Митингди Жеңиш аянтында өткөрүү өтүнүчү Бишкектин Свердлов райондук акимчилигине 25-январда берилген. Бирок, 5- февралда эртең мененки саат жети жарымдан тарта 200гө жакын милиционер казкатар тизилип Жеңиш аянтынын төрт тарабын тосуп турушту. Ал жерде Бишкек шаардык ички иштер башкармалыгынын, акимчиликтин жетекчилери да болушту.
Саат онго жакын Жеңиш аянтына Чек ара кызматынын жоокерлери алынып келип, музыканын коштоосу менен түшкө чейин машыгышты. Чек ара кызматынын атын атагысы келбеген кызматкеринин айтымында, алар советтик жоокерлердин Ооганстандан чыгарылган күнүн эскерүү үчүн 15-февралда өткөрүлө турган салтанатка даярдык көрүү үчүн машыгышты.
Жеңиш аянтына митинг өткөрүү үчүн келген атуулдар аянтка өткөрүлгөн жок. Ушундан улам алар Жеңиш аянтынын маңдайындагы гүл саткан дүкөндүн жанына чогулуп, митингди ошол жерде өткөрүштү.
Парламенттик шайлоонун адилет өткөрүү максаты менен түзүлгөн жаштардын «Келкел» бирикмесинин жүзгө чукул өкүлү сары түстөгү матага «Ойгон, ойлон!», «Кыргызстандын келечеги элдин колунда», «Биздин жүрөк өзгөрүүнү самап жатат» деген талаптар жазылган транспаранттарды көтөрүп, Чүй проспектисинен Фрунзе көчөсүнө чейин жөө жүрүш жасашты.
Митингдин ачылышында сөз сүйлөгөн «Демократия жана атуулдук коом үчүн» коалициясынын президенти Эдил Байсалов коомдук тартипти митингге чогулгандар эмес, Жеңиш аянтын милиционер менен чек арачыларга эртелеп тостуртуп койгон бийлик бузуп жаткандыгын белгиледи:
- Биз бүгүн милицияга же бийликке каршы жыйналып жаткан жерибиз жок. Биз Конституцияга ылайык Свердлов райондук администрациясына атайын билдирүү жибергенбиз. Ошондуктан, бүгүнкү митинг Конституцияга ылайык толугу менен мыйзам чегинде өтүп жатат. Ал парламенттик шайлоону адилет өткөрүү талабына арналган.
Эдил Байсалов митингге Кыргызстандагы бардык саясий партиялардын, коомдук уюмдардын жана бийликтин өкүлдөрү чакырылгандыгын жана алар митингде өз оюн айткысы келсе сөз берилээрин жарыя кылды.
Митингде сөз сүйлөгөндөр «азыркы бийлик парламенттик шайлоонун адилет өтүшүн камсыздаган жери жок, бийлик парламентке өзүнө ыңгайлуу адамдардын келишин каалап жатат» деп билдиришип, президенттин талапкер болуп жаткан үй-бүлө мүчөлөрү жана жакындары үчүн эмес, элди эл үчүн кызмат кылууну каалаган атуулдарга добуш берүүгө чакырышты.
«Улут ордо» коомдук бирикмесинин кеңешинин жетекчиси Чолпонбек Абыкеев минтип кайрылды:
- Кагылайын эл-журт! Ушул парламенттик шайлоодо эң башкысы- мыйзамды сактайлы. Экинчиден, ушул жерде тургандардын бардыгы бүткүл кыргыз элине кайрылалы. Анткени, кыргыз элинин келечеги үчүн күрөшкөн, элди ойлогон, кыргыз мамлекетинин келечеги үчүн күрөшкөн азаматтарыбызды шайлап алуу зарыл. Антпесек дагы канча жылга чейин ушинтип кор болуп жүрө беребиз, дагы канча жылга чейин ушундай мыйзам бузуулар боло берет.Кээ бирөөнүн акчасына, кээ бирөө берген бир бөтөлкө арагына алданып кетпейли. Биздин митингдин максаты мына ушуларды элге жеткирүү болчу.
