Украинада мобилизация туралуу мыйзамдын алкагында кош жарандыгы же башка өлкөдө убактылуу жашоо укугу бар, армияда кызмат өтөө курагындагы эркектерди чет жакка чыгарбай калышты.
Мамлекеттик чек ара кызматынын расмий өкүлү Андрей Демченко маалыматты тастыктады.
Украиналык айдоочулар ТикТокко маалыматты бышыктаган видеолорду жайгаштырууда. Айрымдары мурда чек арадан маселесиз өтүп келишкенин айтышат.
Жаңы эрежеге АКШнын Киевдеги элчилиги реакциясын билдирип, кош жарандыгы бар украиналыктар үчүн маалымат жарыялады. Элчилик эскерткендей, АКШ жана Украина жарандыгы бар 18-60 жаштагы эркек кишилер, арасында Комшо Штаттарда жашагандар да мындан ары Украинадан чыга албайт.
Май айында Украинада мобилизация жөнүндө жаңы мыйзам күчүнө кирген. Ага ылайык, 18-60 жаштагы эркектер армияны толуктаган атайын борборлордо (мурдагы аскердик комиссариаттар) жеке маалыматтарын 60 күндүн ичинде жаңыртууга тийиш. Андай болбосо, ага издөө жарыяланып, айып пул салынышы мүмкүн.
Украинанын башкы прокурору Андрей Костиндин билдиргени боюнча, Москва 2022-жылдын февралында кол салгандан бери орусиялык аскерлер кеминде 61 украиналык согуш туткунун өлтүрдү.
Бул тууралуу «Свобода» радиосу жазды. Прокурор украин бийлиги маалыматты бышыктаганын, 27 кылмыш иши тергелип жатканын, бир өкүм чыкканын, бир нечеси сотко өткөнүн айтты.
Маалыматка караганда, Орусия туткунга алган 2200 украиналык жоокер жабырлануучу деп табылды. 500дөн көбү аларга сурак маалында күч колдонулганын, анын ичинде электр тогу менен зомбулук көргөзүшкөнүн айтып беришкен. Костиндин сөздөрүнө ылайык, украиналык туткундар адам чыдагыс шартта кармалууда, көбү кыйноолорго, уруп-сабоого дуушар болууда. Украинче сүйлөгөндөрү үчүн медициналык жардам көргөзүлбөгөн учурлар катталган.
Башкы прокурор ошондой эле украин бийлиги Орусиянын 25 регионунда украин туткундары зордук-зомбулукка такай кабылган кеминде 25 жайды аныктаганын кошумчалады.
Бир нече күн мурда орусиялык Телеграм-каналдар Харьков облусунда украиналык туткундар кордолгон видеону жарыялашкан. Орусиялыктар украин аскерлерин көздөрүн таңып алып баратышканын, СССРдин гиминин күчкө салып ырдатышканын, сабашканын, өлтүрөбүз деп коркутушканын көрүүгө болот.
Украин парламентинин адам укуктары боюнча өкүлү Дмитрий Лубинец буга байланыштуу эл аралык органдарга кайрылды.
Колго түшкөн же туткундалган украин аскерлеринин көзүн тазалоо тууралуу маалыматтар акыркы мезгилде көп эле чыгып жүрөт.
Human Rights Watch эл аралык укук коргоо уюму бир нече айда ошондой ондон ашуун окуя ырасталган деп эсептейт.
Муну менен катар Украина туткунга алган орусиялык аскерлерге жасалган мыйзамсыз мамиле жана аларды өлтүрүү ыктымалдыгы тууралуу кабарланып келет. Киев андай маалыматтар иликтенерин билдиргени менен алар эмне менен аяктаганы кабарланган эмес.
БУУ эки тарап тең Женева конвенциясын бузган учурлар катталганын баяндаган.
Украина 3-июнга караган түнү Харьков облусунун аймагы Орусиянын кеминде беш жолку ракеталык чабуулуна кабылганын билдирди. Облустук аскердик администрация башчысы Олег Синегубов кабарлагандай, эс алуу комплекстеринин бирине тийген ракетадан бир киши каза болду, эки киши жараат алды, имарат талкаланды.
Түндө жана эртең менен өлкөнүн түндүк-чыгышындагы Сумы облусуна да ракеталык сокку урулганын, 21 жерде жарылуу болгонун, орус аскерлери кээ бир айылдарды миномет жана артиллерия менен аткылап, согуштук дрон менен жардыргыч таштаганы маалымдалды.
Чернигов облусу да Орусиянын чабуулдарына кабылганын, жалпысынан Сумы жана Черников аймагына кеминде 30 жолу сукку жасалганын жергиликтүү бийлик билдирди.
