"Азаттыктын" веб-редактору, журналист. 2004-жылы Кыргыз-Түрк "Манас" университетинин журналистика факультетин аяктаган.
Оппозиция менен бийликти колдогон митингдин катышуучуларынын ортосунда орун алган кагылышуулардан улам Тайланддын борбору Бангкокто чукул кырдаал киргизилди. Кабарларга караганда, башаламандыктардан бери дегенде бир адам набыт болуп, дагы бир канча киши жаракат алды.
Орусиянын жакында эле Кавказдагы согуштук аракеттеринен улам Батыш өлкөлөрү бир добуш менен Кремлди сынга алгандан көп өтпөй, Улуттар Уюму алардын жолун жолдогондо, расмий Москва колдоо издеп Чыгышка кайрылган. Бирок Москвага колдоосун билдирген Белорустан башка КМШ өлкөлөрүнүн бирөө дагы Абхазия менен Түштүк Осетиянын эгемендигин таанууга шашылган жок.
24-августта Кытайдын ордо шаары Бээжинде 2008-жылкы Олимпия Оюндарынын жабылыш аземи өткөрүлдү. Бул азем учурунда Олимпиаданын туусун 2012-жылкы Олимпиаданы тосо турган конок ээси – Лондондун өкүлдөрүнө тапшыруу жөрөлгөсү болду.
Тажикстанда өткөн Шанхай Кызматташтык уюмунун саммитинин тегерегинде сөзүбүздү улантсак. 28-августта болуп өткөн бул саммиттин жыйынтыгында уюмга мүчө өлкөлөрдүн лидерлери “Орусиянын Түштүк Кавказдагы кырдаалды жөнгө салуу аракеттерин” жылуу маанайда сыпаа белгилегени менен, Абхазия жана Түштүк Осетиянын эгемендигине байланыштуу маселеде ШКУ тарабынан расмий Кремлге президент Медведев каалагандай деңгээлде колдоо көрсөтүлгөн жок.
Грузиядагы орус-грузин аскерлердин кагылышуулары аяктаганы менен Түштүк Осетия жана ага жакын кыштактарда жашаган элет тургундары үчүн балаанын бардыгы жаңыдан эле башталып жаткан шекилдүү. Бириккен Улуттар Уюмунун Качкындар агенттиги жума күнү (29-августта) тараткан маалыматка ылайык, Грузиянын ичкерик аймагында жана анын жикчил аймагы болгон Түштүк Осетиянын административдик чек арасынын жанында жашагандар куралчан осетин топторунун кол салуусунан улам өздөрү жашаган шаар-кыштактардан качууга мажбур болууда. Мындай шаарлардын бири – Ахалгори. Бул шаарда бир нече ондогон жылдар бою осетиндер менен грузиндер ынтымакта жашап келген. Жакында болгон орус-грузин согушу жана анын карапайым кишилерге тийген кесепеттери тууралуу Ахалгори шаар тургундары Эркин Европа/Азаттык үналгысынын грузин кызматынын кабарчысына өз пикирлерин айтышкан.
Батыш менен Чыгыштын тирешүүсүнүн жаңы доору, кайрадан Кансыз согуш. Азыркы дүрбөлөңдүү учурда кандай гана атабайлы, Орусия Грузиядагы иш-аракеттери аркылуу өзүнүн Батыш менен орток кызыкчылыктарына караганда жеке кызыкчылыктарын жогору коюп жатканын далилдеп койду. “Жаңы Кансыз согуш: Кантип Кремл Орусия менен Батышты коркутуп-үркүтүүдө?” аттуу китептин автору Эдуард Лукас (Edward Lucas) Эркин Европа/Азаттык үналгысына маек куруп берген.
