Акыйкатчы институту Түп районунда оппозициянын жөө жүрүшүнө каршы чагымды жергиликтүү бийлик уюштурган деп эсептейт. Түптөгү окуя --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/710C369A-04FB-48AF-BEDD-E4C91676D880.asp боюнча иликтөө жүргүзгөн акыйкатчынын жана коомдук уюмдардын өкүлдөрү ушундай тыянакка келишкени бүгүнкү маалымат жыйынында белгилүү болду. Бирок жергиликтүү бийликтин өкүлдөрү болсо мындай дооматтарды өз учурунда четке кагышкан.
Кыргызстандын Баткен облусунда дүйнөдө сейрек кездешүүчү ажайып гүл өсөт. Илимде “Эдуард чаар гүлү” (“Петилиум Эдуарда”) деп аталган бул гүлдү жергиликтүү калк Айгүл --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/culture/ky/2008/04/3B659B20-6C1D-4015-B352-9E51858C9F91.asp деп аташат. Айгүл азыр гүл ачып турган убагы. Гүл кызыл китепке киргени менен мамлекеттик деңгээлде корукка алынган эмес. Жергиликтүү тургундар гүлдүн саны жылдан-жылга азайып, жок болуп кетүү коркунучу туулуп жатканын айтууда.
Жогорку Кеңеш бүгүн өлкөнүн 2008-2010-жылдарга карата улуттук энергетика --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/economics/ky/2008/04/90CA15BC-5A17-4165-913C-C9A89A045C34.asp программасын жана отун-энергетика комплексин өнүктүрүүнүн 2025-жылга чейинки стратегиясын кабыл алды. Бирок маселени талкуу учурунда суроо берүүгө жана жарыш сөздөргө чек коюлгандыгына нааразылык билдирип, Социал-демократтар жана Коммунисттер фракцияларынын мүчөлөрү парламент жыйынынан чыгып кетишти. Ошентип бул программа “Ак жол” фракциясы тарабынан гана кабыл алынды.
Өлкөдөгү оппозициялык күчтөр Каркыра жайлоосундагы жердин жана Ыссыкөлдөгү 4 пансионаттын Казакстанга берилишине каршы 26-апрелде Каракол-Балыкчы багыты боюнча жөө жүрүш --> http://www.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/FC550AF9-8414-4AA3-A94C-47D787A1B5EC.asp баштаарын жарыялашканы белгилүү. Ыссыкөлдүктөрдүн “Акыл ордо” кеңеши болсо бул жөө жүрүштүн алдында, кечээ бийлик менен оппозицияны сүйлөшүүгө чакырып жатканын, бул маселеде калыстыкты карманаарын жарыялады. Бирок айрым талдоочулар болсо эми тараптарды сүйлөшүүгө чакыруу демилгесинен натыйжа чыгаарына күмөн санашууда.
Бишкек райондор аралык соту кыргыз өкмөтүнүн 2003-жылдын 31-декабрындагы Кумтөр --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/02/95D4AABB-9318-4384-980B-CD2B5BF32908.asp долбоорун жаңылоо тууралуу токтомун жокко чыгаруу боюнча Жогорку Кеңештин төрагасынын орун басары Кубанычбек Исабековдун арызын кароону токтотту. Ага жоопкер тараптын доогердин эки арызын аталган сот бириктирип карашынын мыйзамдуулугун аныктап берүү боюнча Бишкек шаар сотуна кайрылуусу себеп болду. Кубанычбек Исабеков болсо бул талаштуу маселеге укуктук баа берилишине өкмөт кызыкдар эмес, ошондуктан ишти атайын создуктуруп жатат деп эсептейт.
Бүгүн кыргыз президенти Курманбек Бакиевдин Казакстандагы --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/E770A51A-2B81-4660-B8E6-6C242DE91583.asp эки күндүк расмий сапары башталат. Сапардын алкагында былтыр түзүлгөн мамлекеттер аралык жогорку кеңештин экинчи отуруму өтөт. Эки өлкө президенттери ошондой эле эки тараптуу сүйлөшүүлөрдүн натыйжасында бир катар келишимдерге кол коюшаары күтүлүүдө. Бирок кандай келишимдерге кол коюлаары азырынча ачыктала элек.