«Кыргызстан элдик кыймылынын» төрагасынын орун басары Ишенгүл Болжурова элди биримдикке чакырды:
- Илгери Осмонаалы Сыдыков деген улуу тарыхчыбыз кыргыз эли баш көтөрүп, мамлекетин түзүү алдында «Эй, жаран, ач көзүңдү, жалдырап жаткан уят» деп айткан экен. Азыр бизге ушундай убакыт келди. Бирөөнүн оозун тиктеп, ириген ооздон чыккан чириген сөздөрдү угуп алып жатыш уят. Азыр биз чоң сыноодон өтүп жатабыз. Элибиз жеңилип, бийликке коррупция келсе, эл эмес өз чөнтөгүн ойлогон күч келсе, анда элибиздин шору. Анда элибиздин жери, салты, генофонду жоголот. Баарыңарга кайрылабыз, сатылбагыла, ойлонгула, адилет шайлоого өзүңөрдүн кошумчаңарды кошкула!
Митингге катышуу үчүн алыскы райондордон келген атуулдардын көбү Жеңиш аянтына өтө албай артка кайтышкан. Ага Балыкчы шаарынан келген келген атуулдун төмөнкү пикири күбө:
- Мен Балыкчыдан келдим. Атым Сайрабүбү Бекбоева. Биз митинг болорун укканбыз,ошон үчүн бул жерде эркиндикти, демократияны жактаган эл бийликке карата өз оюн кенен айта турган митинг болот го деп келсек, туш-туш тарабынын баарын тор менен тордогонсуп, милициялар менен тосуп тордоп коюптур. Далай кишилер өтө албай артка кайтып жатышат. Муну бийликтин элден корккону деп кабыл алам, башка эч кандай баалоого болбойт.
Митинг жүрүп жатканда коалициянын башчысы Эдил Байсалов да, МАИнин кызматкерлери да машина менен ары-бери жүрүп, жолдо жүрүү эрежесин бузбоого элди чакырып жатышты. Бирок, Бишкек шаардык ички иштер башкармалыгынын башчысы Кеңешбек Дүйшөбаев автожолдо жүрүү эрежесин бузгандыгы үчүн митингдин уюштуруучуларын административдик жазага тартууга негиз бар деп билдирди:
- Алар адегенде жолду тосуп алып, транспорттун жүрүшүнө тоскоол болушпадыбы. Албетте,мында административдик укук тартибин бузгандык бар.
Тартип коргоо органдары митинг өткөн жердеги гүл саткан дүкөндүн сатуучуларынын арызы боюнча митингдин катышуучуларына каршы иш козголорун маалымдашты. Кеңешбек Дүйшөбаевдин айтымында, ага дүкөнчүлөрдүн арызы негиз болду:
-Дүкөнчүлөр «булар эмне үчүн дүкөндү тосуп алып кыйкырып, биздин ишибизге тоскоол болуп жатышат, биздин гүл сатып алуучуларыбызды коркутуп жатышат, силер эмне үчүн чара көрбөйсүңөр» деп бизге доомат коюп жатышат. Ошол боюнча биздин тиешелүү кызматкерлер текшерип жатышат .
Кеңешбек Дүйшөбаевдин билдирүүсү боюнча, Жеңиш аянтына митинг өткөрүүгө ардагерлердин талабы боюнча уруксат берилген эмес. Анын айтымында, «Жарандык тилектештик» бирикмеси чогулуш өткөрүүгө атайын бөлүнгөн Рыскулов көчөсүндөгү Горькийдин эстелиги турган аянтта митинг өткөрүүгө уруксат сурашса өтүнүчтөрү канааттандырылмак.