Ирандын руханий лидери Али Хаменейи президент Махмуд Ахмадинежадга колдоосун билдирип, аны Батыш өлкөлөрүнө каршы туруштук берип жатат деп мактап өттү. Айрым серепчилер Хаменейинин бул билдирүүсү кийинки президенттик шайлого даярдык көрүп жаткан Ахмадинежадга күчтүү колдоо болоорун боолгошууда.
Орусиянын президенти Дмитрий Медведев Сочиде Коопсуздук кеңешинин чукул жыйынын өткөрүп, андан соң Орусия Грузиянын жикчил эки аймагы - Түштүк Осетия менен Абхазиянын көз карандысыздыгын тааныгандыгын жарыялады. Кечээ (25-августта) Орусиянын парламентинин эки палатасы тең Түштүк Осетия жана Абхазиянын көз каранды эместигин таануу сунушун бир добуштан колдоого алышкан. Анын аралыгында Орусия менен НАТОнун аскер кемелеринин Кара деңизде чогулуп жатышы Кремль менен Түндүк Атлантика аскердик ынтымагынын мамилелеринин салкындап жатканын айгинелөөдө.
25-августта Пакистандын мурдагы өкмөт башчысы Наваз Шарифтин партиясы азыркы бийликтеги коалициянын курамынан чыгып, оппозицияга өттү. Ордо калаа Исламабадда өткөн маалымат жыйынында, Наваз Шариф беш аймурда түзүлгөн саясий ынтымактын бузулушуна Асиф Али Зардари жетектеген бийликтеги башкы партияны - Пакистан Элдик партиясын айыптуу деп билдирди.
Рохулла Некпа – 20-августта Бээжиндеги Олимпиада оюндарында медалга татыган алгачкы ооган спортчусу катары тарыхка кирди. Некпа таэквондо боюнча жеңил салмакта дүйнө чемпиону, испаниялык Хуан Антонио Рамосту утуп алып, коло медалга татыды. Ооган спортчусу Рохулла Некпа Олимпиада оюндарынан кийин Эркин Европа/Азаттык үналгысынын ооган кызматы менен жеңишке карай узак жолу, оюндун жүрүшү жана алдыдагы пландары тууралуу пикири менен бөлүштү.
Түркмөнстандын мурдагы президенти Сапармурат Ниязов башкаларды таң калтырган ири долбоорлору менен тарыхта калды. 2006-жылы Ниязов дүйнө салганда анын ордуна Гурбангулы Бердимухаммедов бийликке келген. Эми байкоочулардын баамында Бердимухаммедов мурдагы Түркмөнбашынын айрым жоруктарын кайталап жатат. Жаңы президент Ашгабадда Каракум чөлүндө хоккей ойноо үчүн спорт комплекс курууну пландаштырууда.
Бүгүн АКШнын мамлекеттик катчысы Кондолиза Райс (Condoleezza Rice) Грузияга Вашингтондун колдоосун билдирүү үчүн Европага иш сапары менен келди. Бүгүн ал Франциянын президенти Никола Саркози (Nicolas Sarkozy) менен Парижде Кавказдагы соңку дүрбөлөңдүү окуялар тууралуу сүйлөшүү жүргүздү. Ушул тапта Франция Европа Биримдигинин президенти милдетин аркалоодо. АКШ президенти Жорж Буштун кечээ (13-августта) жасаган билдирүүсүндө расмий Москваны Грузиядан аскерлерин чыгарып кетүүгө үндөгөн. Евробиримдикке төрагалык кылган Франциянын президенти Николя Саркози арачы түшүп, Орусия менен Грузияны аскердик өнөктүктү токтотууга макулдашкан.
Грузиянын бийлиги Орусияны Түштүк Осетиядагы аскердик салгылашууну токтотуу тууралуу макулдашууну бузду деп айыптоодо. Бул болсо өзгөчө жабыркаган аймактардын тургундарына гуманитардык жардам жеткирүү иштерине тоскоол болууда. Аскердик өнөктүктүн натыйжасында Түштүк Осетия жана Грузияда гуманитардык кризис пайда болгону кабарланууда.
