3-январда Алматыда жаңы жыл алдындагы авиакырсыкта каза тапкан Мамлекеттик чек ара кызматынын башчысы Турганбек Стамбеков менен жубайы Сауленин сөөгү жерге берилди.
Жалпы ээлеген аянты боюнча дүйнөдө 9-орунду ээлеген Казакстандын 12 миң километрлик чек арасын кайтаруу оңой иш эмес. Бирок 2012-жыл казак чек арачылары үчүн өзгөчө сыноого жык жыл болду окшойт.
Адегенде 14-май күнү казак-кытай чек арасындагы күзөт жайларынын биринде 14 аскер өлтүрүлүп, алардын өлүмүнө ошол жерде кызмат өтөп жүргөн 19 жаштагы жоокер Владислав Челах күнөөлөнүп соттолуп, өмүр бою эркинен ажыратылды.
Үрөйдү учурган окуянын изин суутпай, Казакстандын чек ара кызматында тазалоо иштери жүргүзүлүп, мурунку жетекчи генерал Мырзалиев иштен алынып, ордуна полковник Турганбек Стамбеков дайындалган эле. Стамбековго Мамлекеттик чек ара кызматын реформалап, андагы тамырлап кеткен татаал жагдайды оңдоо милдети тапшырылган.
Турганбек Стамбеков менен коштошуу, 3-январь, 2013-жыл
25-декабрда Казакстандын чек ара кызматынын эң жогорку чиндеги 20 жетекчисин салып алып, Алматыдан Чымкентке бараткан учак кырсыкка учурап, полковник Стамбеков жубайы жана шакирттери менен кошо капилет каза тапты.
Бейшембиде Алматыда өткөн тажыяда Казакстандын Улуттук коопсуздук комитет жетекчиси Нуртай Абыкаев сөз алып, полковник Стамбековдун өмүр жолу, анын жеке адамдык жана кесиптик сапаттарын жогору баалап, маркум он жылдан ашуун мезгилде чек ара гарнизон башчысынын орун басарынан Мамлекеттик кызматтын жетекчисине чейин өсүп жетилгенине токтолду.
Казакстанда Мамлекеттик чек ара кызматы Улуттук коопсуздук комитетинин карамагында. Чек арадагы атышуу жана авиакырсыктан улам коомчулукта балким, бул кызматты өз алдынча структурага айлантуу зарыл деген кептер да айтылды.
Владислав Челах сот залында, 11-декабрь, 2012-жыл
Түркмөнстан, Өзбекстан, Кыргызстан, Орусия, Кытай менен узак чек арасынан башка Казакстан Каспий көлү аркылуу да коңшулаш өлкөлөр менен кесилишет. Эксперттер Казакстанда сатылган буюмдардын 80 пайызы Кытайдан ташылып келээрин, андан башка жактардан да оокат жүктөгөн соодагерлер мыйзамдуу салыктардан качып чек арачыларга пара берүүнү жолго коюп алышканын айтышат. Коррупция чырмаган чек ара кызматында билимсиздик менен адепсиздик кеңири жайылып, туташ көйгөй жарата баштаганы белгиленет.
Азырынча мамлекеттик чек ара кызматын убактылуу жетектөө маркум Стамбековдун орун басары Абай Брекешевге жүктөлүп, Казакстандын парламентинде чек арачыларды тийиштүү деңгээлде машыктырып даярдоо, кадрды туура тандоо жана жалпы кызматты реформалоо сунуштары кызуу талкууга алынды.
«Эркин Европа/Азаттык» радиосунун кыргыз кызматынын жетекчиси. 1995-жылдан тартып «Азаттыктын» Кыргызстандагы кабарчысы, IWPR уюмунда журналист болуп иштеген. Кыргызстандагы жана чөлкөмдөгү окуялар тууралуу макалалары кыргыз, орус жана англис тилдеринде жарыяланган. КМУУнун тарых факультетин жана аспирантурасын аяктаган.
