Ошондуктан бажы төлөмүнүн жаңы баасын жылдыра турууну өкмөткө сунуштады.
Кыргызстан автоунаа ташуучулар бирлиги учурда ишкерлерге жаңы бажы тарифи менен бажы төлөмдөрүн төлөө оор болуп жатканына даттанып, ошондуктан анын мөөнөтүн жылдырууну талап кылууда. Бирок экономика министрлиги ишкерлер жаңы бажы тарифи тууралуу өткөн жылдын жайынан бери эле эскертилгенин жана анын мөөнөтүн жылдырууга негиз жоктугун жүйө келтирди.
Чөнтөккө туура келбеген бажы төлөмү
Чет элдик автоунааларды ташуучулар ар кандай себептер менен сегиз жүзгө жакын автоунааны жаңы жылга чейин алып келип үлгүрө алышкан эмес. Мына ошондуктан алар учурда өкмөттөн аталган автомашиналар үчүн бажы төлөмүн эски жылдын бажы тарифи менен каттоону талап кылышты. Анткени бирдиктүү бажы тарифине ылайык, учурдагы бажы төлөмү автоунаа ташуучуларга үч эсе оор келип жатканы мисалга алынды. Автоунаа ташуучулардын бири Альберт Көбөнов алар азыр аргасыз абалда турушканын айтты:
- 2003-2004-2005-жылдары чыгарылган автоунаалардын бажы төлөмү былтыр сегиз жүз доллар болсо, азыр жаңы тариф менен 6,5 миң доллар болуп калды. Анан эми азыр бир ишкер сегиз автоунаа алып келе жаткан болсо, элүү миң долларга жакын акча бажы төлөмүн төлөй албайт. Биздин автоунаа ташуучулар болгону миң доллар пайда үчүн иштейт. Анан кантип төлөйт? Анан калса жолдо ар кандай кыйынчылыктар менен кечигип келдик.
Эске сала кетүүчү жагдай, 2015-жылдын 1-январынан тарта сырттан ташылган автоунааларга бажы төлөмдөрүнүн жогорулатылган жаңы ченеми киргизилген. Ага ылайык автоунаалардын чыгарылган жылына жана кыймылдаткычынын көлөмүнө жараша миң доллардан жогору бажы төлөмү бекитилген. Көптөгөн ишкерлер автоунаанын баасы көтөрүлөт деген негизде кардарлардан жаңы буюртмаларды алып алышкан. Жеке ишкер Алтынбек Сулайманов пайда көрмөк турсун кардарлардын акчасын кайрып бере албай калганына мындайча токтолду:
- Биздин ишкерлер кардарларга ылайыгына жараша машине алып келип беребиз деп акча алышат. Анан жолдо машине бузулат, ар кандай тоскоолдуктар болот. Мына ошону менен бир айдан ашуун жолдо жүрөбүз. Мен мисалы үчүн Range Rover жүктөп келдим эле. Жаңы жылга чейин Кыргызстанга киргенге үлгүрбөй калдым. Азыр мага бажыканадан анын бажы төлөмү он бир миң доллар болот деп айтышты. Аны мен каяктан алам?
Тарифти жылдыруу тактыкты бузабы?
Автоунаа ташуучулар экономика министрлигине жана өкмөткө автоунаага жаңы бажы тарифин киргизүүнү 28-февралга чейин жылдырып туруу өтүнүчү менен атайын кайрылуу жасашты.
Бирок экономика министрлигинин соода саясаты боюнча башкармалыгынын башчысы Таалайбек Бекташев ишкерлердин аталган талабын канааттандырууга негиз жок экенин белгиледи:
- Өкмөттөн кабыл алынган чечим жөн эле чыккан эмес да. Былтыр жайында-июль айында эле бажы тарифи этап-этабы менен жогорулатыла турганын эскертип келгенбиз. Биринчи жолу сентябрда, анан январдан баштап ар жыл сайын көтөрүлүп турарын айтканбыз. Биз ишкер чөйрөнү эскерткенден кийин алар мына ошого алдын-ала даярданып турушу керек эле да. Анан эми бул ишкерлер үчүн эле жаңы бажы тарифин ишке киргизүүнү артка жылдырып туралы десек туура болбой калат го.
Анткен менен автомашина ташыган ишкерлер алардын ар бири жаңы бажы тарифин киргизүүдөн орточо он миңден жүз миң АКШ долларына чейин чыгым тартышканын айтышууда. Экономика министрлиги жеке ишкерлердин арызын кабыл алып, бул маселени териштирип карап көрүүгө убада кылган. Бирок аталган министрлик эгерде ишкерлердин талабы канааттандырыла турган болсо, анда бажы тарифин ишке киргизүүнү кечеңдетип туруу талабы менен башкалар дагы кайрылат деп чочулайт.
