Байкоочулардун айтымында, бул өзбек согушкерлеринин биринчи өзүн-өзү жардыруусу.
Идлиб провинциясындагы Фуа шаарынын көпчүлүк жашоочуларын шийиттер түзөт.
Буга чейин "Ислам мамлекети" террорчул тобунун катарында жүздөгөн өзбек согушкери бар экени айтылган.
Мактоо жана көз жаш
Интернетте 18-сентябрда жарыяланган тасмага караганда, жанкечтиликке барган өзбек жигити былтыр ооган талиптерине кошулгандыгын жарыялаган “Имам Бухари” деген террорчу жамааттын мүчөсү болгон. Видеодо бир канча жанкечтинин кол салуулары тууралуу баяндалып, алардын бири “Мавреннахрдан чыккан алгачкы жанкечти” экендиги айтылат. Мавреннахр - бул азыркы Өзбекстан, Тажикстан, ошондой эле Кыргызстандын жана Казакстандын түштүк-батышы кирген жерлердин орто кылымдардагы аталышы.
Видеодо кыл мурут, бетинде бир аз гана сакалы бар 17-20 жаштардагы жигиттин аты Жафар ал-Тайар экендиги айтылат.
Тегерете курчап турган согушкерлер менен коштошуп, бомбага шыкалган БТРга түшкөнү жаткан жанкечтини башкалар мактап, сүрөп турушканы тасмага түшүрүлгөн. Бирок жигит бул анын өмүрүнүн акыркы мүнөттөрү экенин эстегендей, титиреп, катуу корккону тасмада даана байкалат. Бир убакта Жафар көзүнөн жаш чыгарып, ыйлап да жиберет. Өлүмгө бараткан жигиттин ыйлаганын көргөн согушкерлер "шайтан аны коркутуп жатканын" эскертишет. Жабалактаган согушкерлердин бири өзбекче:
- Жафар иним, коркпо! Алла таала “качан корксоңор мени эстегиле” деп айткан. Шайтан сени коркутканга аракет кылат. Коркпо, иним! Жүрөгүңдө бекем ыйман менен кет. Сен туура жолдосуң. Алла таала сенин аркаңда турат,- деп аны жооткотот.
Ага жооп кылып Жафар “шайтандан коркпой” турганын айтат.
- Мен шайтандан коркпойм. Азыр бараткан ниетим аткарылбай калышынан корком, - дейт жанкечтиликке камынып жаткан өзбек жигити.
Жафар
Видеонун андан кийинки кадрларында Жафар башкарган БТР душмандын аймагындагы имаратка барып жарылганы көрсөтүлгөн, ал эми Жафар өзү "шейит" болгону айтылат.
Интернеттеги Ютуб сайтына чыгарылган бул видео тасма кийин алынып салынды.
Ушу күнгө чейин өзбек согушкерлеринин жанкечтиликке барганы тууралуу маалыматтар болгон эмес. Байкоочулар жогорудагы Жафар аттуу жигит биринчи өзбек жанкечтиси болушу мүмкүн экендигин айтышууда.
Фуа шаары үчүн уруштар
“Имам Бухари” тобунун согушкерлери акыркы убактарда Фуа шаарын алуу үчүн болгон уруштарга катышууда. Аталган топтун 7-сентябрда жарыялаган видео тасмасында болсо өзбек жихадчылары ондогон шийит согушкерлерин өлтүрүп, алардын өлүктөрүн мазактап жатканы тартылган.
Фуа шаарын алуу үчүн Сирия армиясына каршы урушуп жаткан согушкерлердин “Жайшул-Фатх” биримдигине жанкечтилик чабуулдарды уюштуруп жатканы боюнча маалыматтар бар. Бул бирикмеге “Жабхат-Нусра”, “Ахрар-аш-Шам” жана “Имам Бухари” топтору кирет.
Демек өзбек согушкерлеринен турган эки топ азыр Сирияда биригип аракеттенүүдө деп тыянак чыгарса болчудай. Алардын бири- жогорудагы “Имам Бухари” жамааты болсо, экинчиси – “Таухид ал-Жихад” тобу.
“Таухид ал-Жихад” уюмунун 19-сентябрда интернетке жарыялаган видео тасмасына караганда, Фуа шаарчасындагы уруштарга өзбек согушкерлери катышууда. Ошондой эле өзбек жанкечтилери да чабуулдарды уюштуруп жатканы маалымдалган.
Идлибдеги исламчы согушкерлер
Алардын биринде бети жабылган жанкечти чабуулдан аман-эсен кайтып келгени, бирок коркконунан тизелеп отуруп алып, нес болуп калганы, башкалар болсо аны куттуктап жатышканы көрсөтүлгөн. Аталган тасманын акырында бир өзбек согушкери: “Кудай буйруп, Дамаскты алсак, андан кийин Палестинага согуш ачабыз” деп айтканы бар.
«Имама Бухари» жана «Таухид ал-Жихад» жарыялаган тасмаларга караганда, Фуа шаарчасын алуу үчүн болгон уруштарда жалпысы беш жанкечтилик чабуулдар жасалган. Бирок ошолордун баары өзбектерби - ал айтылбайт.
Жыл башынан бери “Жайшул-Фатх” биримдигине кирген террорчулар тобу Сириянын Идлиб провинциясынын көпчүлүк аймагын басып алган.
Сириянын Фуа жана Кафирия шаарларынын көпчүлүк тургундарын шийиттер түзөт жана булар Башар Асаддын армиясынын колундагы акыркы ири сандагы калк жашаган шаарлар болуп саналат.
Эки шаар тең акыркы айларда согушкерлердин бутасына алынды. Бул шаарларга карата чабуулдар өкмөттүк аскерлер Ливия менен чектешкен Забадани шаарын бомбалагандан кийин башталган.
20-сентябрда Иран менен террорчулардын “Жайшул-Фатх” биримдиги ок атышууну токтотуу жана жогорудагы эки шаарга согушкерлер койгон блокаданы алып салуу тууралуу макулдашканы кабарланды.
Ташкен бийлигинин маалыматтары боюнча, “Ислам мамлекети” тобунун катарында 200дөй өзбек жараны согушуп жүрөт. Эксперттер болсо өзбек жихадчылары 500дүн тегерегинде болушу мүмкүн деп божомолдойт. Ал эми согушкерлер өздөрү Ирак менен Сирияда миңдей өзбекстандык бар экенин айтып келишет.