Аксы районунун Үч-Коргон айылында 16-июнда күндүз Нарын дарыясына чөгүп кеткен 13 жаштагы кыз табылбай жатат. Жергиликтүү тургундардын айтымында, өспүрүм Үч-Коргонго апасын ээрчип таенесинин тажиясына келген. Окуя тууралуу аты-жөнүн атагысы келбеген жашоочу буларды айтты:
«Нарын дарыясына үч кыз чогуу аккан экен. Азыр дарыяга суу муздак болгондуктан чөмүлүүгө болбойт. Ошондуктан алар жээкке барып, сүрөткө түшүп жаткан учурда бирөөнүн буту таштан тайып, калган эки кызды кошо тартып кеткен окшойт. Ошондуктан адегенде үчөө тең сууда кармашып, агып келе жатышканын көрүшкөн. Кыздардын жардам сурап бакырганын уккан бир жигит экөөнү куткарып, үчүнчүсүн алайын дегенде суу түбүнө кирип кетип табылбай калган. Балким ал кыздын сууга түшкөн соң бутундагы тарамышы түйүлүп калган же болбосо суу айлампасына туш келген болушу мүмкүн».
Издөө иштери.
Нарын дарыясы кошуна Өзбекстанга агып киргендиктен чек ара бекети менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп, өзбек тарап да өз аймагында издөө иштерин жүргүзүүдө. Аксы районунун акими Ыманберди Досбаев Намнаган облусунун бийлиги менен сүйлөшүүлөр жүрүп жатканын кабарлады:
«17-июнда кечке чейин издөө иштери болуп, мен өзүм башында турдум. Нарын дарыясы экиге бөлүнүп, бири Өзбекстандын Наманган облусуна кирет. Ошондуктан коңшу өлкө менен сүйлөшүүлөр болуп, жети суучул ошол жактан да издөө иштерин алып барганга даярданып жатат. Азыр Өзбекстандын Чек ара кызматы менен сүйлөшүп, алар өз тарабындагы дарыяны карап жатышат. Намангандын бийлиги менен биздин суучулдар да ал жакка кирип кароо жүргүзүү боюнча сүйлөшүүлөр жүрүп жатат. Мындай окуялар буга чейин да болуп келген».
Дагы караңыз Балдардын коопсуздугу эстен чыкты...Быйыл башка жылдарга салыштырмалуу кайгылуу окуялар көп болуп жатат. Былтыр ушул маалга чейин 26 адам сууга чөгүп каза болсо, бүгүн бул көрсөткүч 40 адамга жетти. Алардын ичинен 12 жашка чейин 15 бала болсо, 8и өспүрүмдөр.
Жалал-Абад облустук ички иштер башкармалыгынын басма сөз кызматкери Нурдин Жээнтаев облуста да өспүрүмдөр арасындагы кырсык көбөйгөнүн билдирди:
«Жайкы эс алуу убагында өспүрүмдөрдүн кырсыкка кабылышынын жана сууга чөгүп кетишинин алдын алуу максатында бардык райондор менен шаарларда милиция түшүндүрүү иштерин жүргүзүп жатат. Жалпысынан беш райондогу 40тан ашык суу жээктерине эскертме тактайлар илинди. Ошондой эле миңден ашык өспүрүмгө түшүндүрүү иштери жүргүзүлдү. Мисалы, Ала-Бука районундагы Орто-Токой суу сактагычына, Чаткал, Нарын дарыяларынын жээктерине, Сузак районунда Чангет, Көк-Арт суусун бойлоп, Майлуу-Суу шаарында дарыя жээгине эскертүү такталары илинди. Ушул кезге чейин төрт өспүрүм сууга чөккөнү бул иштерди күчөтүүгө түрткү болууда».
Эскертүү такталарынын бири.
Өлкөнүн башка аймактарында да адамдар сууга чөгүп кеткен учурлар бар.
Алардын ичинен 17-июнда Чүй районунда 14 жаштагы өспүрүм бала сууга чөгүп кетип, сөөгү 18-июнда табылды.
Өзгөчө кырдаалдар министрлиги жайкысын ушул өңдүү кырсыктардан калкты сак болууга үндөгөн иш жүрүп жатканын билдирүүдө. Министрликтин басма сөз кызматынын өкүлү Элмира Шерипова мындай деди:
«Учурда биздин кызматкерлер өлкө аймагында сууга түшүүдөгү коопсуздук эрежелери жана балдарды кароосуз калтырбоо тууралуу түшүндүрүү иштерин жүргүзүп жатышат. Кырсыктар сууга түшүүгө ылайыкташтырылбаган каналдардын, суу сактагычтардын, дарыялардын жээктеринде болууда. Облустар арасында эң көп кырсык Чүйдө катталып жатат. Көңүл оорутарлык жагдай - кичинекей балдардын кароосуз калып сууга акканы. Аксыда Нарын дарыясына агып кеткен 2004-жылы туулган өспүрүмдү издөөгө он куткаруучу тартылган. Азыр да издөө иштери улантылып жатат».
Балдардын укуктарын коргоо лигасынын төрайымы Назгүл Турдубекова буга чейин «Азаттыкка» берген интервьюсунда сууга чөгүп кетүү фактыларынын көбөйгөнүнүн алдын алуу боюнча толук маалымат иштери жүрбөй жатканы менен байланыштырган:
Назгүл Турдубекова.
«Албетте, мындай кайгылуу окуяда ата-эненин да күнөөсү бар. Бирок, ошол эле Өзгөчө кырдаалдар министрлиги мындай окуялардын алдын алуу боюнча толук маалыматтык иштерди жүргүзбөйт. «Балдарыңарды карагыла, этият болгула, сууга барбасын» деген сыяктуу СМС жиберип жатабы? Кыргызстандын 32 пайыз элин балдар түзөт, бул 2 миллиондон ашык адам дегенге барабар. ӨКМ тараптан балдардын коопсуздугу үчүн каражат бөлүнсө болот эле да. Азыр элдин көбү кымызга, эс алганы тоого барып жатат. Аларга түшүндүрүү иштери жүрүп жатабы? «Суу жээгинде жүрсөңөр балдарыңарды карагыла, кармагыла» деп айтышпайт да. ӨКМ бизге «аба ырайы бузулат, катуу шамал болот» деп СМС жиберип жатпайбы, мен баланын коопсуздугу боюнча да маалыматтарды жибериши керек деп ойлойм».
16-июнда эле Баткен шаарына жакын жердеги Төрткүл суу сактагычына чөгүп кеткен эки жигиттин сөөгү табылган. Кечээ болсо Таласта сууга аккан 90 жаштагы карыянын сөөгүн алып чыгышты. Былтыр Кыргызстанда 134 адам сууга чөгүп каза болгон. Алардын сексенинин өлүмү жай мезгилине туш келет. Булардын ичинен Чүй, Ысык-Көл жана Жалал-Абад облустарында мындай кырсыктар көп катталат.