Бир жарым саатка созулган митинг резолюция кабыл алуу менен аяктады. Анда шайлоонун адилет өтүшүнө негиз болуучу бир катар талаптар менен президент Аскар Акаевдин дагы бир жолу президенттик шайлоого катышууга укугу жок экендиги белгиленди.
Саат онго жакын Жеңиш аянтына Чек ара кызматынын жоокерлери алынып келип, музыканын коштоосу менен түшкө чейин машыгышты. Чек ара кызматынын атын атагысы келбеген кызматкеринин айтымында, алар советтик жоокерлердин Ооганстандан чыгарылган күнүн эскерүү үчүн 15-февралда өткөрүлө турган салтанатка даярдык көрүү үчүн машыгышты.
Жеңиш аянтына митинг өткөрүү үчүн келген атуулдар аянтка өткөрүлгөн жок. Ушундан улам алар Жеңиш аянтынын маңдайындагы гүл саткан дүкөндүн жанына чогулуп, митингди ошол жерде өткөрүштү.
Парламенттик шайлоонун адилет өткөрүү максаты менен түзүлгөн жаштардын «Келкел» бирикмесинин жүзгө чукул өкүлү сары түстөгү матага «Ойгон, ойлон!», «Кыргызстандын келечеги элдин колунда», «Биздин жүрөк өзгөрүүнү самап жатат» деген талаптар жазылган транспаранттарды көтөрүп, Чүй проспектисинен Фрунзе көчөсүнө чейин жөө жүрүш жасашты.
Митингдин ачылышында сөз сүйлөгөн «Демократия жана атуулдук коом үчүн» коалициясынын президенти Эдил Байсалов коомдук тартипти митингге чогулгандар эмес, Жеңиш аянтын милиционер менен чек арачыларга эртелеп тостуртуп койгон бийлик бузуп жаткандыгын белгиледи:
- Биз бүгүн милицияга же бийликке каршы жыйналып жаткан жерибиз жок. Биз Конституцияга ылайык Свердлов райондук администрациясына атайын билдирүү жибергенбиз. Ошондуктан, бүгүнкү митинг Конституцияга ылайык толугу менен мыйзам чегинде өтүп жатат. Ал парламенттик шайлоону адилет өткөрүү талабына арналган.
Эдил Байсалов митингге Кыргызстандагы бардык саясий партиялардын, коомдук уюмдардын жана бийликтин өкүлдөрү чакырылгандыгын жана алар митингде өз оюн айткысы келсе сөз берилээрин жарыя кылды.
Митингде сөз сүйлөгөндөр «азыркы бийлик парламенттик шайлоонун адилет өтүшүн камсыздаган жери жок, бийлик парламентке өзүнө ыңгайлуу адамдардын келишин каалап жатат» деп билдиришип, президенттин талапкер болуп жаткан үй-бүлө мүчөлөрү жана жакындары үчүн эмес, элди эл үчүн кызмат кылууну каалаган атуулдарга добуш берүүгө чакырышты.
«Улут ордо» коомдук бирикмесинин кеңешинин жетекчиси Чолпонбек Абыкеев минтип кайрылды:
- Кагылайын эл-журт! Ушул парламенттик шайлоодо эң башкысы- мыйзамды сактайлы. Экинчиден, ушул жерде тургандардын бардыгы бүткүл кыргыз элине кайрылалы. Анткени, кыргыз элинин келечеги үчүн күрөшкөн, элди ойлогон, кыргыз мамлекетинин келечеги үчүн күрөшкөн азаматтарыбызды шайлап алуу зарыл. Антпесек дагы канча жылга чейин ушинтип кор болуп жүрө беребиз, дагы канча жылга чейин ушундай мыйзам бузуулар боло берет.Кээ бирөөнүн акчасына, кээ бирөө берген бир бөтөлкө арагына алданып кетпейли. Биздин митингдин максаты мына ушуларды элге жеткирүү болчу.