Расмий Тбилиси орус бийлигин компьютердик хакерлердин жардамы менен Грузиянын өкмөттүк интернет баракчаларына “кибер согуш” ачты деп айыптады. Кремль бардык айыптоолорду четке кагып, орусиялык интернет баракчалар дагы хакерлердин чабуулуна дуушар болгонун билдирди.
Күнкорсуз мамлекеттер шериктештигинин (КМШ) учурдагы төрагасы Кыргызстандын президенти Курманбек Бакиев Тышкы иштер министрлигине атайын тапшырма берип, Түштүк Осетиядагы кырдаал боюнча КМШ өлкөлөрүнүн тышкы саясий кызматтары менен тез арада кеңешме өткөрүүнү дайындады. Мурдагы Советтер биримдигине кирген өлкөлөрдүн Кавказдагы кризиске карата мамилеси кандай болуп жатат?
Нино Буржанадзе – үстүбүздөгү жылдын башында грузин парламентинин спикерлигинен кеткен. Бирок ал ушул күнгө чейин Грузиядагы эң салмактуу саясатчылардын бири бойдон калууда. Нино Буржанадзе айым кечээ (11-августта) “Эркин Европа/Азаттык үналгысынын” Грузин кызматына маек курду. Анын оюнча, эгемен Грузиянын аймагындагы согуш аракеттерин чукул арада токтотуу үчүн демейдеги дипломатиялык аргалар жетишсиз болуп жаткандай.
Грузия менен анын жикчил аймагы Түштүк Осетиянын ортосундагы көптөн бери созулуп келген кайым айтышуу грузиялык-орусиялык аскер жаңжалына айланды. Тбилиси тарабынан Грузиянын ички иши катары каралган бул чатакка Орусия дагы аралашып, грузин чабуулуна каршы өзүнүн кубаттуу аскер күчтөрүн койду. Эркин Европа/Азаттык үналгысы ар кыл өлкөлөрдө жашаган саясатчылардын бул маселеге карата пикирлерин чогултту.
Орусиялык аскер күчтөрү айыгышкан кагылышуудан кийин Түштүк Осетиянын баш калаасы Цхинвалини өз көзөмөлүнө алды, грузин жоокерлери болсо Түштүк Осетиянын башка жерлеринен да чыгып кетүүдө. Бул тууралуу Грузиянын Тышкы иштер министрлиги билдирди. Орус тарап болсо грузин аскер күчтөрү Түштүк Осетиядан кете элек деп маалымдоодо.
Белгилүү советтик диссидент, көрүнүктүү орус жазуучусу, советтик эмгек лагерлердин бардык азабын жон териси менен тарткан Александр Солженицындын сөөгү кечээ (6-августта) Москвада жерге берилди. Жазуучуну акыркы сапарга узатуу жөрөлгөсүнө жүздөгөн адамдар, алардын ичинде маданий жана саясий ишмерлер катышты. Александр Солженицындын кийинки муундарга калтырган мурасы тууралуу пост-советтик мейкиндикте ар кыл пикирлер, анын ичинде сын көз караштар да арбын айтылууда.
Расмий Тегеран жакында эле радиусу 300 чакырымдай аралыкка жетип, деңиз кемесин кыйратууга кудуреттүү согуш куралын сыноодон өткөргөнүн маалымдады. Ирандын расмий маалымат каражаттарынын Ислам революциялык кошуунунун колбашчысы Мохаммед Али Жафариге (Mohammad Ali Jafari) шилтеме жасап кабарлоосуна караганда, эгерде кимдир бирөө Иранга кол салчу болсо, сыноодон ийгиликтүү өткөн бул курал Ормуз кысыгына чейинки аралыкты көзөмөлдөп, тийешелүү бутага жеңил-желпи жетиши ыктымал.
Дагы жүктөңүз