Жогорку Кеңештин тиешелүү комитети бүгүн тынч жыйындарды, митинг-пикеттерди өткөрүү боюнча мыйзамга өзгөртүүлөрдү киргизген мыйзам долбоорун биринчи окулушунда жактырды. Бул долбоор мындай жыйындарды өткөрүүгө бир катар чектөөлөрдү коет. Ошол эле учурда жарандык коомдун өкүлдөрү, бир катар укук коргоочулар ал адам укуктарына --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/human_rights/ky/2008/03/23EACEAD-46C4-4B26-82CD-316EDCAAFC10.asp каршы келээрин айтышып, долбоорду азыркыдай калыбында кабыл алууга болбостугун айтышууда.
Каргашалуу Аксы окуясына алты жыл толууда. Алты жыл мурда ушул күнү Аксыда ошол кездеги депутат Азимбек Бекназаровду камактан бошотуу талабы менен чыккан элге милиция ок атып, андан 6 адам курман болгону белгилүү. Аксы эли ошондон бери окуянын чыныгы күнөөкөрлөрү жазалануусун талап кылып келет. Бирок бул окуядан улам козголгон кылмыш иши ушу күнгө дейре аягына чыкпай, бирде жабылып, бирде кайра козголуп келүүдө. Буга чейинки сот чечимдерине алымсынбаган аксылыктар эми 17-мартта Аксыда Элдик сот --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/human_rights/ky/2008/03/1347C703-5874-4253-AEEE-A1DD0479CBFC.asp өткөрүп, чыныгы күнөөлүүлөрдү аныктап, аларды тарыхка калтырууну көздөшүүдө.
Кыргызстанда телерадио берүүлөр боюнча жаңы мыйзам долбоору даярдалууда. Анда Улуттук телерадио корпорациянын жетекчисин мурдагыдай байкоочу кеңеш эмес, президент тарабынан дайындалышы, байкоочу кеңештин --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/free_speech/ky/2008/02/D33C7258-B717-4992-955E-FE833C9509E7.asp он беш мүчөсүн тең президент сунушташы каралган. Айрым талдоочулар муну өлкөнүн башкы телеканалын коомдук телекөрсөтүүгө айлантуу аракеттерин үзгүлтүккө учуратуу катары баалашууда.
Жогорку Кеңештин «Ак жол» фракциясы бүгүн Ысыккөлдүн жээгиндеги Казакстандын төрт пансионатынын тагдырына байланышкан маселени карады. 2003-жылдагы өкмөттөр аралык келишимге ылайык Казакстанга өткөрүп берүү каралган. Бирок маселени талкуу учурунда өкмөт тараптын жүйөөлөрү көпчүлүк депутаттарды канааттандырбай, бир топ каршы пикирлер айтылды. Натыйжада фракция өкмөт бул маселе боюнча толукталган документтерди сунуштаганча аны карабай турууну чечти.
Ушул жумадан тарта Кыргызстан электр кубатын берүүнү чектөөгө өттү. Бул Токтогул --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/economics/ky/2008/03/D42662B5-6039-43A4-A15B-1D194B429AC7.asp ГЭСиндеги суунун көлөмү кескин азайып кетишине байланыштырылууда. Адистердин айтымында, эгер азыртан шашылыш чара көрүлбөсө алдыдагы кыш өлкө үчүн бир топ кыйын болуп, азыркыдай абал улана берсе а түгүл агрегаттар тегеренбей, ГЭСтин иши үзгүлтүккө учурашы мүмкүн.
Аксы окуясы боюнча айыпталып жаткан мурдагы губернатор Султан Урманаевди --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/03/C71DB368-2A88-4298-AC4A-49449562E420.asp сот беш жылга шарттуу кести. 24-мартты майрам күнү катары белгилөө сунушу парламент комитетинен колдоо тапты. Жогорку Кеңеш өлкөнүн чек ара аймактары боюнча мыйзам долбоорун кароого ниеттенүүдө. Узап бараткан жума ичиндеги урунттуу окуяларды чагылдырган “Апта жаңырыгы” түрмөгү мына ушул окуяларга арналды.
Аксы окуясы боюнча айыпталып жаткан Жалалабат облусунун мурдагы губернатору Султан Урманаевдин --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/03/C71DB368-2A88-4298-AC4A-49449562E420.asp үстүнөн жүргөн сот иши кечээ кечинде аяктап, бул ишти караган Бишкек гарнизондук аскер соту аны үч жылдык сыноо мөөнөтү менен 5 жылга шарттуу кескенин буга чейин кабарлаганбыз. Бир катар укук коргоочулар бул саясий чечим болуп калганын, Аксы окуясына түздөн-түз тиешеси бар адамдар ээн-эркин жүрүшкөнүн айтышууда.