Украин президенти Владимир Зеленский расмий сапар менен Филиппинге барып, экө мамлекет ортосундагы кызматташтык тарыхында алгачкы жолу өлкө президенти Фердинанд Маркос менен жолугушканын бүгүн 3-июнда Телеграмга жазды.
«Биз биринчи Глобалдык тынчтык саммитин жана Түштүк-Чыгыш Азия өлкөлөрүнүн бул саммитке катышуусунун маанилүүлүгүн талкууладык. Биз Филиппиндин саммитке катыша тургандыгын баалайбыз. Ошондой эле эки тараптуу кызматташууну, тагыраак айтканда, Украинанын айыл чарба продукциясын Филиппинге экспорттоо тууралуу сүйлөштүк», – деди украин президенти.
Зеленский быйыл Украина Филиппин борбору Манилага элчилик ачууну пландап жатканын кошумчалады.
2-июнда Зеленский Сингапурга барып, ал жактан Индонезия президенти, АКШ конгрессмендери жана Пентагондун башчысы Ллойд Остин менен да жолугушуп, Shangri-La коопсуздук форумунда сөз сүйлөдү.
Украинанын президенти Владимир Зеленский Азия-Тынч океан аймагындагы коопсуздук маселелерине арналган "Шангри-Ла диалогу" форумунда 100дөн ашык өлкө Швейцарияда өтө турган тынчтык жолугушуусуна катышууга убада бергенин айтты.
Сингапурдагы жыйын алкагында Зеленский менен АКШнын коргоо министри Ллойд Остин менен жолугушту.
Анда Зеленский Пентагондун башчысы менен Киевдин коргонуу муктаждыктарын, Украинанын абадан коргонуусун чыңдоо, F-16 согуштук учактарын жеткирүү, ошондой эле эки тараптуу коопсуздук келишимин даярдоо маселелерин талкуулады.
Украина лидери АКШ президенти Жо Байденге коргонуу үчүн Орусиядагы буталарга америкалык курал-жабдык менен чабуул коюуга уруксат бергени үчүн ыраазычылык билдирди.
"Биз президент Байденге жакында эле америкалык курал менен Орусиянын Харьков облусуна жакын жайгашкан аймагына сокку урууга уруксат бергени үчүн ыраазыбыз. Бул жетиштүүбү? Жок. Мен буга чейин Украинаны бомбалабай турган аэродромдорду мисал келтирдим, анткени бизде коргонуу үчүн андай система жок", - деди Зеленский.
30-майда АКШнын маалымат каражаттары өз булактарына таянып, президент Жо Байден америкалык курал менен Харьков шаарын коргоо максатында Орусиянын аймагына сокку урууга уруксат бергенин жазышкан.
Украинанын президенти Владимир Зеленский Азия-Тынч океан аймагындагы коопсуздук маселелерине арналган "Шангри-Ла диалогу" форумунда 100дөн ашык өлкө Швейцарияда өтө турган тынчтык жолугушуусуна катышууга убада бергенин, Кытай жооп бере электигин айтты.
"Тилекке каршы, Орусия Кытайдын аймактагы таасирин, кытай дипломаттарын пайдаланып, Тынчтык саммитин үзгүлтүккө учуратыш үчүн баарын жасап жатат. Кытай сыяктуу чоң, көз карандысыз жана күчтүү мамлекет Путиндин колундагы куралга айланганы өкүнүчтүү", - деди ал.
Өз кезегинде Сингапурдагы жыйынга Кытайдын коргоо министри Дун Цзюнь катышып, анын өлкөсү бейтарап позицияда экенин кайталады:
"Украина кризисине байланыштуу Кытай тынчтык сүйлөшүүлөрүн алдыга жылдырууга жоопкерчиликтүү мамиле кылууда. Биз жаңжалдашкан тараптардын бирине эч качан курал берген эмеспиз. Биз кош максатта колдонулуучу товарларды экспорттоого катуу көзөмөл киргиздик жана жанжалды күчөтө тургандай эч нерсе кылган жокпуз. Биз тынчтыктын жана диалогдун тарабында бекем турабыз".
Зеленский Швейцариядагы эл аралык конференциянын алдында, Украинанын позициясын бейтарап өлкөлөргө, анын ичинде Азияга жеткирүү максатында Сингапурга барууга ниеттенип жатканын маалымат каражаттары жазышкан.
Украина президентинин басма сөз кызматы билдиргендей, Зеленский жолугушуунун катышуучуларына соңку кырдаал, Украинага курал-жарак жеткирүү жана санкциялык демилгелер тууралуу маалымат берди.
