Бийликте турганына быйыл он алты жыл болгон, буга чейин бир нече шайлоодон өткөн Режеп Тайып Эрдоган жаңы программасын 6-майда Стамбулда, АК партиянын миңдеген жактоочуларынын алдында жарыялады:
- Түркия чек араны террорчул уюмдардан тазалаш үчүн “Евфрат калканы” менен “Зайтун бутагына” жаңы операцияларды кошо алат. Биз бул операцияар аркылуу түштүк чек арабыздагы террор коридорун талкаладык.
Түркиянын президенти “Евфрат калканы” жана “Зайтун бутагы” деп түрк армиясынын коңшу Сириянын аймагындагы аскердик операцияларын эске алып жатат.
“Ислам мамлекети” тобуна жана Сириядагы күрт согушкерлерине каршы багытталганы кабарланган "Евфрат калканы” операциясы сегиз айга созулуп, 2017-жылдын башында аяктаган.
Ал эми “Зайтун бутагы” операциясы акыркы үч айдан ашуун убакыттан бери жүрүп келатат.
Бул операциянын натыйжасында Түркия Сириянын Африн аймагынан жергиликтүү күрт кошуундарын сүрүп чыгарууга жетишти. Сириянын түндүгүндө “Ислам мамлекети” тобуна каршы күрөштө АКШнын негизги өнөктөшү болгон күрт кошуундарын (YPG) Анкара террордук топ деп эсептейт.
Талдоочулар Түркияда президенттик жана парламенттик шайлоонун мерчемделгенден бир жыл эрте жарыяланышын бир чети Эрдогандын ушул аскердик операциядан кийин көтөрүлө түшкөн улутчулдук маанайды пайдалануу амалы катары да баалашат.
Шайлоо программасын жарыялап жатып экономикалык маселелерден Эрдоган насыялардын үстөгүн азайтууга, инфляцияны күчөтпөй кармап турууга, ошондой эле Анкаранын эски мүдөөсү болгон Евробиримдикке кошулуудан баш тартпоого да убада берди.
Өнөктүктүн башталышы менен президенттикке ат салышаарын жети саясатчы билдирди. Алардын үчөөнү парламенттеги партиялар көргөзсө, төртөө өз алдынча талапкерлер.
Түркиянын башкы оппозициялык уюму – Республикалык элдик партия президентикке таанымал депутаты Мухаррем Инжени аттандырууда:
- Шайлоо баннерлерин илиш үчүн он беш жашында көчөгө чыккан, Республикалык элдик-партиянын төш белгисин 39 жылдан бери тагынып жүргөн адам катары мен бейтарап президент болом. Төш белгимди силерге ишенип тапшырып турам, - деди башкы оппозициянын өкүлү жактоочуларына кайрылып.
Күрттөрдүн таламын талашкан Элдик-демократиялык партия (HDP) болсо президенттикке камактагы лидери Салахиддин Демирташты көргөздү.
2014-жылы президенттик шайлоодо үчүнчү орун алган Демирташ 2016-жылдын ноябрынан бери камакта отурат.
Расмий Анкара Демирташтын партиясын да өлкөдө тыюу салынган Күрттөрдүн жумушчу партиясы ПКК менен байланышта деп эсептейт.
Бул жолу шайлоого өз алдынча талапкер катары аттангандардын арасында аял саясатчы да бар.
- Мен Жогорку шайлоо кеңешине 100 000 кол менен талапкер болуу арызын бердим. Кудай колдоп, биз муну ишке ашыра алсак, биз үчүн, биздин эл үчүн, Түркия үчүн жакшы болот, - деди 62 жаштагы Мерал Акшенер кабарчыларга.
Мурда Түркиянынички иштер министри, парламент төрагасынын орун басары болгон, Улуттук кыймыл партиясында турган Акшенер азыр “Жакшы партия” деген саясий уюмду жетектейт.
Өз алдынча талапкерлер 100 миң адамдын колун 9-майга чейин топтоп өткөрүшү керек.
Түркиядагы мөөнөтсүз шайлоо 24-июнга белгиленген. Андан кийин 2017-жылы апрелдеги референдумда Конституцияга киргизилген, президенттин ыйгарым укуктарын кыйла кеңейткен өзгөрүүлөр иштей баштайт.
Эрдоганды сындагандар эгер шайлоодо ал кайрадан жеңсе бир адамдын бийлиги азыркыдан да күчөй турганып эскертип жатышат.