Бишкек шаардык кеңеши президент сунуш кылган шаар башчысын 17-июлда шайлап берди. Башка кызматка которулган мурдагы мэр Данияр Үсөновдун ордуна эми темир жолчу Нариман Түлеев келди. Президенттин кадрдык бул которуштуруусу коомдук-саясий чөйрөнүн талкуусуна арзыган апта ичиндеги башкы окуя болуп калды.
Он күндөн ашык убакттын бери бир катар укук коргоочулар президент Курманбек Бакиевди “Жарандардын куралсыз, тынч чогулуусу жөнүндөгү” мыйзамга кол койбоого чакырууда. Кыргызстандын акыйкатчысы Турсунбек Акун бүгүн укук коргоочулардын талаптарын негиздеген бир катар документтерди президенттик администрацияга тапшырды. Бул маселе эртең ЕККУ төрагасы Александр Стуббдун Бишкектеги жолугушууларында да талкууланары күтүлүүдө.
Кыргызстанда дагы бир саясий кыймыл түзүлдү. Кыргызстандын башында жүргөн мурунку коомдук-саясий ишмерлер “Бирдиктүү Кыргызстан” деген ат менен жаңы кыймыл түзүп ишке киришкендиги өтүп бараткан аптадагы маанилүү окуялардын бири болду. Өлкөдөгү көп сандаган кыймылдардын катарына кошулган дагы бир кыймыл эмнеси менен айырмаланышы мүмкүн?
“Кылым шамы” укук борборунун башчысы Азиза Абдырасулова АКШнын “Эркиндиктин коргоочусу” сыйлыгына арзыды. АКШ мамлекеттик катчысы Кондолиза Райс негиздеген бул сыйлыкка жарандык коому күжүрмөн өнүккөн Кыргызстан алгачкы ирет татыктуу болуп отурат. Ошол эле мезгилде жарандык лидерлер Кыргызстанда адам укуктарын коргоо артка кеткендигин эскертүүдө.
“Эркин Кыргызстан” партиясынын лидери Турсунбай Бакир уулу күз айларында өлкөдө элдик толкундоолор болушу мүмкүн деп болжоп, аны алдын алууга президент Курманбек Бакиевди чакырууда. Саясатчы эки күн мурун жазган катында --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/06/AB6951F2-05C4-465F-91F8-6FA984D9A7BF.asp президентке тегерек үстөл уюштурууну сунуш кылды. Бийлик өкүлдөрү жана аларга жан тарткан тарап болсо социалдык чыңалуулар тууралуу божомолдорду оппозициянын кезектеги ойлоп тапканы катары карашууда.
Президент Курманбек Бакиев --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/03/BC4C40D2-D7BC-4D66-92DD-9E40C0FF740E.asp өзүнүн биртууган иниси Жанышты Мамлекеттик коргоо кызматынын өздүк курамына башчы кылып дайындады. Президент жаңы орунга дайындоодо Жаныш Бакиевдин кесипкөйлүгүнө маани берди. Бул тууралуу жаңы жетекчини иш ордуна отургузуп жатып президенттин кеңешчиси Токон Мамытов билдирди. Ошол эле мезгилде бул дайындоо коомчулукта түрдүү түкшүмөлдөрдү жаратууда.
Бейшемби күнү Жогорку Кеңештин төрагасы Адахан Мадумаров кызматынан алынып, анын ордуна депутат Айтибай Тагаев --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/05/E287809B-5462-4461-87B9-411971FDF091.asp төрага болду. Ушуну менен бир апта бою уланган парламент чатагына чекит коюлду. Ошол эле мезгилде президент Курманбек Бакиев “Ак жол” партиясынын төрагасы катары Жогорку Кеңеш төрагалыгына чоң саясатта өзүн көрсөтө элек депутатты сунушташы көпчүлүккө күтүүсүз болду.
