Бакайаталык немистер айылын кыя албайт

Ак-Дөбө айылындагы сейил бак

Советтер Союзу маалында Талас облусундагы азыркы Ак-Дөбө (мурдагы Орловка), азыркы Бакай-Ата (мурдагы Ленинполь) айылдарынын калкынын көпчүлүк бөлүгүн немис улутундагылар түзгөн. Азыр алардын көбү түпкү мекени Германияга көчүп кетип, саналуу гана үй-бүлөлөр калган.
Немистер Талас өрөөнүнө өткөн кылымдын башында Орусиядан ооп келген. Бул тууралуу Ак-Дөбөнүн немис тектүү тургуну Александр Герт кеп салып берди.



Анын айтымында, алардын үй-бүлөсү жашаган айылынан эч жакка кеткиси келбейт. Себеби учурда алар үчүн бул жакта жашоого бардык шарттар бар. Жергиликтүү кыргыздар меймандостукту көрсөтүп, ынтымакта жашап жатышат.

Александр Герттин чочко фермасы
Учурда бул айылда райондун, облустун борборунда жок сейил бак, музей, маданият үйү бар. Көчөлөрүнө асфальт төшөлгөн, кечкисин жарык. Акдөбөлүктөр өз айылын Таластагы эң кооз айыл деп эсептешет. Мында айрыкча кылымдап шаардык маданият тажрыйбасы бар немистердин эмгеги зор деп санашат.

Айылдын кыргыз тектүү тургуну Узарбек Батырбеков немис кошуналарына абдан ыраазы.



Жергиликтүү кыргыздар келгин немистер менен аралашып, көп тажрыйбаларга ээ болушкан. Мисалы “үйдү ыңгайлуу салганды, аны жылытканды, тактыкты жана мээнеткечтикти үйрөндүк”,-дейт ал.

Ак-Дөбө айылында төрөлүп, азыр Бакай-Ата айылында жашап жаткан немис тектүү Жанна Шлей айымдын айтымында, анын үй-бүлөсү кыргыздын тамак-аштарын жакшы көрөт. Өзгөчө күлчөтай, басылган аш жана колго даярдалган кесмени жактырышат. Анткени бала кезинен тарта ушундай тамактар менен өсүшкөн.

Жанна Шлей күйөөсү менен
Бул үй-бүлө Союз тараганда туугандары менен Германияга көчүп кеткен. Бирок ал жерге көнө албай, кайра Кыргызстанга кайтып келишкен. Учурда уулу менен жер айдап, үлүш жери жок болсо да ижарага жер алып, эл катары төөбурчак эгет.

Өткөн кылымдын 90-жылдарына чейин Ак-Дөбө, Бакай-Ата айылдарынын 70-80 пайызын немис улутундагылар түзгөн. Азыр Ак-Дөбөдө 7, ал эми Бакай-Ата айылында 1 гана түтүн немис калган.