Лукашенконун жарлыгына ылайык интернет чөйрөсүндө калкка кызмат көрсөткөн бардык уюмдар, мекемелер жана ишканалар мамлекеттик каттоодон өткөрүлөт. Мындан тышкары интернет жайлары, сайт ээлери алардын кызматынан пайдаланган бардык адамдар, алардын кандай маалыматтарга кызыкканы тууралуу коопсуздук органдарына маалы-маалы менен очет берип турганга милдеттендирилет. Зарылдыгы чыккан учурда КГБ, ички иштер министрлиги жана мамлекеттик контрол комитети өз алдынча тинтүү-иликтөө иштерин өткөрүшөт. Бул үчүн соттун же прокуратура органдарынын уруксаты талап кылынбайт. Президенттин кеңсесине караган оперативдүү аналитика борбору да ушундай укукка ээ болду.
Өкмөт чиновниктери бул эрежелердин маанисин чечмелеп, интернеттин жардамы менен экономиканы өнүктүргөнгө өбөлгө түзүлөт, коомдун моралдык принциптери, автордук укуктар корголот деп түшүндүрүштү.
Көз карандысыз эксперттер болсо баарыдан мурда мамлекетке карабаган маалымат-аналитика борборлору менен оппозициядагы партиялардын, жаранчыл уюмдардын сайттарына "кара кулпу" салынарын, калгандарынын мойнуна "каргы" илинерин жосмолдоп жатышат.
"Мамлекет интернет дүйнөсүндөгү иштерди текши териштирип-тескеп тургусу келет, калк алардан окуп, казып-таап жаткан маалыматтарды чыпкадан өткөрүп, "зыяндуу" көрүнгөндөрүн элге чыгарбай жок кылып турууну каалайт. Жарлык атүгүл жазалоо чараларын күчөткөнгө жол берет",- деп билдирди белорус журналисттер бирикмесиндеги жетекчилердин бири Андрей Александров.
Жарлык быйыл 1-июлдан тартып күчүнө кирет.
Эл аралык укук коргоочу уюмдар Лукашенконун чечимин "коомдун моралын коргоо максатына" жамынган амалкөй цензура катары баалашты.
"Президент өз жарлыгын өлкөдөгү интернет эркиндигин жакшыртат деп эсептейт. Чынында болсо интернетти көзөмөлдөө ишин күчөтөт. Бул диссиденттер менен өкмөттү сындаган активисттердин сары изине чөп салган эле ыкма эмес, ошондой эле ырасмий маалымат каражаттарынан таба албаган кабарларды интернеттен издеген адамдарды опузалап, жүрөгүнүн сары суусун алуунун ыкмасы", -деп айтты "Чек арасыз кабарчылар" уюмунун өкүлү Люси Морийон.
Евросоюздун тышкы иштер министри Кэтрин Эштондун кеңсеси да белорус президентинин жарлыгына камтамачылыгын билдирди.
"Интернетке байланыштуу бул жарлык күчүнө кирсе, албетте, ал Белоруссиядагы сөз жана маалымат эркиндигин ого бетер чектейт, -деп айтты "Азаттыкка" кеңсенин башчысы Лутц Гуеллнер. – Бу маселени биз карап чыкканы жатабыз, анткени ал туура эмес багыттагы кадам болуп саналат".
"Чыгыштагы өнөктөштүк" программасына кошулган Белоруссиядагы эркин маалымат жана басма сөз маселесин Брюссел ырасмий Минск менен кызматташуунун башкы шарты катары карайт.
Европадагы коопсуздук жана кызматташтык уюмунда болсо документ менен жаңыдан тааныша башташты.
"Биздин мекеме да бул жөнүндө кабардар, азыр жарлыкты кунт коюп окуп, талдап жатабыз. Буга биртке убакыт керек болот, ошондон соң өз бүтүмүбүздү айтабыз",- деп кабарлады "Азаттыкка" уюмдун өкүлү Роланд Блесс.
Өкмөт чиновниктери бул эрежелердин маанисин чечмелеп, интернеттин жардамы менен экономиканы өнүктүргөнгө өбөлгө түзүлөт, коомдун моралдык принциптери, автордук укуктар корголот деп түшүндүрүштү.
Көз карандысыз эксперттер болсо баарыдан мурда мамлекетке карабаган маалымат-аналитика борборлору менен оппозициядагы партиялардын, жаранчыл уюмдардын сайттарына "кара кулпу" салынарын, калгандарынын мойнуна "каргы" илинерин жосмолдоп жатышат.
"Мамлекет интернет дүйнөсүндөгү иштерди текши териштирип-тескеп тургусу келет, калк алардан окуп, казып-таап жаткан маалыматтарды чыпкадан өткөрүп, "зыяндуу" көрүнгөндөрүн элге чыгарбай жок кылып турууну каалайт. Жарлык атүгүл жазалоо чараларын күчөткөнгө жол берет",- деп билдирди белорус журналисттер бирикмесиндеги жетекчилердин бири Андрей Александров.
Жарлык быйыл 1-июлдан тартып күчүнө кирет.
Эл аралык укук коргоочу уюмдар Лукашенконун чечимин "коомдун моралын коргоо максатына" жамынган амалкөй цензура катары баалашты.
"Президент өз жарлыгын өлкөдөгү интернет эркиндигин жакшыртат деп эсептейт. Чынында болсо интернетти көзөмөлдөө ишин күчөтөт. Бул диссиденттер менен өкмөттү сындаган активисттердин сары изине чөп салган эле ыкма эмес, ошондой эле ырасмий маалымат каражаттарынан таба албаган кабарларды интернеттен издеген адамдарды опузалап, жүрөгүнүн сары суусун алуунун ыкмасы", -деп айтты "Чек арасыз кабарчылар" уюмунун өкүлү Люси Морийон.
Евросоюздун тышкы иштер министри Кэтрин Эштондун кеңсеси да белорус президентинин жарлыгына камтамачылыгын билдирди.
"Интернетке байланыштуу бул жарлык күчүнө кирсе, албетте, ал Белоруссиядагы сөз жана маалымат эркиндигин ого бетер чектейт, -деп айтты "Азаттыкка" кеңсенин башчысы Лутц Гуеллнер. – Бу маселени биз карап чыкканы жатабыз, анткени ал туура эмес багыттагы кадам болуп саналат".
"Чыгыштагы өнөктөштүк" программасына кошулган Белоруссиядагы эркин маалымат жана басма сөз маселесин Брюссел ырасмий Минск менен кызматташуунун башкы шарты катары карайт.
Европадагы коопсуздук жана кызматташтык уюмунда болсо документ менен жаңыдан тааныша башташты.
"Биздин мекеме да бул жөнүндө кабардар, азыр жарлыкты кунт коюп окуп, талдап жатабыз. Буга биртке убакыт керек болот, ошондон соң өз бүтүмүбүздү айтабыз",- деп кабарлады "Азаттыкка" уюмдун өкүлү Роланд Блесс.
