Кыргызстан кредиттерди ала берип, анын тышкы карызы азыр коркунучтуу дей турган абалга жетти. Ошондуктан былтыр октябрда болуп өткөн донорлордун кеңешмесинде донорлор ага жардамды колдон келишинче грант түрүндө берүү, эгерде ал кредит менен бериле турган болсо, жеңилдетилген гана кредиттерди берүү тууралуу чечимге келишкен. Ошого ылайык Дүйнөлүк Банк өз жардамынын стратегиясын өзгөрттү. Ал 171 млн. доллардын 65 млн. долларын грант түрүндө бермек болду.
- Бул акча айыл чарба институттарын, чакан шаарлардын инфрастуктурасын, саламаттык сактоо жана билим берүү секторлорун колдоого бөлүндү. Бул секторлор азыр каражатка муктаж. Бирок аларга салынган акчанын кайтарымы түз жана дароо болбойт. Ошондуктан аларга грант түрүндө колдоо көрсөтүлөт, - дейт вице-премьер-министр Жоомарт Оторбаев. Анын айтымында, бул акча 2004-жылдан баштап келе баштайт. Азырынча конкреттүү долбоорлор тактала элек.
Кредит түрүндө берилчү акча «экономикалык өнүгүүгө түздөн-түз шарт түзөт» деп эсептелген жеке секторго, өндүрүштүк жана социалдык инфраструктурага жана башкаруу системасын реформалоого бөлүнөт.
- Программанын калган бөлүгү кредит болот. Өнүгүүнүн эл аралык ассоциациясынын кредиттеринин шарты ушундай - алар 35 жылга берилет. 10 жылдан кийин гана негизги сумма кайтарыла баштайт. Үстөк пайызы – 0,75%. Биздин кредит канчалык жеңил экенин ушундан көрсөңүздөр болот, - деди Дүйнөлүк Банктын Кыргызстандагы өкүлү Крис Лавлэйс. Анын айтымында, Дүйнөлүк Банк айыл чарбасын, айыл чарба продукциясын кайра иштетүүнү, энергетиканы, чакан жана орто бизнести артыкчылыктуу багыт деп эсептейт.
Дүйнөлүк Банк Кыргызстандын башкаруу системасын реформалоого өзгөчө көңүл бөлүп жатат. Буга ал 2 кредит бере турган болду.
- Кечээ Дүйнөлүк Банктын директорлор кеңешинде ошол 2 кредит кабыл алынды. Биринчиси – GSAC – 20 млн. доллар. Экинчиси – GTAC - 8 млн. доллар. Биз башкаруу системасын реформалоого катуу киришип жатабыз. Буга Азия Өнүктүрүү Банкы, Европа Өнүктүрүү Банкы жана башка донорлор акча беришет. Бул акча мамлекеттик кызматты талапка ылайык кылып өзгөртүп чыгууга, коррупцияга каршы күрөшкө жана башка программаларга пайдаланылат, - дейт Жоомарт Оторбаев.
Кыргызстан эгемендүү өлкө болгондон бери Дүйнөлүк Банк 621 млн. доллар кредит берген. Анын 460 млн. доллары алынып, пайдаланылды. Дүйнөлүк Банк өз акчасын Кыргызстан натыйжалуу пайдаланып жатат деген пикирде.
- Мен бул акча экономиканы өнүктүрүүгө мүмкүнчүлүк берген секторлордо максаттуу пайдаланылып жатат деп ойлойм. Анткени акыркы мезгилде ички дүң продуктунун 5% өсүшүнө жетиштик. Бирок адилеттүүлүк үчүн айтып коюш керек, бардык эле долбоорлор бирдей ийгиликтүү болгон жок. Биз өткөн тажрыйбадан кайсы демилгелерибиз пайдалуу болуп жатканын, кайсы багыттарыбыз ийгиликтүү ишке ашып жатканын байкап көрүп, сабак алдык. Бирок биздин өзүбүздүн иликтөөбүз Кыргызстандын долбоорлору канааттандырарлык иштеп жатканын көрсөтүп жатат, - дейт Крис Лавлэйс.
- Бул акча айыл чарба институттарын, чакан шаарлардын инфрастуктурасын, саламаттык сактоо жана билим берүү секторлорун колдоого бөлүндү. Бул секторлор азыр каражатка муктаж. Бирок аларга салынган акчанын кайтарымы түз жана дароо болбойт. Ошондуктан аларга грант түрүндө колдоо көрсөтүлөт, - дейт вице-премьер-министр Жоомарт Оторбаев. Анын айтымында, бул акча 2004-жылдан баштап келе баштайт. Азырынча конкреттүү долбоорлор тактала элек.
Кредит түрүндө берилчү акча «экономикалык өнүгүүгө түздөн-түз шарт түзөт» деп эсептелген жеке секторго, өндүрүштүк жана социалдык инфраструктурага жана башкаруу системасын реформалоого бөлүнөт.
- Программанын калган бөлүгү кредит болот. Өнүгүүнүн эл аралык ассоциациясынын кредиттеринин шарты ушундай - алар 35 жылга берилет. 10 жылдан кийин гана негизги сумма кайтарыла баштайт. Үстөк пайызы – 0,75%. Биздин кредит канчалык жеңил экенин ушундан көрсөңүздөр болот, - деди Дүйнөлүк Банктын Кыргызстандагы өкүлү Крис Лавлэйс. Анын айтымында, Дүйнөлүк Банк айыл чарбасын, айыл чарба продукциясын кайра иштетүүнү, энергетиканы, чакан жана орто бизнести артыкчылыктуу багыт деп эсептейт.
Дүйнөлүк Банк Кыргызстандын башкаруу системасын реформалоого өзгөчө көңүл бөлүп жатат. Буга ал 2 кредит бере турган болду.
- Кечээ Дүйнөлүк Банктын директорлор кеңешинде ошол 2 кредит кабыл алынды. Биринчиси – GSAC – 20 млн. доллар. Экинчиси – GTAC - 8 млн. доллар. Биз башкаруу системасын реформалоого катуу киришип жатабыз. Буга Азия Өнүктүрүү Банкы, Европа Өнүктүрүү Банкы жана башка донорлор акча беришет. Бул акча мамлекеттик кызматты талапка ылайык кылып өзгөртүп чыгууга, коррупцияга каршы күрөшкө жана башка программаларга пайдаланылат, - дейт Жоомарт Оторбаев.
Кыргызстан эгемендүү өлкө болгондон бери Дүйнөлүк Банк 621 млн. доллар кредит берген. Анын 460 млн. доллары алынып, пайдаланылды. Дүйнөлүк Банк өз акчасын Кыргызстан натыйжалуу пайдаланып жатат деген пикирде.
- Мен бул акча экономиканы өнүктүрүүгө мүмкүнчүлүк берген секторлордо максаттуу пайдаланылып жатат деп ойлойм. Анткени акыркы мезгилде ички дүң продуктунун 5% өсүшүнө жетиштик. Бирок адилеттүүлүк үчүн айтып коюш керек, бардык эле долбоорлор бирдей ийгиликтүү болгон жок. Биз өткөн тажрыйбадан кайсы демилгелерибиз пайдалуу болуп жатканын, кайсы багыттарыбыз ийгиликтүү ишке ашып жатканын байкап көрүп, сабак алдык. Бирок биздин өзүбүздүн иликтөөбүз Кыргызстандын долбоорлору канааттандырарлык иштеп жатканын көрсөтүп жатат, - дейт Крис Лавлэйс.
