“Ал-Кайида” террордук уюмунда экинчи адам катары эсептелген Атия Абд ар-Рахман жок кылынды. Америкалык расмий өкүлдөрдүн билдиргенине караганда, ал өткөн апта башында Пакистандын уруулар жашаган Вазирстан аймагында, учкучсуз башкаруудагы учак сокку урганда мерт болгон.
Теги боюнча ливиялык Атия Абд ар-Рахман “ал-Кайиданын” бийлик тепкичиндеги экинчи адамга уюмдун жол башчысы Усама бин Ладен быйыл майда АКШнын атайын күчтөрү тарабынан Пакистандын Абботтабад шаарындагы операцияда жок кылынгандан кийин көтөрүлгөн.
Ал ага чейин эле “ал-Кайиданын” террордук чараларын уюштурууда жана террордук түйүндүн дүйнөнүн булуң-бурчундагы бөлүмчөлөрүн түзүүдө чечүүчү ролду ойногон.
Маалыматтарга караганда, ал Түндүк Африка менен Жакынкы Чыгыштагы исламчыл топтор ортосунда байланыштыруучу катары да кызмат кылган.
Атия Абд ар-Рахман жакында араб дүйнөсүндөгү элдик толкундоолор жөнүндө сүйлөп, “ал-Кайиданын” ал чөлкөмдөгү жактоочуларын өз өлкөлөрүндөгү көтөрүлүштөрдү аларга исламчыл согушкерлер дем бербеген күндө деле колдоого чакырган.
“Эркин Европа/Азаттык” үналгысынын Пакистан жана Ооганстанга адистешкен кабарчысы Абубакар Сыддыкинин айтымында, Абд ар-Рахманга маркум Усама бин Ладендин жеке иштерин аткарууда да ишеними артылып жүргөндөй, ал ошондой эле Ооганстанда америкалык аскер кызматчыларга кол салууну уюштурууда да өз ролун ойноп келген:
-Ал “ал-Кайиданын” Иранга чабарманы болгон. Ошондой эле ал талылуу маселелер, анын ичинде Усама бин Ладендин Иранда узак убакыттан бери жашаган кээ бир үй-бүлө мүчөлөрүн ачыкка чыгаруу боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүзгөн деген жоромолдор бар. Биз билген маалыматтар боюнча ал 2009-жылдын декабрында Ооганстандын Хост шаарында БЧКнын (ЦРУ) бекетине кол салууну пландоодо жана аткарууда ал кандайдыр бир деңгээлде роль ойногон.
Мухаммад Саад - Пакистан армиясынын мурдагы офицери, азыр коопсуздук чөйрөсү боюнча талдоочу.
Ал “Азаттыктын” пакистан кызматы менен маегинде белгилегендей, Абд ар-Рахмандын өлүмү “ал-Кайиданын” ишине албетте таасирин берет, бирок уюм ансыз деле жашап кете алат:
-Таанымал лидердин өз жөндөмү, мүмкүнчүлүгү бар жана андай адам өлгөндө уюмуна кандайдыр бир таасир болот. Мында шек жок. Бирок “ал-Кайида” сыяктуу уюм - бул көбүнесе идеология. Ал идеологияны талкалоо үчүн карама–каршы идеология керек.
Талдоочулар Абд ар-Рахмандын өлүмү “ал-Кайиданын” Түндүк Африкадагы ишмердигине да таасир берерин айтышууда.
“Ал-Кайидагы” иликтөөгө адистешкен пакистандык серепчи Рахимулла Юсуфзайдын пикиринде, Абд ар-Рахманды башка бирөө менен алмаштырууга келгенде бул террордук түйүндө тандоо мүмкүнчүлүгү аз эле болот:
-Усама бин Ладен өлтүрүлгөндө, “ал-Кайиданын” башчысы катары аны Айман аз-Завахри алмаштырат деп баары күтүшкөн. Андан башка маанилүү ысымдар да ачыкка чыккан. Алар Атия Абд ар-Рахман, Сайфул Адил, Абу Яхья ал-Либилер болчу. Булар - “ал-Кайиданын” жогорку жетекчилигинин калган адамдары. Атия Абд ар-Рахманды ушулардын бири алмаштырат. Бирок менимче “ал-Кайидада” тандоо абдан эле чамалуу. Анткени (жетекчиликте) бир аз эле киши калууда.
