Ирак премьери Хайдар ал-Абадинин 29-июндагы жарыясы АКШ колдогон жергиликтүү өкмөттүк күчтөр Мосулдун кылымдарды карыткан тарыхы бар ал-Нури мечитин жана анын тегерегин ээлеген учурга туш келди.
"Биз жалган өлкөнүн күнү бүтүп жатканына күбө болуудабыз. Мосулдун бошотулуусу муну далилдөөдө”, - деди премьер Абади Твиттер социалдык түйүнүндөгү баракчасында.
Ал-Нури мечитинин башкы имаратын болсо жихадчылар 21-июнда жардыруу жолу менен талкалап салышкан:
- Бул мечит тарыхый болгонунан улам Мосулдун жашоочулары үчүн өзгөчө мааниге ээ. Экинчиден, террорчу Абу Бакр ал-Багдади жалган мамлекетти дал ушул мечиттен жарыялаган. Биздин коопсуздук күчтөр мечитти чабуул менен алышты жана мечитттин бошотулуусу бизге кубаныч тартуулап жатат, - деди генерал Маан ал- Саади.
“Ислам мамлекети” экстремисттик тобунун жолбашчысы Абу Бакр ал- Багдади алар Ирак менен Сирияда ээлеген аймактарында халифат курушканын ал-Нури мечитинен 2014-жылдын 29-июнунда туруп жарыялаган.
22-июнда Орусия тарап Багдадинин өзү алардын аба соккусунан өлдү деп билдирген болчу. Бирок Кошмо Штаттар бул маалыматты ырастай албасын айткан. 29-июнда Ирандын мамлекеттик жаңылыктар агенттиги жогорку лидер аятолла ал-Хаменейинин өкүлү Али Ширазинин Багдадинин “өлгөнү анык” деген сөздөрүн таратты.
Ирактын Контртерроризм кызматын башкарган генералдардын бири Абдулхани ал-Ассадинин 30-июндагы билдирүүсүнө караганда, Мосулдагы жеңиш "саналуу күн ичинде" жарыяланганы турат, шаардын ичинде азыр ИМ тобунун 200-300 согушкери калды жана алардын көпчүлүгү эч жакка кете албай жаткан чет элдиктер.
Ирактын өкмөттүк күчтөрү “Ислам мамлекети” тобунун бул жердеги борбору саналган жана бир миллион ашуун киши жашаган Мосулду бошотуу операциясын былтыр 17-октябрда баштаган. Аларга АКШ баштаган коалиция колдоо көргөзүп келди:
- Акыркы эки жылда 60тан ашуун өлкөнү бириктирген коалиция Ирактын операциясын (“Ислам мамлекети” тобуна каршы) колдоо үчүн он миңдеген соккуларды жасады. Биз Ирактын 54 миңдей жоокерин машыктырып, жабдыдык. Ирактык өнөктөштөрүбүзгө өлкөсүн бошотуу күрөшүнө колдоо көргөздүк, - дейт эл аралык коалицияны жетектеген америкалык күчтөрдүн командири Стефэн Таунсенд.
Мосулду бошотуу боюнча аскерий аракеттер сегиз ай ашуун убакыттан бери жүрүүдө:
- Шаарда 50 миңдей жайкын тургун бар. Алардын оңой эле чыгып кете албаганы “Ислам мамлекети” тобу аларды тирүү калканч катары колдонууда. Биз жайкын тургундарды качууга социалдык медианы колдонуу менен чакырып жатабыз, - деген Ирак армиясынын генералы Сами ал-Ариди 29-июнда.
Ирактык генерал ошондой эле шаардын байыркы бөлүгүнө жасалган аба соккулардан жана артиллериядан жайкын тургундардын өмүрү кыйылышы мүмкүндүгүн жокко чыгарбады.
Мосулда ошондой эле жүздөгөн адамдардын сөөктөрү али урандылар алдында жатканы да айтылууда.
Бул аралыкта азыр “Ислам мамлекети” тобун Сириядагы таянычы Ракка шаарынан сүрүү аракети көрүлүп жатат.
Сириядагы согушка башынан байкоо салган уюм - Адам укуктары боюнча Сирия обсерваториясы, аскерий өкүлдөр билдиргендей, учурда Ракка толугу менен курчоого алынып, согушкерлер андан качып кете алуучу акыркы жол да жабылды.
Жергиликтүү күрт жана араб кошуундарынын Сирия демократиялык күчтөрү деген бирикмесине АКШ баштаган коалиция колдоо көргөзүүдө. Бул жердеги операцияга тартылгандардын эсебинде, Ракканын ичинде ИМ тобунун кеминде эки жарым миңдей согушкери бар.