Кезинде мурдагы өзбек президентинин мураскору деп мүнөздөлгөн, дээрлик үч жылдан бери кабары чыкпай калган Гүлнара Каримова жөнүндө дагы бир айың-кеп четке кагылды.
Каримованын 23 жаштагы уулу, таятасынын ысымын алып жүргөн Ислам апасы тирүү экенин билдирип чыкты. Би-Би-Синин өзбек кызматы андан Гүлнаранын кайда экенин сураганда, ал: ”Апам 2014-жылдын февралынан бери үй камагында. Карындашым камакта эмес, бирок ал өлкөдөн чыга албайт. Мен өзүм Лондондомун” деп жооп жазган.
22-ноябрда Борбор Азия жаңылыктарын жарыялаган “Центр-1” интернет-басылмасы жашыруун булакка таянып, Гүлнара Каримова ууланып каза болгонун жазып чыккан. Бул кабар Орусиянын таанымал маалымат каражаттарына да тарап, социалдык түйүндөрдө түкшүмөл суроолорду жараткан.
Ал жашыруун булак башка журналисттерге жана укук коргоочуларга “Гүлнара көз жумду” деп сүрөт жана каттарды жөнөткөнү маалым болууда. Андай каттарды алгандардын арасында Норвегиянын Хельсинки комитетинин Борбор Азиядагы өкүлү Ивар Дале да бар:
- Твиттердеги “Гүлнараны көрсөткүлө” деген аккаунттун ээси жаза баштады. Анын ким экенин эч ким билбейт. Жазган маалыматтары кызыктуу, бирок далил жок. Көптөгөн орус тилдүү булактар Гүлнара Каримованын “өлүмү” тууралуу маалыматтарды текшербестен, чындык катары жазып чыкканы мени таң калтырды.
Учурда Гүлнара Каримова тууралуу жалган маалыматтарды таркатуу кимге керек деген суроо берилүүдө. “Борбор Азиядагы адам укуктары” биримдигинин жетекчиси Надежда Атаева бул иш Каримованын өзүнүн же анын жакындарынын колунан келиши мүмкүндүгүн четке какпайт. Укук коргоочунун айтымында, өнөктүк артында тургандар Гүлнарага карата элдин аёо сезимин жаратууну көздөшү ыктымал.
Өзбекстандагы кырдаалга байкоо салган “Фергана” маалымат агенттигинин жетекчиси Даниил Кислов болсо жоромолдор көп экенин белгилеп, бирок бул жөн гана шакаба чеккиси келген кишилердин оюну да болушу мүмкүн дейт:
- Бир караганда, муну азыркы бийликтин беделин түшүрүп, шайлоо алдында президенттин милдетин аткаруусу Шавкат Мирзиёевго сокку ургусу келгендер уюштурду деп жоромолдосо болот. Бирок бул иш - коопсуздук кызматтарына да, оппозицияга да тиешеси жок, жөн эле көңүл ачууну каалаган адамдардын колунан келиши мүмкүн. Андыктан так бир себепти айтуу кыйын. Бирок мен бир нерсени билем – социалдык тармактагы маалыматтарга анчалык маани берүүнүн кажети жок.
Сентябрдын башында инсульттан көз жумган Ислам Каримовду акыркы сапарга узатуу зыйнатына Гүлнара Каримова катышкан эмес. Андан бери Каримова тууралуу интернет айдыңында ырасталбаган маалыматтар көбөйдү. Маселен жакында өзүн мурдагы өзбек президентинин тун кызы деп сыпаттап, Твиттерде талкуу жараткан “Афина” аттуу колдонуучу чынында Каримова эмес экени белгилүү болду. Мындан тышкары Гүлнара психиатриялык ооруканага түштү деген маалыматтарга да далил табыла элек.
Кезинде Өзбекстандагы ишкерчилик жана шоу-бизнес тармагын өз колунда кармап турган Гүлнара Каримова 2014-жылы үй камагына алынган. Буга Каримова менен чет өлкөлүк телекоммуникация компанияларынын ортосундагы коррупциялык схеманын ашкерелениши себеп болгону кабарланган. Натыйжада Каримованын тынымсыз билдирүүлөрдү жазып турган Твиттер баракчасы да жабылган. Көп өтпөй Гүлнара “иттикинен да жаман шартта кармалып турганын” айтып, атасы менен жолуктурбай жатканын күбөлөгөн видео жана аудиону журналисттер менен бөлүшкөн.
Каримова катышканы айтылган коррупциялык схемадан улам миллиондогон доллардык каражат АКШнын сунушу менен Европада камакка алынган. Өзбекстан бул каражаттарды өлкөгө кайтаруу аракетин көрүүдө. Бирок АКШ расмийлери акча кимдин колуна тиет деп кабатырланып турат.
PS: "Азаттыктын" материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлерди жазууга болбойт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер жарыяланбайт.