АКШнын коргоо министри Леон Панетта өткөн айда Ооганстанга жасаган сапары учурунда эгер Кошмо Штаттар жана алардын өнөктөштөрү “ал-Кайиданын” өзөгүн түзгөндөрдөн калган жыйырмадай адамды кармаса же жок кылса, бул террордук түйүн стратегиялык жеңилүүгө учурайт деп белгилеген болчу.
Ал ага чейин эле “ал-Кайиданын” террордук чараларын уюштурууда жана террордук түйүндүн дүйнөнүн булуң-бурчундагы бөлүмчөлөрүн түзүүдө чечүүчү ролду ойногон.
Маалыматтарга караганда, ал Түндүк Африка менен Жакынкы Чыгыштагы исламчыл топтор ортосунда байланыштыруучу катары да кызмат кылган.
Атия Абд ар-Рахман жакында араб дүйнөсүндөгү элдик толкундоолор жөнүндө сүйлөп, “ал-Кайиданын” ал чөлкөмдөгү жактоочуларын өз өлкөлөрүндөгү көтөрүлүштөрдү аларга исламчыл согушкерлер дем бербеген күндө деле колдоого чакырган.
“Эркин Европа/Азаттык” үналгысынын Пакистан жана Ооганстанга адистешкен кабарчысы Абубакар Сыддыкинин айтымында, Абд ар-Рахманга маркум Усама бин Ладендин жеке иштерин аткарууда да ишеними артылып жүргөндөй, ал ошондой эле Ооганстанда америкалык аскер кызматчыларга кол салууну уюштурууда да өз ролун ойноп келген:
-Ал “ал-Кайиданын” Иранга чабарманы болгон. Ошондой эле ал талылуу маселелер, анын ичинде Усама бин Ладендин Иранда узак убакыттан бери жашаган кээ бир үй-бүлө мүчөлөрүн ачыкка чыгаруу боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүзгөн деген жоромолдор бар. Биз билген маалыматтар боюнча ал 2009-жылдын декабрында Ооганстандын Хост шаарында БЧКнын (ЦРУ) бекетине кол салууну пландоодо жана аткарууда ал кандайдыр бир деңгээлде роль ойногон.
Мухаммад Саад - Пакистан армиясынын мурдагы офицери, азыр коопсуздук чөйрөсү боюнча талдоочу.
Ал “Азаттыктын” пакистан кызматы менен маегинде белгилегендей, Абд ар-Рахмандын өлүмү “ал-Кайиданын” ишине албетте таасирин берет, бирок уюм ансыз деле жашап кете алат:
-Таанымал лидердин өз жөндөмү, мүмкүнчүлүгү бар жана андай адам өлгөндө уюмуна кандайдыр бир таасир болот. Мында шек жок. Бирок “ал-Кайида” сыяктуу уюм - бул көбүнесе идеология. Ал идеологияны талкалоо үчүн карама–каршы идеология керек.
Талдоочулар Абд ар-Рахмандын өлүмү “ал-Кайиданын” Түндүк Африкадагы ишмердигине да таасир берерин айтышууда.
“Ал-Кайидагы” иликтөөгө адистешкен пакистандык серепчи Рахимулла Юсуфзайдын пикиринде, Абд ар-Рахманды башка бирөө менен алмаштырууга келгенде бул террордук түйүндө тандоо мүмкүнчүлүгү аз эле болот:
-Усама бин Ладен өлтүрүлгөндө, “ал-Кайиданын” башчысы катары аны Айман аз-Завахри алмаштырат деп баары күтүшкөн. Андан башка маанилүү ысымдар да ачыкка чыккан. Алар Атия Абд ар-Рахман, Сайфул Адил, Абу Яхья ал-Либилер болчу. Булар - “ал-Кайиданын” жогорку жетекчилигинин калган адамдары. Атия Абд ар-Рахманды ушулардын бири алмаштырат. Бирок менимче “ал-Кайидада” тандоо абдан эле чамалуу. Анткени (жетекчиликте) бир аз эле киши калууда.
АКШнын коргоо министри Леон Панетта өткөн айда Ооганстанга жасаган сапары учурунда эгер Кошмо Штаттар жана алардын өнөктөштөрү “ал-Кайиданын” өзөгүн түзгөндөрдөн калган жыйырмадай адамды кармаса же жок кылса, бул террордук түйүн стратегиялык жеңилүүгө учурайт деп белгилеген болчу.