«Кыргызстан элдик кыймылынын» төрагасынын орун басары Ишенгүл Болжурова элди биримдикке чакырды:
- Илгери Осмонаалы Сыдыков деген улуу тарыхчыбыз кыргыз эли баш көтөрүп, мамлекетин түзүү алдында «Эй, жаран, ач көзүңдү, жалдырап жаткан уят» деп айткан экен. Азыр бизге ушундай убакыт келди. Бирөөнүн оозун тиктеп, ириген ооздон чыккан чириген сөздөрдү угуп алып жатыш уят. Азыр биз чоң сыноодон өтүп жатабыз. Элибиз жеңилип, бийликке коррупция келсе, эл эмес өз чөнтөгүн ойлогон күч келсе, анда элибиздин шору. Анда элибиздин жери, салты, генофонду жоголот. Баарыңарга кайрылабыз, сатылбагыла, ойлонгула, адилет шайлоого өзүңөрдүн кошумчаңарды кошкула!
Митингге катышуу үчүн алыскы райондордон келген атуулдардын көбү Жеңиш аянтына өтө албай артка кайтышкан. Ага Балыкчы шаарынан келген келген атуулдун төмөнкү пикири күбө:
- Мен Балыкчыдан келдим. Атым Сайрабүбү Бекбоева. Биз митинг болорун укканбыз,ошон үчүн бул жерде эркиндикти, демократияны жактаган эл бийликке карата өз оюн кенен айта турган митинг болот го деп келсек, туш-туш тарабынын баарын тор менен тордогонсуп, милициялар менен тосуп тордоп коюптур. Далай кишилер өтө албай артка кайтып жатышат. Муну бийликтин элден корккону деп кабыл алам, башка эч кандай баалоого болбойт.
Митинг жүрүп жатканда коалициянын башчысы Эдил Байсалов да, МАИнин кызматкерлери да машина менен ары-бери жүрүп, жолдо жүрүү эрежесин бузбоого элди чакырып жатышты. Бирок, Бишкек шаардык ички иштер башкармалыгынын башчысы Кеңешбек Дүйшөбаев автожолдо жүрүү эрежесин бузгандыгы үчүн митингдин уюштуруучуларын административдик жазага тартууга негиз бар деп билдирди:
- Алар адегенде жолду тосуп алып, транспорттун жүрүшүнө тоскоол болушпадыбы. Албетте,мында административдик укук тартибин бузгандык бар.
Тартип коргоо органдары митинг өткөн жердеги гүл саткан дүкөндүн сатуучуларынын арызы боюнча митингдин катышуучуларына каршы иш козголорун маалымдашты. Кеңешбек Дүйшөбаевдин айтымында, ага дүкөнчүлөрдүн арызы негиз болду:
-Дүкөнчүлөр «булар эмне үчүн дүкөндү тосуп алып кыйкырып, биздин ишибизге тоскоол болуп жатышат, биздин гүл сатып алуучуларыбызды коркутуп жатышат, силер эмне үчүн чара көрбөйсүңөр» деп бизге доомат коюп жатышат. Ошол боюнча биздин тиешелүү кызматкерлер текшерип жатышат .
Кеңешбек Дүйшөбаевдин билдирүүсү боюнча, Жеңиш аянтына митинг өткөрүүгө ардагерлердин талабы боюнча уруксат берилген эмес. Анын айтымында, «Жарандык тилектештик» бирикмеси чогулуш өткөрүүгө атайын бөлүнгөн Рыскулов көчөсүндөгү Горькийдин эстелиги турган аянтта митинг өткөрүүгө уруксат сурашса өтүнүчтөрү канааттандырылмак.
Бир жарым саатка созулган митинг резолюция кабыл алуу менен аяктады. Анда шайлоонун адилет өтүшүнө негиз болуучу бир катар талаптар менен президент Аскар Акаевдин дагы бир жолу президенттик шайлоого катышууга укугу жок экендиги белгиленди.
