Муну анын жактоочулары бозгундагы казак саясатчысы Мухтар Аблязовго каршы көрсөтмө бербей койгону үчүн жазалоо катары карашууда. 14 жылга соттолгон Муктар Жакишевди бир катар уюмдар "саясий туткун" деп тааныган.
“Коррупциялык кылмыштар” айыбы менен 2009-жылы 21-майда кармалып, 14 жылдык абак жазасын өтөп жаткан "Казатомпром" компаниясынын мурдагы президенти Муктар Жакишев Караганды облусунун Долинка аймагындагы түрмөдөн Чыгыш Казакстанга караштуу Семей шаарындагы күчөтүлгөн режимдеги абакка 17-июлда которулду.
Бул колониянын аймагында санитардык шаарча жана медициналык түрмө бар. Бирок абак жайдын өкүлүнүн сөзүнө караганда, Жакишев үчүнчү топтогу майып экенине карабастан, абактын ооруканасында да эмес, санитардык шаарчада да эмес, жалпы тартиптеги зонада эле жазасын өтөп жатат.
Түрмө тармагында иштеген кызматкердин сөзүнө караганда, мурда Жакишев Долинкадагы "укук коргоо органдарынын мурдагы кызматкерлери жана экс-чиновниктер" отурган абакта болчу, ал жабылып жатат жана абактагылар Семейдеги "мурдагы кызматкерлерге" ылайыкташкан күчөтүлгөн колонияга көчүрүлгөн.
Ошол эле маалда андай болсо Жакишев эмне үчүн Алматы облусундагы Заречныйдагы абакка которулган жок деген суроо да чыкты.
Түрмө өкүлүнүн белгилешинче, мурда ал жакта эки күчөтүлгөн режимдеги – бири жалпы, экинчиси "мурдагы кызматкерлерге" арналган абак бар болчу. Азыр "мурдагы кызматкерлерге" ылайыкташкан түрмө жабылып, жалпы түрмө гана калган деген маалымат берилди.
Казакстандык мурдагы аткаминер Муктар Жакишев абактан абакка биринчи жолу которулуп жаткан жок. Мурда ал Алматы облусундагы Заречный түрмөсү менен Карагандыдагы Долинка абагынын ортосунда ары-бери бир канча жолу которулган.
Жакишев 2009-жылы май айында Астанада кармалып, бир жылдан кийин аны 14 жылга күчөтүлгөн абакка кескен өкүм чыккан.
Мурдагы сенат депутаты, оппозициялык саясатчы Заруеш Батталова Жакишевдин бул сапар табияты катаал Чыгыш Казакстандагы абакка которулганын анын камак жазасын оорлотуу катары баалап жатат. Ал муну Жакишевдин 2016-жылы Франциядагы абактан бошоп чыккандан кийин өзүнүн оппозициялык саясий ишмердигин жандандырарын жарыялаган “досу” Муктар Аблязовго байланыштуу тергөө күткөндөй көрсөтмө бербей жатканы менен байланыштырат.
Бийлик бозгундагы казак саясатчысы Муктар Аблязовду “экономикалык кылмышкер” жана “экстремист” катары көрсөтүүдөн тышкары, аны 2004-жылы кастык менен банкир Ержан Тетишевди өлтүрүүнү уюштурган деп шек санап жатат.
Ошентсе да Жакишевди колониядан колонияга которуунун эч кандай саясий өңүтү жок экенин "Азаттыктын" казак кызматына атын атагысы келбеген түрмө кызматкери билдирди.
Мыйзам боюнча соттолгон адам мөөнөтүнөн мурда бошонуп чыгуу үчүн жазасынын үчтөн эки бөлүгүн өтөөгө тийиш. Жакишев бул мөөнөттү 2018-жылдын сентябрына карата өтөп бүтөт.
5-февралда казакстандык укук коргоочу Бакытжан Төрегожина "Фейсбук" аркылуу Нурсултан Назарбаевди Муктар Жакишевге ырайым берүүгө чакырган катка кол топтоо уюштурган. Аны менен катар саясий туткундун 79 жаштагы апасы Раиса Жакишеванын былтыр президенттен уулуна ырайым берүүсүн сураган катын да жарыялаган болчу. Раиса Жакишеванын каты президенттик администрацияга өткөн жылдын 2-октябрында жеткен. Быйыл 26-мартта Казакстандын президентине караштуу кечирим берүү комиссиясынын отуруму өтүп, бирок Муктар Жакишевге ырайым берүү маселеси каралган жок.
Комиссиянын мүчөсү жана укук коргоочу Жемиш Турмагамбетова "Азаттыкка" ырайым берүү үчүн өтүнүчүн Мухтар Жакишев өзү жазышы керек деп түшүндүргөн. Бирок Казакстандын президентинин жарлыгы менен бекитилген кечирим берүү боюнча комиссия тууралуу жободо “президент айыптоо өкүмү мыйзамдуу күчүнө кирген соттолгон адамдын өтүнүчүнүн негизинде ырайым кылат" жана "президент соттолгон адамга өз ыктыяры менен да ырайым бере алат” деп жазылган.
55 жаштагы Муктар Жакишевди Чыгыш Казакстандагы абакка которууга байланыштуу анын ден соолугу боюнча да маселе кайрадан талкууга түштү. Ал өнөкөт гипертония дартынан жабыркап келет. Ал абакта отурган тогуз жыл ичинде туугандары, жактоочулары жана эл аралык уюмдар Казакстандын бийлигин “саясий туткун” деп таанылган Муктар Жакишевду бошотууга бир канча ирет чакырган.