Кыргызстандын кошуна өлкөлөр менен чектеш аймактарына байланышкан маселе Жогорку Кеңештин бүгүнкү жыйынында дагы бир ирет козголду. Анда айрым депутаттар өзгөчө Тажикстан жана Өзбекстан менен чектеш кээ бир аймактарда абал оор экенин, жашоо шарттын начардыгынан эл үй-жайын таштап, башка жактарга орун которуп жатканын, мындай аймактарга өзгөчө макам берүү боюнча мыйзам долбоорун тез арада кабыл алуу зарылдыгын белгилешти. Ошондой эле бүгүнкү жыйында кыргыз-казак чек арасы тууралуу макулдашууну ратифакциялоого байланышкан маселелер да козголду.
Кыргызстанда кошуна өлкө жарандарынын жылма миграциясына бөгөт коюну көздөгөн мыйзам долбоору даярдалууда. Долбоордун демилгечиси, Жогорку Кеңештин депутаты Мурат Жураевдин айтымында, ал өлкө чек арасынын бошоң жерлерин бекемдөө максатында иштелип чыкты. «Кыргызстандын өзгөчө чек ара аймактары тууралуу» деп аталган бул мыйзам долбоору кечээ парламенттин конституциялык мыйзамдар жана мамлекеттик түзүлүш боюнча комитетинде каралды.
Майлуусуу шаарындагы электр шамдарын чыгаруучу заводдун жумушчулары иш ташташканына бир жумадай убакыт болду. Заводдун бир жарым миңдей жумушчусу ноябрь айынан бери маяна албаганына байланыштуу 26-февралда иш ташташып, 5-мартка чейин ноябрь-декабрь айлары үчүн эмгек акыларын төлөп берүү талабын коюшкан. Ошондон бери заводдун жетекчилиги тарабынан бир канча сүйлөшүүлөр болуп андан эч кандай натыйжа чыккан эмес. Бүгүн Жалалабат облусунун губернатору заводдун жаңы дайындалган жетекчиси менен кошо иш таштаган жумушчулар менен жолукту.
Орусияда кыргыз жарандарынын мыкаачылык менен өлтүрүлүп жатышына байланыштуу Жогорку Кеңеш орус Думасына кайрылуу кабыл алды. Бишкекте “Фашизмге, расизмге жана улутчулдукка жол жок” деген аталышта митинг өттү. «Азаттык» үналгысынын “Апта жаңырыгы» түрмөгү берүүсү мына ушул окуяларга арналды.
Жогорку Кеңеште бүгүн Орусияда мыкаачылык менен кыргыз жарандарынын өлтүрүлүп жатышына байланышкан маселе каралды. Талкуу учурунда жаңы жылдан бери эле Орусияда 8 кыргыз жараны өлтүрүлгөнү маалымдалып, кыргыз жарандарына кол салуулар күчөгөнүнө тынчсыздануулар айтылды. Жыйын соңунда Орусиянын Мамлекеттик Думасына жана Федералдык Кеңешине кайрылуу кабыл алынды. Анда кыргыз депутаттары Мамлекеттик Думанын депутаттарын кыргыз мигранттарынын коопсуздугун камсыз кылууга жетиштүү чараларды көрүүгө чакырышкан.
Өткөн жумада Жогорку Кеңеш тарабынан акыйкатчылыкка шайланган Турсунбек Акун --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/02/16B0CF26-E1A9-4EA3-9820-A1EBA207CAD7.asp бүгүн парламентте ант берди. Андан соң аны парламент төрагасынын орун басары Чолпон Баекова Акыйкатчы институтунун жамаатына тааныштырды. Жаңы акыйкатчы алгачкы ишин өлкөдөгү укук коргоочулар менен жолугушуудан жана түштүк аймактарын кыдыруудан баштоого ниеттенүүдө.
Кыргызстанда оппозициялык күчтөр тарабынан түзүлгөн коомдук парламент ишин баштап, бүгүн алгачкы отурумун өткөрдү. Жыйында алгач уюштуруу иштери каралып, коомдук парламенттин төрагасы жана орун басары шайланды. Андан соң энергетика тармагын менчиктештирүү маселеси талкууланып, бир канча талаптар коюлган резолюция кабыл алынды.
Дагы жүктөңүз