УКМК жагдай туурасында акыйкатчынын тараткан билдирүүсүн чындыкка коошпогон маалымат катары жокко чыгарууда.
Укук коргоочулар болсо буга чейин соттолуучу Максат Кунакуновдун абалынан кабар алууга мүмкүн болбой келгенин белгилешүүдө.
Кыйноолор тууралуу түшкөн арыздар
Бишкектеги №1 тергөө абагына которулган Максат Кунакунов менен Алтынбек Жумагазиевдин адвокаттары соттолуучулар атайын кызматтын абагында отурганда оор кыйноолорго дуушар болгону туурасында Акыйкатчы институтуна кайрылышкан.
Акыйкатчынын абак жайларына көзөмөл жүргүзгөн адистер тобу жакында алар менен жолугушуп, даттануусун уккан. Кубат Оторбаев эки соттолуучу буга чейин дагы кыйноолор тууралуу арыз менен кайрылганын белгиледи:
- Биздин кызматкерлер сүйлөшкөн учурда Кунакунов “мени кармаган кезде тамагыма жана ичкен суума бир нерсе кошту окшойт, ошондон кийин өзүмдү жаман сездим” деп айткан. Ал эми Жумагазиев ага карата оор кыйноолор болгонун билдирген. 2016-жылдын апрель айында мен УКМКнын тергөө абагына кирген учурда дагы мага Максат Кунакунов жолугушууну суранып, ага карата кыйноолор болгонун айткан болчу. Биз анда Башкы прокуратурага кайрылып, ал Аскер прокуратурасына тапшырып, аягында ал иликтөөнүн жыйынтыгында “кылмыштын курамы болбогонуна байланыштуу” иш токтотулганын билдирген.
“Изоляциядагы” соттолуучулар
Мындан мурун “бийликти күч менен басып алууга даярданган” жана “террорчул топту каржылаган” деген сыяктуу оор кылмыштарга айыпталган Максат Кунакунов менен Алтынбек Жумагазиев атайын кызматтын тергөө абагында болчу. Алтынбек Жумагазиев тергөөдө ага башына желим баштык кийгизип, тырмак астына ийне сайып, электр тогуна отургузуп, жасалбаган кылмышты моюнга алдыруу аракеттери болгонуна даттанган. Максат Кунакунов акы-эсти айнытуучу заттар кошулган сууну ичүүгө мажбурланганын айтып арызданган.
Укук коргоочу Азиза Абдирасулова соттолуучулар толук укуктук жардам алуу мүмкүнчүлүгүнөн ажыратылган жагдайга төмөндөгүчө токтолду:
- Максат Кунакунов адамдын беделин түшүргөн, ушунчалык оор кыйноого кабылганы белгилүү болгон. Аны сотко баш коргоо чарасын өзгөртүү боюнча маселени караганы алып келгенде дагы мойнуна жана бутуна кишен кийгизилип, байланып келгенин көрүшкөн экен. Максат Кунакуновдун жакындары мына ошондо эле арызданып, кайрылышкан болчу. Максат Кунакуновдун соту жабык өтүп жатат. Бирок анын ишинде мамлекеттик сырды камтыган эч нерсе деле жок экенин адвокаттар белгилешти. Алар толук изоляцияда калышып, ага кандайдыр бир толук кандуу укуктук жардам алууга дагы мүмкүнчүлүк берилген эмес.
УКМК кыйноолор болгонун моюнга албайт
Анткен менен УКМК акыйкатчынын соттолуучулар Максат Кунакунов менен Алтынбек Жумагазиевдин тергөө абагында кыйноого алынганы туурасында билдирүүсүн жокко чыгарды. УКМК тараткан маалымдамасында соттолуучулардын кармоо шартына жана алардын жалпы абалына Башкы прокуратура ай сайын көзөмөл жүргүзүп келгенин жүйө келтирип, ушул кезге чейин бир дагы кыйноо фактысы катталбаганын билдирген.
Жаңы мэр Ибраимовдун "изи"
Бишкекте теракт уюштурууга көмөктөштү деп шектелип камакта отурган Максат Кунакунов менен Ибрагимовдун туугандык байланышы тууралуу да ар кандай сөздөр айтылып келет. Мэр Кунакунов менен таеке-жээн экенин өзү да тастыктап отурат.
УКМКнын расмий өкүлү Рахат Сулайманов бул боюнча мындай дейт:
- Башкы прокуратура тергөө абагында кыйноолор болгон жокпу деген негизде ар бир ай сайын текшерүүлөрдү жүргүзүп келишет. Мына ошол аралыкта кыйноолорго байланыштуу кандайдыр бир одоно мыйзам бузуулар катталган эмес. Мындан сырткары акыйкатчы өзү былтыр 8-апрелде тергөө абагына кирип, Максат Кунакуновго жолуккан учурда деле ошондой кыйноо фактылары болгону туурасында сөз болгон эмес. Анан калса адвокаттар соттолуучуларга ээн-эркин кирип чыгып турушкан. Алардын адвокаттарынан буга байланыштуу арыздар түшкөн жок.
Ошол эле кезде УКМК Акыйкатчы институту соттолуучулардын атайын кызматтын абагында кыйноого дуушар болгону тууралуу бир тараптуу жана текшерилбеген маалыматтарды тараткан деп кине койгон. Анткен менен Башкы прокуратуранын маалымат кызматы акыйкатчынын бул билдирүүсүн текшерүү үчүн Аскер прокуратурасына кошумча тапшырма берилгенин белгиледи.
УКМК 2015-жылдын 16-июлунда Бишкекте бир нече террордук акт уюштурууга аракеттенген топтун төрт өкүлүн жок кылып, жетөө кармалганын кабарлаган. Төрт күндөн кийин “Манас” аэропортунан ушул ишке катышы бар деп шектелип Максат Кунакунов кармалган. Ал ошондон бери Бишкектеги №1 тергөө абагында. Анын ишин Биринчи Май райондук сот жабык териштирүүдө. Кунакунов Бишкек шаарынын мэри Албек Ибраимовдун тууганы.
Мамлекеттик айыптоо аны үй-мүлкүн конфискациялоо менен 30 жылга эркинен ажыратууну сураган. Ал өзүнө тагылган кинелердин баарын четке кагып келе жатат. Кунакунов мурдагы президент Курманбек Бакиевдин тушунда бийликчил “Ак жол” партиясынын катарында парламентке депутат болгон.
