Кыргызстанда саясий акцияларды тажабай такай өткөрүп келген укук коргоочу Максим Кулешов психикалык ооруканада бир күн жатып чыкты. Аны милиция шаршемби күнү Ак үйдүн алдына кезектеги акциясын өткөргөнү чыккан учурда кармап кеткен. Бир катар укук коргоочулар кечээ аны бошотуу талабы менен ИИМдин жанында пикет өткөрүп жаткан учурда ооруканадан чыгарылган Максим Кулешов алардын катарына кошулду.
Ушул шейшембиде Тажикстандын Кожент шаарында эки өлкөнүн Коопсуздук кеңеш катчылары жолугушуп, Ош-Исфана жолунун талашта турган бөлүгүн кыргыз тарап ижарага алуу чечимине келди. Жергиликтүү тургундар болсо бул туура эместигин, талаш делген жерди кыргыз тарап ижарага алышы аны Тажикстанга тиешелүү деп расмий таанууга жатаарын белгилешүүдө.
Мындан туптуура 4 жыл мурда өлкөдө бийликтин алмашуусуна себеп болгон парламенттик шайлоонун алгачкы айлампасы өткөн. Адам укуктары бузулуп, саясий кысымдар күчөп жатат делген азыркыдай шартта артка бир кылчайып, ошол күндөрдөгү окуяларды эске салып коюну туура таптык.
Өткөн жуманын этегинде бошогон жогорку бийлик тепкичтериндеги орундардын дээрлик баарына бүгүн жаңы дайындоолор болду. Бирок жаңы кызматка келгендердин арасынан Ө. Бабановдон башкасы мурдагы кадрлар экени, жөн гана орун алмаштыруу болгону айтылууда.
Өткөн бейшембиден бери бош турган президенттик администрация башчысынын ордуна бүгүн Данияр Үсөнов дайындалды. Ушул эле күнү жаңы жетекчини президент өз администрациясына тааныштырды.
Кылмыш иши баш прокурордун партия өлкө президентин келекелеген азил сүрөттөрдү жана сөздөрдү чыгарган деген арызынан улам козголду. Биринчи май райондук соту бул ишти кароону эмки жумага белгиледи.
Жогорку Кеңештеги “Ак жол” фракциясынын айрым депутаттары ушундай демилге менен чыгышууда. Ошол эле учурда коомчулукта мындай мыйзам кабыл алынса сөз эркиндигин чектейт деген кооптонуулар да жок эмес.
Кыргызстанда коррупциянын деңгээли жылдан жылга өсүп баратат. Бул тууралуу дүйнө өлкөлөрүндөгү коррупцияга байланышкан абалды иликтеген эл аралык “Транспэренси интернешнл” уюмунун кечээ жарыяланган жылдык баяндамасында айтылган. Кыргызстандык айрым талдоочулар мындай баага таң калуунун кереги жоктугун, коррупциянын күчөшү өлкөдө эчак эле кадырэсе көрүнүш катары кабылданып калганын белгилешүүдө. Бирок жогорку бийликтин өкүлдөрү соңку жылдарда коррупциянын деңгээли азайганын, ага мамлекеттик бюджеттин мурдагыдан эки эсеге көбөйүшү далил экенин буга чейин бир нече курдай айтып келген.
Өткөн жумада Алматы шаарында Кыргызстан, Казакстан жана Тажикстандын энергетика министрлери жолугушуп, кыш мезгилинде өз ара кызматташуу боюнча келишимге кол коюшту. Ага ылайык казак тарап Кыргызстанга 250 миллион кВт/с электр кубатын бермекчи. Бирок бул жыйынга өзбек тарап катышпагандыктан айрым маселелер чечилбей калган. Кыргыз тарап эгер Өзбекстан келишимге келбесе эмки сугат маалында кошуналарга суу берүү маселеси да татаалдашаарын кыйытууда. Бул арада Кыргызстан энергетикалык кризиске кабылып, алдыдагы кыш кыйын болоору боолголонууда.
Бишкекте бүгүн Кыргызстандагы орусиялык мекендештердин биринчи курултайы өттү. Анда негизинен өлкөдөгү орустардын уюмдарынын башын бириктирип, мындан ары биргелешип аракеттенүү, орусиялык мекендештер уюмдарынын кеңешин түзүү маселеси козголду. Ошондой эле Кыргызстандагы орустардын маселелери тууралуу да сөз болуп, айрым делегаттар тарабынан Кыргызстан азыр ким менен болушун аныктап, Батыш же Орусияны тандашы керек деген маанайдагы сөздөр да айтылып кетти.
“Ата Мекен” партиясынын Нарын шаардык уюмунун кеңсеси кечээ милиция жана улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитетинин кызмактерлери тарабынан текшерүүгө алынып, жабылганы кабарланууда. Партия жетекчилиги бул окуяны саясий кысым катары баалап жатышат. Облустук милиция болсо партия кеңсесинин текшерүүгө алынышын мамлекеттик түзүлүшкө, баш мыйзамга каршы чакырыктары бар баракчалардын табылышы менен байланыштырууда.
Москвада бүгүн Жамааттык коопсуздук келишими уюмунун саммити өтүп, ага уюмга мүчө мамлекет башчыларынын катарында кыргыз президенти да катышууда. Жыйында негизинен Кавказдагы кырдаал, Түштүк Осетия менен Абхазиянын көз карандысыздыгын таануу маселелери каралаары алдын ала кабарланган. Азыр дүйнө коомчулугу ЖККУга кирген Орусиядан башка өлкөлөр бул кырдаалга кандай баа берээрине абай салып турат. Уюмдун бүгүнкү жыйыны жана анда каралып жаткан маселелер боюнча кыргызстандык талдоочуулар да ар кандай пикирлерин айтышууда .