"Шангри-Ла диалогу" - Сингапурдагы Эл аралык стратегиялык изилдөөлөр институту (IISS) көз карандысыз аналитикалык борбору жыл сайын өткөрүүчү өкмөттөр аралык форум. Уюштуруучулардын айтымында, жекшемби күнү Зеленский “Глобалдык тынчтык жана аймактык стабилдүүлүк үчүн чечимдерди кайра карап чыгуу” аттуу талкууга катышат.
Форумга АКШ жана Кытай баш болгон аймактагы 30га жакын мамлекеттен жогорку даражалуу өкүлдөр катышууда. Орусия "Шангри-Ла диалогуна" 2022-жылдан бери Украинага бастырып киргенден бери бара элек.
Украина: Орусиянын чабуулунан кийин электр жарыгы өчүрүлүүдө
Украинада 2-июндан тарта энергетика тармагындагы оор кырдаалга байланыштуу электр жарыгы өчүрүлгөнүн «Укрэнергонун» басма сөз кызматы билдирди.
"Тилекке каршы, Орусиянын аткылоосунан жабыркаган энергетика системасындагы абал өзгөрө элек. Ошондуктан "Укрэнерго" ишканасынын көрсөтмөсү менен авариялык өчүрүүлөр жүргүзүлүүдө. Энергетиктер кырдаалды турукташтыруу үчүн колдон келгендин баарын жасап жатышат", - деп айтылат билдирүүдө.
Yasno камсыздоочу компаниянын башкы директору Сергей Коваленко да өлкө боюнча авариялык өчүрүүлөр болуп жатканын ырастады.
1-июнга караган түнү орус армиясы Украинанын энергетикалык инфрастуктура түзүмдөрүнө кайрадан чабуул жасаган.
31-майда Украина жана Орусия ортосунда үч айдан берки кезектеги туткун айырбаштоо жүргөнүн эки өлкөнүн өкүлдөрү билдиришти. Айырбаштоо тууралуу сүйлөшүүлөргө Бириккен Араб Эмираттары (БАЭ) ортомчулук кылган.
Орусия 75, Украина 71 жоокерин жана төрт жай тургунун кайтарып алганы маалымдалды.
Ошондой эле эки өлкө каза болгон жоокерлеринин сөөгүн бири-бирине өткөрүп беришти. Орусия 45, Украина 212 маркумдун сөөгүн алды. Алар Донецк, Запорожье, Луганск жана Харьков багыттарында курман болгондор экени кабарланды.
26-апрелде Орусия 36, Украина 140 жоокеринин сөөгүн айырбаштаган.
Украинадагы, Орусиядагы соңку чабуулдар
Украинанын аба күчтөрү жекшембиге караган түнү 25 учкучсуз учактын 24ү атып түшүрүлгөнүн жарыялады.
2-июнга караган түнү орус аскерлери Украинага “Искандер-К” канаттуу ракетасы, С-300 зениттик ракетасы жана 25 дрон менен чабуул койгонун Украинанын Аскердик аба күчтөрүнүн командачысы Николай Олещук билдирди.
Анын айтымында, 24 учкучсуз учак Николаев, Одесса, Херсон, Киев, Хмельницкий, Днепропетровск, Кировоград, Винница облустарында атып түшүрүлгөн.
Украинанын Аскердик аба күчтөрүнүн билдирүүсүнө ылайык, ракеталарды атып түшүрүү мүмкүн болгон эмес.
Орусиянын Коргоо министрлиги жекшембиге караган түнү Курск жана Белгород облустарынын үстүндө абадан коргонуу системалары үч дронду жок кылганын билдирди.
Дагы бир учкучсуз учак Азов деңизинин үстүндө атып түшүрүлгөнүн маалымдады.
Белгород облусунун губернатору Вячеслав Гладков эртең менен өзүнүн Телеграм-каналында бир нече дрон атып түшүрүлгөнүн жазды.
Дрон калдыктарынан Белгород облусунун бир катар айылдарында автоунаалар, үйлөрдүн фасаддары жана тосмолор талкаланган.
Бийлик Шебекино шаарында алты карапайым тургун жараат алганын, аткылоо маалында алардын бешөө автобуста, алтынчы киши көчөдө бара жатканын, баары бейтапканага жеткирилгенин жарыялады.
Маалыматка караганда, Корочанский районунда жергиликтүү бийлик өкүлдөрү жарылбай калган снарядды текшерип жаткан учурда ал жарылып кетип, райондук администрация башчысынын орун басары Игорь Нечипоренко каза болгон. Райондун жетекчиси, эки кыштактын башчысы жеңил жараат алган.