Лундердин адвокаты айыптоо корутундусун көрө электигин айтып, бирок бул иштин Vimpelcom компаниясы менен Өзбекстан өкмөтүнүн ортосундагы келишимге байланыштуу болушу мүмкүн экенин билдирди.
Тергөө аталган компания жетекчилиги Өзбекстандын байланыш рыногуна кирүү үчүн президенттин тун кызы Гүлнара Каримовага миллиондогон доллар пара берген деп айып коюуда.
Норвегиянын экономикалык кылмыштарды иликтөө агенттигинин өкүлдөрү Жо Лундер коррупцияга айыпталып кармалганын ырасташты. Анткен менен Лундердин адвокаты ал Өзбекстандын телекоммуникация рыногуна кирүү үчүн миллиондогон пара берүүгө байланыштуу чатакка катышы жок экенин айтты. Vimpelcom компаниясын беш жыл жетектеген Жо Лундер быйыл март айында директорлугун таштап кеткен. Амстердамда турган бул жетекчи АКШ менен Голландиянын укук коргоо органдары Өзбекстандагы пара берүүгө байланыштуу иштерди иликтей баштаганда кызматтан кеткен. Анда бул иш боюнча бир эле VImpelcom эмес орусиялык МТС жана шведдик TeliaSonera компанияларынын ишмердиги дагы иликтене баштаганы кабарланган.
Камоого алынган каражат
Быйыл июль айында америкалык сот МТС менен Vimpelcomдун менеджерлери аралашкан коррупциялык ишти иликтөөгө байланыштуу ал компаниялардын банк эсебиндеги 300 миллион АКШ долларына бөгөт койгон. Тергөөчүлөр Vimpelсom жана МТС компаниялары жасалма фирмалар аркылуу Өзбекстандын рыногуна кирүү үчүн “президент Ислам Каримовдун жакын тууганына” пара берген деп бекемдешүүдө. Ал арада маалымат каражаттары бул компаниялардын парасын президенттин тун кызы Гүлнара Каримова алганы тууралуу жазып чыгышты. Мурда Vimpelcom компаниясынын жетекчилиги тергөө менен кызматташа турганын жарыялаган.
Норвегиялык Telenor Group – Vimpelcom телекоммуникация компаниясынын Голландиядагы бөлүмү бул “өзбек иши” боюнча сотко 900 миллион АКШ долларын камдап туруу боюнча чечим кабыл алды. Компаниянын расмий сайтында бул чечим АКШнын Юстиция министрлиги менен Голландиянын прокуратурасы жүргүзүп жаткан тергөөнүн жүрүшүнө анализ жасалгандан соң кабыл алынганы көрсөтүлгөн. Мындан мурун Тelenor Group анын Vimpelcom компаниясынын жетекчилигиндеги өкүлдөрүнүн ишмердигине көз карандысыз экспертиза жүргүзүү үчүн адвокаттар мекемесин жалдаган. Анткени АКШ менен Голландиянын укук коргоо органдары бул уюлдук оператордун Өзбекстандагы ишмердигин иликтей баштаганын жарыялаган.Тергөө органдары бир нече жыл аралыгында өзбек президентинин тун кызы Гүлнара Каримовага кеминде 1 миллиард АКШ доллары өлчөмүндө пара берген деп бекемдөөдө.
Гүлнара Каримованын "кулагы" көрүнгөндө
Быйыл 30-октябрда Норвегиянын өкмөтү Telenor Group компаниясынын директорлор кеңешинин төрагасы Свейна Аасерди кызматынан алган. Ага Өзбекстанда ишкердик жүргүзүү үчүн пара берүүгө байланыштуу улам жаңы маалыматтар чыккан соң Ассерге ишенимдин кеткени себеп болду. 2006-жылдан 2011-жылга чейин МТС, Vimpelcom, TeliaSonera компаниялары Гибралтарда катталган Takilant компаниясына ири өлчөмдө акча которуп турушкан. Тергөөдө ал компания Гаяна Авакян деген Гүлнара Каримованын жакын курбусуна катталганы аныкталган.
Учурда иликтөө иштерине Швециянын жана Швейцариянын укук коргоо органдары дагы тартылды. 2014-жылы Vimpelcomдун Амстердамдагы башкы кеңсесинде тинтүү жүргүзүлгөн. Анда компаниянын Өзбекстандагы ишмердигине байланыштуу документтердин бардыгы талап кылынган. Быйыл жайында АКШнын юстиция департаменти Бельгиянын, Люксембургдун жана Ирландиянын банктарындагы компаниянын эсептерине бөгөт коюп, үч жүз миллион АКШ долларын камоого алган. Vimpelcom абоненттеринин саны боюнча дүйнөдө жетинчи орунда турган телекоммуникация компаниясы. Анын кызматынан колдонуучулардын саны 220 миллиондон ашуун. орусиялык ишкер Михаил Фридмандын “Альфа групп” жана норвегиялык Telenor компаниялары бул холдингдин ири акционерлери болуп саналат. Telenor Group холдингдин 33 пайыздык үлүшүнө ээ болуп, 2 миллиардга чукул АКШ доллар инвестиция салган. Vimpelcom Ltd холдинги Өзбекстандын рыногуна 2005-жылы кирген болчу.
