-июнда НАТОнун башкы катчысы Йенс Столтенберг билдирди.
НАТОнун украиналык аскерлерге берилип жаткан жардамдагы ролун жогорулатуу максатында июлда Вашингтондо өтүүчү саммитин утурлай Столтенберг уюмга мүчө өлкөлөрдү кыдырып, колдоо издөөдө.
Будапештте Венгриянын премьер-министри Виктор Орбан менен жолугушуудан кийин журналисттердин суроолоруна жооп берип жатып ал Вашингтондо Украинаны узак мөөнөттүү каржылоо, аны көзөмөлдөө боюнча чечимдер кабыл алынарын, Венгриянын бул ишке катышпоо позициясына каршы эмес экенин айтты.
Өз кезегинде, Орбан НАТОнун Украина боюнча чечимдери Венгриянын көз карашынан айырмаланып турарын, бирок альянстын башка мүчөлөрүндө колдоого ээ экенин, бут тосуу болбой турганын белгиледи:
«Бүгүн биз Венгрия украин-орус согушундагы аракеттерге катышпай турганына, акчабызды да, адамдарыбызды ды жөнөтпөшүбүзгө, Венгрия аймагы кайсы бир кийлигишүү үчүн колдонулбай турганына кепилдик алдык».
2022-жылы Орусия Украинага кол салгандан бери Орбандын Кремль менен мамилесин бекемдеши, Европа Биримдигинин Москвага каршы санкцияларына, Украинага курал-жарак жөнөтүүгө кошулбай койгону Брюсселдин нааразылыгын жараткан.
Украин президенти Владимир Зеленский Орусиянын агрессиясына кабылган жылы Батыш өлкөлөрүнөн бул альянска тездетилген шартта кабыл алууну өтүнгөн. НАТОго кириш үчүн анын бардык мүчөлөрүнүн макулдугу (азыркы тапта 32 өлкө) талап кылынат, бүгүнкү күндө алардын 23үнүн расмий колдоосу бар. Бирок НАТОго мүчөлүктүн шарты боюнча, талапкер өлкө согуш абалында болбошу керек. Украин бийлиги, ошондуктан, согуш аяктагандан кийин кыска аралыкта кабыл алынарына үмүттөнүүдө.
Украинанын Харьков облусунда бүгүн 10-июнда Орусиянын башкарылуучу авиабомба менен коюлган чабуулунан кеминде бир кишинин өмүрү кыйылганын, дагы эки киши жараат алганын жергиликтүү аскердик администрация башчысы Олег Синегубов билдирди.
Өлкөнүн Башкы штабынын соңку маалыматына караганда, өткөн апта ичинде Орусия аскерлери Украинанын аймагын 21 миң жолу аткылашты, 431 авиа чабуул жасалды.
Сумы облусун, украин президенти Владимир Зеленский билдиргендей, азыркы тапта толук бойдон Украина аскерлери көзөмөлдөп турушат. Бул тууралуу ал 10-июнда Х (мурдагы Twitter) социалдык түйүнүндөгү баракчасына жазды, бирок Орусиянын диверсиялык топтору аталган аймакта “дале активдүү” экенин, аларды “жок кылып жатышканын” кошумчалады.
Рыжевка кыштагында орусиялыктар “пропагандалык операциясын” ишке ашырууга аракет жасашканын, бирок “Орусиянын туусу жок кылынганын”, аталган кыштакта азыркы тапта “душман жок” экенин белгиледи.
Кечээ Чеченстан башчысы Рамзан Кадыров Курск облусу менен чектеш тилкедеги Рыжевканы орусиялыктар ээлеп алышканын билдирген жана ошол тууралуу 1,5 мүнөттүк видео жарыялаган болчу.
АКШнын Украинага берген куралы боюнча саясатын өзгөртүп, аны менен Орусиянын Украинага чектеш тилкесиндеги аскердик объектилерге сокку урууга уруксаты туура кадам болгонун, бирок жетишсиз экенин жана Орусиянын масштабдуу операциясын олуттуу үзгүлтүккө учурата албай турганын Согушту изилдөө институту (ISW) билдирди.
Уюмдун 10-июнда жарыяланган аналитикалык баяндамасында белгиленгендей, Орусия өзүн Украинанын соккуларынан коопсуз сезген аймагы 16 гана процентке кыскарды. Украина колдонуп жаткан узак аралыкка сокку ура алчу ATACMS ракеталары жете ала турган аймактын дагы 84 проценти уруксат жок болгондуктан “кол тийгис” бойдон калып жатканы белгиленди.
Баяндамада айтылгандай, АКШнын чектөөсү Орусияга ошондой өтө кеңири аймакта өзүнүн аскер күчтөрүн, логистикасын коргоп туруусуна, аларды башкаруусуна, тылды камсыздоосуна шарт түзүп берүүдө жана ошонун баарын ал Украинага каршы колдонууда.
ISW белгилегендей, Орусиянын чабуулдарын олуттуу негизде үзгүлтүккө учуратыш үчүн Украинага Батыш берген курал менен Орусиянын чек арага жакын да, алыскы да аймагындагы тылына сокку урууга мүмкүнчүлүк берилиши зарыл.
Украинага 2022-жылы февралда кол салып, толук масштабдуу согуш ачкан Орусия «атайын аскердик операцияны» ишке ашырып жатканын айтып келет.
Алгачкы бир жылда Украина Батыштагы союздаштарынын жардамы менен орус аскерлеринин чабуулдарына каршы туруп, айрым тарттырып жиберген аймактарын кайтарып алууга жетишкен. Бирок былтыртан бери фронтто абал кыйла өзгөрдү, украин бийлиги Батыш убада кылган жардам убагында берилбей, аскерлеринен да, жерлеринен да айрылып жатканын билдирген.
Украина Орусиянын соккуларын токтотуунун негизги жолу катары анын өзүнүн аймагындагы аскердик объектилерди жок кылууну атап келет. Бул үчүн ал Батыштан жардам иретинде алып жаткан курал-жаракты Орусиядагы объектилерге каршы колдонууга уруксатты көптөн бери талап кылып келди. Мындай уруксат жакында гана бериле баштады.
АКШ президенти Жо Байден 6-июнда ABC News каналына курган маегинде Украина америкалык курал менен Орусиянын аймагына өз чек арасынан эсептегенде 320 чакырым ичинде гана сокку ура аларын, андан аркы аймакка, Москвага жана Кремлге да уруксат жок экенин айткан.
АКШ президентинин улуттук коопсуздук боюнча кеңешчиси Жейк Салливан америкалык CBS News телекомпаниясына курган интервьюсунда Харьков аймагында орус аскерлеринин чабуулу АКШнын уруксатынан кийин дээрлик токтоп калганын айтты.