Украинадагы согуштан качып бозгунга айланган адамдардын саны 6-мартка карай бир жарым миллионго жетери күтүлүүдө. Өлкөдөн чыгып кеткендер Румыния, Польша, Словакия, Чехияда баш пааналашса, он миңдеген киши Украинанын ичинде жер которууга аргасыз болду. Улуттар уюмунун Качкындар агенттиги июлга чейин бозгундардын саны 4 миллионго жетиши мүмкүн деп болжолдойт.
Ишембиде АКШнын Мамлекеттик катчысы Энтони Блинкен Польшанын чек арасында топтолгон украиналык качкындардын абалы менен таанышып, Вашингтон гуманитардык кризисти жөнгө салуу үчүн 2,75 миллиард доллар бөлүүнү караштырып жатканын билдирди.
Жекшембиде Николаев жана Чернигов шаарлары үчүн айыгышкан салгылашуулар жүрүп жатканы кабарланды.
“Мариуполь шаарын коргоого бар аракет жумшалууда”, - деп билдирди "Фейсбуктан" украин армиясынын расмий өкүлү.
Дагы бир маалыматка караганда, украин жоокерлери азыркыга чейин орусиялык 88 аскердик учакты атып түшүрдү жана бир нече пилотту туткунга алышты.
Орусиянын Украинадагы согуштук аракеттери 11 күндөн бери уланып атат. Украинанын Коргоо министрлиги эң оор абал азыр Мариуполь, Волновах, Харьков, Чернигов, Николаев жана Херсон шаарларында сакталып жатканын жекшембиде билдирди.
«Чек арасыз дарыгерлер» эл аралык уюму Мариуполь портунда таза суу жана электрэнергиясы жок болуп жатканын айтып, кырдаалды «апаат» деп сыпаттады. Шаарга гуманитардык жардам жеткирүү мүмкүн болбой жатат.
5-марттын кечинде Орусиянын Коргоо министрлиги Донбасста кайрадан чабуулга өтүшкөнүн билдирген. Анын алдында Украинанын Донецк облусунда карапайым элди эвакуациялоо үчүн коридор уюштуруу жана ок атышпоо режимин сактоо ишке ашпай калган. Андай макулдашууга Москва менен Киев 3-мартта тынчтык сүйлөшүүлөрүнүн экинчи айлампасында жетишкен.
Айрым аналитиктер Херсонду курчоого алган орус күчтөрү Николаев, андан кийин Одессага чабуул коюуга аракеттенишет деп боолголошот.
5-мартта Украинанын улуттук полициясы Киевден 85 километр алыс жердеги Белая Церковь шаарында аба соккусунан кийин талкаланган турак жайларды көргөздү.
Украинанын Мариуполь шаардык кеңеши орус аскерлеринин курчоосунда калган 400 миңдей тургун бүгүн, 6-мартта ок атышуу убактылуу токтогондо кечки саат 9га чейин эвакуацияланарын билдирди. Карапайым эл 5-мартта чыгарылмак, бирок ок атышпоо макулдашуусу сакталбай, тараптар ал үчүн бирин-бири айыпташкан.
Орусия кошуна өлкөгө кол салганынын 11-күнүндө жер-жерлерде салгылашуулар, жоготуулар, шаар, кыштактарды талкалоо уланууда.
Москва маалымат каражаттарына да чабуулун күчөттү. Бир катар ири эл аралык медиа, арасында BBC, CNN, ARD, ZDF, “Эркин Европа/Азаттык радиосу” Орусиядан маалымат берүүнү убактылуу токтотушту. Президент Путин согуш тууралуу “жалган маалымат” тараткандарды 15 жылга чейин эркинен ажыратууну караган мыйзамга кол койду.
Украин армиясы Николаев жана Чернигов шаарлары үчүн айыгышкан салгылашуулар жүрүп жатканын кабарлады. Маалыматка караганда, орус күчтөрү өлкөнүн ар кайсы аймактарында жүздөгөн ракета атып, артиллериядан аткылашты. Черниговдо эл жашаган райондорго бомба таштаганда ондогон жайкын киши каза тапты. Буча жана Ирпинь шаарлары да катуу аба соккусуна туш болгону маалымдалды.
Орусия Украинага басып киргенден бери аткылоо, бомбалоолордун айынан 34 оорукана керектен чыкты. Бул тууралуу Украинанын саламаттыкты сактоо министри Виктор Ляшко билдирди. Анын айтымында, кээ бир ооруканалар талкаланып калды, башкаларынын инженердик системалары иштен чыкты, суу, электрэнергиясы жок.
Министр Женева конвенциясы бузулуп жатканын, себеби медициналык кызматкерлер согуштук аракеттерге кириптер болбоого тийиш экенин белгиледи. Ляшко Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму ооруканаларды бутага алуу учурлары тууралуу маалыматтарды өз сайтына жайгаштырганын, кийин ал эл аралык сотко тапшырыларын кошумчалады.
БУУнун Адам укуктары боюнча жогорку комиссарлыгы 24-февралда таңкы саат 4төн баштап 3-мартка чейин украин жергесинде 1006 карапайым кишинин өлүмү же жараланганы катталганын билдирди. Бирок Улуттар уюму реалдуу сан мындан көбүрөөк болушу мүмкүн деп эсептейт.
Украинанын омбудсмени Людмила Денисованын маалыматына ылайык, Орусия кол салгандан бери 38 наристе каза тапты, 71и жабыркады. Айрымдарына өз маалында жардам берилбей калган.