Сырттан карасаңыз, Сауд Арабстандын көчөлөрүндөгү автоунаа кыймылы дүйнөнүн башка өлкөлөрүнөн дээрлик айырмасы жок. Көнүмүш унаалар, көнүмүш добуштар. Бирок ал унаалардын ичине үңүлсөңүз, айдоочулардын арасынан аялдарды байма-бай кездештирүү кыйын. Себеби Сауд Арабия аялдарга автоунаа айдаганга тыюу салган дүйнөдөгү жалгыз өлкө болчу.
Эми падыша Салман бин Абдулазиз мындай көрүнүштү өзгөртө турган жарлык чыгарганы белгилүү болду.
Бул тууралуу Саудиянын Бириккен Улуттар Уюмундагы элчиси Абдалла ал-Муаллими 26-сентябрда Нью-Йорктогу жогорку даражалуу адамдар чогулган жыйында сыймыктануу менен жар салды:
- Сауд Арабстанда падышанын аялдарга унаа айдаганга укук берген жарлыгы чыкты. Бул - Саудия коому, эркектер жана аялдар үчүн тарыхый күн. Эми биз акыры ишке ашты деп айта алабыз.
Жарлыкка ылайык, 30 күндүн ичинде министрлер кеңеши түзүлүшү керек. Аталган орган падышанын сарайына кеңеш берүү менен бирге соңку жарлыкты 2018-жылдын июнь айына чейин ишке киргизиши керек. Жарлыкта жол кыймылын тескөө жана аялдарга айдоочулук күбөлүк берүү маселелери да каралган.
Укук коргоочулар, жарандык активисттер 1990-жылдан бери сауд арабиялык аялдардын унаа айдоо укугу үчүн күрөшүп келишкен. Алар муну араб дүйнөсүнүн руханий борбору саналган бул өлкөдөгү аялдардын кеңири укуктарын камсыз кылуунун бир бөлүгү катары карашкан.
Андыктан Саудиянын соңку чечимин кубаттаган билдирүүлөр көп күттүргөн жок.
- Биз кубанычтабыз. Биз муну укканыбызга чындап сүйүндүк. Эгер Саудиянын аялдары унаа айдаганга уруксат алышса, биз бул жерде, АКШда муну сөзсүз кубаттайбыз. Менимче, бул - өлкө үчүн туура багытта ташталган чоң кадам, - деди 26-сентябрда АКШнын мамлекеттик департаментинин басма сөз катчысы Хизер Нойерт.
Интернеттеги социалдык тармактар Саудиядагы соңку өзгөрүүнү кубаттаган билдирүүлөргө толду.
Маселен, Тина Мэри аттуу Твиттер колдонуучусу: "Сауд Арабияда аялдар унаа айдагыча Батышта автоунаалар өздөрүн-өзү айдаганга укук алышты", - деп тамашага салып жазды.
Кантсе да айдоочулук укукка ээ болушса да Сауд Арабияда аялдардын укугу чектелген бойдон кала берүүдө. Бул өлкөдө аялдар алгачкы жолу 2015-жылы гана муниципалдык шайлоодо добуш берүүгө уруксат алышкан.
Учурда Сауд Арабстанда аялдар дале болсо көп жумуштарды эркектин уруксаты жок жасай алышпайт. Алардын арасында паспорт алуу, чет өлкөгө чыгуу, банк эсебин ачуу, бизнес түптөө сыяктуу дүйнөнүн көп бөлүгүндөгү аялдар үчүн көнүмүшкө айланган иштер бар.
