Мажилисти таратуу сунушун 13-январдагы жыйында парламенттеги үч партия – “Нур Отан”, “Ак жол” жана Казакстан элдик коммунисттик партиясынын фракцияларынын атынан депутат Владислав Косарев жасады. Ал өлкө президентине Мажилистин бешинчи чакырылышын таратуу жана жаңы шайлоо жарыялоо өтүнүчү менен кайрылды. Мындай сунуш глобалдык системдик кризис жана ага каршы туруу менен байланыштырылды. Косарев ошондой эле азыркы парламент президент Назарбаев сунуштаган реформаларды ишке ашыруу үчүн ондогон мыйзамдарды кабыл алуу менен өз миссиясын аткарып бүткөнүн да кошумчалады.
Косарев менен брифингге чогуу чыккан депутаттардын бири Нурлан Абдиров бул сунушту бардык депутаттар кабылдай турганын айтты:
- Азыркы саясий шарттын башкы жоопкерчилигин, максаттары менен милдеттерин сезип отуруп, бул үндөөнү парламенттеги үч партиянын бардыгынын депутаттары кабылдайт. Бардык саясий партияларды адал жана ачык күрөшкө, жаңы парламенттик шайлоого катышууга чакырабыз.
Мындай брифингден кийинки пленардык жыйында мажилис депутаттары парламентти таратуу сунушун "бир добуштан" колдошту.
Канткен менен казак саясий чөйрөсүн бул жаңылык көп деле таң калтырган жок. Анткени кезексиз парламенттик шайлоо ыктымалдыгы тууралуу сөздөр былтыртан бери эле жүрүп жаткан.
Жалпы улуттук социал-демократиялык партиясынын төрагасы, мажилистин мурдагы спикери Жармахан Туякбай бул демилгени төмөнкү себептер менен байланыштырат.
- Бир жылдан бери эле ушундай болот деп күтүп жатканбыз. Себеби азыркы экономикалык жагдай, калктын турмушу күн санап начарлап баратканын билебиз. Башкасын айтпаганда да теңгенин куну күндөн-күнгө кулап, маяналар көбөйбөй, жумуш орундары улам азайып баратат. Мунун баары элдин нааразылыгын күчөтүүдө. Бийлик ушул унчукпай турган нааразылык ачык айтылган нааразылыкка ооп кетишинен коркуп, эрте шайлоо жарыялаганы жатат. Нааразылык азыр чыдамдуу деңгээлде турган учурда шайлоону өткөрүп алалы деп жатса керек. Анын үстүнө шайлоо жарыяланса элдин, саясий активисттердин көңүлү ошого бурулары турган иш.
Нурсултан Назарбаев кызы Дарига менен
Айрым казак саясат таануучулары жаңы парламент шайланган күндө деле ал өлкөдөгү саясий абалга эч таасир этпесин айтууда. Алардын бири Талгат Мамырайымов эрте шайлоо өткөрүү мажилиске Назарбаев бийлигинин мураскерлерине, эң алды менен анын тун кызы Дарига Назарбаевага жакын адамдарды алып келүү үчүн кажет деген ойдо. Ал Назарбаева бир таасирдүү орунда, балким парламент спикерлигинде отуруп, элди башкаргысы келгенин божомолдойт. Бирок бул шайлоо өлкөдөгү саясий абалды өзгөртө койбосун айтат.
Казакстанда буга чейинки парламенттик шайлоо 2012-жылдын январында өтүп, анда мажилиске үч партия - президентти колдогон “Нур Отан” жана бийликчил “Ак жол” менен Казакстан элдик коммунисттик партиялары келген. Мыйзам боюнча парламенттик шайлоо беш жылда бир өтүшү керек. Мажилисте жалпысынан 107 депутаттык орун бар. Анын 98и партиялык тизме менен шайланса, калган тогуз депутатты Казакстан калк ассамблеясы тандайт.