Жогорку Кеңештин төрагасынын --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/05/06752DDA-7A90-4740-9FE4-C3283399D621.ASP алмашуусу коомдук-саясий чөйрө талкуулап жаткан башкы окуя болууда. “Азаттыктын” сурамжылоосуна караганда, бул саясий окуяга саясатчылар менен талдоочулардын берген баалары бир кылка эмес.
Өтүп бараткан аптада президент Курманбек Бакиев башында турган “Ак жол” партиясында чыр чыкты. Буга төрага Адахан Мадумаровдун Жогорку Кеңештин имаратынын ичин жаңылоо жөнүндөгү токтом долбоорун парламенттен өткөрүү аракети себеп болду. Токтом долбоорун “Ак жол” фракциясы дагы, бюджет комитети дагы колдогон жок. Ошол эле мезгилде байкоочулар бул документ президенттин айланасындагы саясий күчтөрдүн көптөн бери келаткан тымызын тирешин --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/05/CFFEC010-2262-4633-8E1F-63646475D966.asp ачыкка чыгаргандыгы менен тарыхта калды деп жатышат.
Бүгүн Бишкекте “Замандаш” --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/free_speech/ky/2008/05/FEB08194-EED8-4BE8-BC77-FDC28AD39C7C.asp саясий партиясынын экинчи курултайы өтүп, ага 102 делегат катышты. Курултайда партия уставын жана программасын жаңы редакцияда кабыл алып, саясий кеңешинин мүчөлөрүн шайлады.
Оппозициялык күчтөрдөн куралган “Акыйкат үчүн”кыймылы өтүп бараткан аптада кезектеги Координациялык кеңешин өткөрдү. Анда кыймылдын карамагындагы Коомдук парламенттин кезектеги отурумунун мөөнөтү, күн тартиби аныкталды. Ошол эле учурда талдоочулардын кыйласы оппозициянын --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/A33CEB49-F65A-48E3-A847-8372767A8AC9.asp аракеттери майнапсыз деп жатышат. “Апта окуясы” түрмөгүнүн кезектеги чыгарылышында кеп учугу ушул маселенин айланасында болот.
Бүгүн Бишкекте Борбор Азиядагы чегаралардын коопсуздугуна арналган үч күндүк конференция ишин баштады. Коопсуздук боюнча Эл аралык Маршалл борборунун, АКШнын башкы командачылыгынын жана Кыргызстандын чегара кызматынын демилгеси менен өтүп жаткан бул конференция чегаралардагы --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/C57613CB-2990-4538-BD8A-3536C8C0B0D4.asp учурдун талылуу маселелерин талкуулап жатат. Конференцияга Тажикстандын, Түркмөнстандын, Казакстандын, Кыргызстандын чегара адистери, эл аралык талдоочулар катышып жатышат.
“Анжиян окуясынын Кыргызстандагы жаңырыктары кечээ, бүгүн” деген темада “Кылым шамы” укук борбору тегерек үстөлдө талкуу уюштурду. Тегерек үстөл 2005-жылдын 13-майындагы Анжиян окуясына --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2006/05/C8A36EE6-CE65-49A8-9AAA-009307F007BC.asp арналды. Үч жыл илгери болгон бул окуяда өзбекстандык 187 киши окко учкандыгы расмий маалымдалып келатат. Бул окуяда ошондой эле Кыргызстанга беш жүздөн ашык качкын ооп келип, кийинчерээк алардын көпчүлүк бөлүгү БУУнун көмөгү менен үчунчү өлкөгө чыгарылып, айрымдары Өзбекстанга кайтарылган.
“Акыйкат үчүн” кыймылынын координациялык кеңеши ушул аптада чогулуп, коомдук парламенттин кезектеги отурумунун мөөнөтүн жана анда каралчу маселелерди аныктаганы турат. Бул отурумда ички уюштуруу маселелери да талкууланчудай. Муну оппозиция өз катарын бекемдөө максаты менен байланыштырса, байкоочулар Түп окуясында алсыраган оппозициялык --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/710C369A-04FB-48AF-BEDD-E4C91676D880.asp кыймылдын катары суюлушу мүмкүн деп болжошууда.