Жогорку Кеңештин мурдагы төрагасы Адахан Мадумаров кечээ депутаттык мандаттан да өз ыктыяры менен баш тартканы белгилүү болду. Мурдагы төрага эмне үчүн мындай кадамга барганын азырынча ачыктай элек. Коомчулукта болсо анын мындан аркы кадамдары тууралуу ар кыл божомолдор айтылууда.
Соңку убакта Кыргызстандын айрым жаза өтөө мекмелеринде баш-аламандыктар чыгып, адам өлүмү менен коштолгону белгилүү. Кечээ (29-август) өткөрүлгөн “Жаза өтөө мекемелеринде көз карандысыз иликтөө жүргүзүү: мамлекеттик органдар менен жарандык коомдун кызматташтыгы” деп аталган талкууда мындай баш-аламандыктардын чыгуу себептери, абактардагы абал жана жаза өтөө мекемелерине коомдук көзөмөлдү киргизүү зарылдыгы тууралуу сөз болду.
Бишкекте өткөн жекшемби күнү кечинде болгон авиакырсыктын себептерин иликтөө иштери уланууда. 65 адамдын өмүрүн алган бул окуядан кийин анын себептерин иликтөө боюнча мамлекеттик комиссия жана атайын жумушчу топтор түзүлгөн. Кыргыз тараптын кайрылуусу боюнча Москвадагы мамлекеттер аралык авиациялык комитеттен да өкүлдөр келишип, көз карандысыз комиссия түзүлгөн. Бул иликтөөгө ирандык адистер да катышууда. Комиссиянын өкүлдөрү бүгүн иликтөө иштеринин жүрүшү тууралуу маалымат беришип, бирок кырсыктын себептери тууралуу кандайдыр бир божомолдорду айтууга азырынча эрте экенин айтышты.
Кыргызстанда соңку убакта эле эки эркин гезит сот чечими менен бир миллион сомдук айыпка кириптер болуп, жарыкка чыкпай калды. Мындай тагдырга туш болгон “Де-факто” жана “Алиби” басылмаларынын мындан аркы тагдыры белгисиз. Буга чейин “Де-факто” гезитине жана анын башкы редакторуна кылмыш иши козголсо, эми “Алибиге” карата да кылмыш иши козголуп отурат. Гезит жетекчилиги муну саясий себептерге байланыштырууда. Айрым серепчилер болсо мындай мамилени бийликтин сөз эркиндигине кысымы катары баалоодо.
Бүгүн Кыргызстанда 1916-жылдагы улуттук боштондук көтөрүлүшүнүн курмандыктарын эскерүү күнү белгиленүүдө. Бул күн Жогорку Кеңештин быйыл 18-апрелде кабыл алган токтомуна ылайык, биринчи жолу расмий түрдө белгиленип жатат. Эскерүү иш чарасы эртең менен Бишкектин борбордук аянтында башталып, андан ары Боом капчыгайында уланды. “Асаба” улуттук кайра жаралуу партиясы болсо бүгүн бул окуянын тарыхый мааниси тууралуу талкуу уюштурду.
Кыргызстан азыр электр кубатын, суу ресурстарын үнөмдүү пайдаланбаса жана бул багытта кошумча чаралар көрүлбөсө Токтогул суу сактагычындагы суунун көлөмү келерки кыш айларында эле эң төмөнкү чекке түшүп кетиши мүмкүн. Жылуулук аздыгынан мектеп окуучуларынын кышкы эс алуусу да узарышы ыктымал. Бул тууралуу алдыдагы кышка даярдык маселелери талкууланган өкмөттүн бүгүнкү жыйынында айтылды.
Өткөн айда түзүлгөн “Бирдиктүү Кыргызстан” коомдук-саясий кыймылы бүгүн билдирүү таратып, бийликтен тез арада азык-түлүк жана энергетикалык коопсуздукту камсыз кылуу боюнча зарыл чараларды иштеп чыгууну талап кылды. Билдирүүдө үч жыл мурда алмашкан бийлик эл үмүтүн актабаганы, бөлүп-жаруу саясаты уланып жатканы айтылат. Кыймыл ошондой эле өлкөнү кыйынчылыктан чыгаруу боюнча бийликке жардам берип, колдон келген салымын кошууга даяр экенин билдирүүдө. Айрым серепчилер болсо бул жаңы кыймыл коомчулуктан колдоо табышы күмөндүгүн айтышып, мындай билдирүү менен чыгышын бийликке сес көрсөтүү чарасы катары баалашууда.
Кыргыз президенти Москвага жасаган кечээки бир күндүк жумушчу сапары абдан ийгиликтүү жана натыйжалуу болгонун билдирди. Маалыматтарга караганда, Орусия жетекчилиги менен сүйлөшүүдө тараптар Кыргызстандын тышкы карызын кечүү боюнча маселенин үстүнөн иш баштоосу боюнча макулдашууга жетишкен. Мындан сырткары орус тарап кыргыз экономикасына, анын ичинде Камбар-Ата ГЭСтерине инвестиция салууга кызыкдарлыгын билдирген. Кыргызстандык айрым талдоочулар болсо бул көптөн бери эле айтылып келген сөз экенин, аны ишке ашыруу үчүн биринчиден кыргыз тараптан чечкиндүү аракеттер зарылдыгын белгилешүүдө.
Дагы жүктөңүз