Өтүп бараткан аптада Ленин райондук соту мурдагы министр Ишенбай Кадырбековду --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/05/717D3E48-E6FD-4AF5-90D1-D9F423C24A3A.asp тергөө камагында отуруу мөөнөтүн дагы бир айга узартты. Беш жылга эркинен ажыратылган Ош облусунун губернаторунун орун басары Кушбак Тезекбаев облустук сотко арыз берди. Ал эми маммүлк фондунун мурдагы төрагасы Равшан Жээнбековго эл аралык издөө жарыяланганын жергиликтүү маалымат каражаттары жазып чыгышты. Коррупцияга аралашты деп мамлекеттин доосуна кабылган бул саясатчылар бийликти саясий куугунтук жасап жатат деп айыптоодо. Таасирдүү саясатчынын камакка алынышын коомдук-саясий чөйрөнүн бир тарабы коррупцияга каршы күрөш катары бааланса, башка бөлүгү саясий куугунтуктун күчөшү деп баалап жатат.
Кыргыз өкмөтү өлкөдө азык-түлүк коопсуздугун --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/economics/ky/2008/04/3ACFE482-F66B-4C29-B7AA-2FB550CBF0A1.asp сактоо үчүн чукул чараларды көрүшү милдет. Жогорку Кеңештин Социал-демократтар фракциясы кечээ ушундай мазмундагы билдирүү жасады. Фракция өкмөттүн азыркы аракеттери азык-түлүк коопсуздугунун ички, тышкы факторлоруна туруштук бере албайт деп эсептөөдө. Кыргыз өкмөтү бул багытта атайын мыйзам долбоорун жана комплекстүү программа иштеп чыккандыгын жарыялаган.
2-майдан тарта Кыргызстанда Орто жана чакан энергетиканы өнүктүрүү долбоору боюнча өз алдынча дирекция ишке киришти. Президент Курманбек Бакиев ушундай жардык чыгарып, жаңы мекеменин директору кылып мурдагы премьер-министр, “Ар намыс” партиясынын лидери Феликс Куловду --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2007/02/6BF49F1A-42BC-4595-9B7D-00651393543F.asp дайындады. Буга мурдагы премьер-министрдин чакан ГЭСтерди курууга инвестиция тартуу планы негиз берди. Элдешкис оппозицияда жүргөн саясатчынын бийлик менен тил табышуусунун сыры эмнеде?
Өтүп бараткан аптада президент Курманбек Бакиев башкарган “Ак жол” --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/AEFDD8BF-E533-4351-8D73-59591A7167B7.asp элдик саясий партиясы 3 - курултайын өткөрдү. “Апта окуясы” түрмөгүнүн бул жолку чыгарылышы ушул иш чара жана аны уюштурган “Ак жол” партиясына арналды. Түрмөктү Бурулкан Сарыгулова даярдады.
Кыргыз өкмөтүнүн энергетика тармагын менчиктештирүү ыкмасы Социал-демократтар фракциясын тынчсыздандырууда. Бул ириде Жогорку Кеңештин менчиктештирүү жараянынан четтетилиши менен негизделүүдө. Буга байланышкан көз карашын бүгүн фракция энергетиканы менчиктештирүүгө --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/A2F57E6C-795C-4666-A3DA-7FA127DFFE90.ASP байланышкан парламенттик угуудан кийин коомчулукка жарыялады.
Кыргызстандагы оппозициялык күчтөр 26-апрелде Каракол-Балыкчы багытында жөө жүрүшкө --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/CE5B167B-EE52-4A85-A175-15C0FF8A972B.asp чыгаарын жарыя кылды. “Акыйкат үчүн” кыймылы распубликалык штаб түзүп, анын төрагалыгына экс-прокурор Азимбек Бекназаровду бекитти. Жүрүш жасоо демилгесин жаңы түзүлгөн “Ыйык Ата Журтту коргоо” комитети көтөргөн. Өз кезегинде бийлик коомдук-саясий кырдаалды курчутууга жол берилбестигин эскертүүдө.
Дагы жүктөңүз
