Өзбекстанда окуучулар менен мугалимдерге жоолук салынууга ачык тыюу салынбаганы менен, кийинки убактарда көзөмөл күчөгөнү айтылып жүрөт.
Анжиян шаарындагы №50 орто мектептин жетекчисинин окуу-тарбия иштери боюнча орун басары Шүкүрүлло Ормонов 5-октябрь күнү дагы бир мугалим Гайрат Ашуров менен чогуу отуруп, математика сабагынын мугалимине мектепке талаптагыдай кийинип келиши зарыл экенин айткан. Күбөлөрдүн айтымында, ошол эле күнү кечинде математика мугалиминин күйөөсү дагы бир киши менен келип, Шүкүрүлло Ормонов менен Гайрат Ашуровду сабап кеткен.
Мындай окя чындап эле болгондугун Анжиян облустук эл агартуу башкармалыгынын өкүлү Шухрат Касимов тастыктап, окуя иликтенип жатканын «Азаттыктын» өзбек кызматына билдирди. Мындан тышкары бул ишке байланыштуу көрүлгөн чаралардын жыйынтыгы кандай болору дагы башкармалыктын сайтында жарыяланары айтылды.
«Азаттык» таяк жеген мугалимдер менен байланыша алган жок. Бирок Анжияндагы «Тез жардам» борборунун дарыгери Шүкүрүлло Ормонов менен Гайрат Ашуровго медициналык жактан жардам көрсөтүлгөнүн айтты. Булардын кайрылуусу «Тез жардам» борборунун атайын журналына катталган.
Ал эми шаардык ички иштер башкармалыгы мугалимдин сабалышы боюнча эч ким арыз жазып кайрылбаганын маалымдады.
Окуянын күбөсү болгон №50 мектептин башка бир мугалими «Азаттыкка» билдиргендей, мушташка себепкер болгон мугалим айым мектепке жоолукчан келген. Аны Шүкүрүлло Ормонов коридордон көрүп калып, токтотуп алып кийимин сындаган. Күбөнүн айтымында, мугалим ага каяша кылып, экөө айтыша кеткен. Жоолукчан мугалим жетекчини «күйөөсүнө айтып, сабатарын» эскерткен.
Көп өтпөй мектепке мугалимдин күйөөсү Т. дагы бир адам менен келип, Шүкүрүлло Ормонов менен Гайрат Ашуровду сыртка чакырып кетишкен. «Алар өздөрү менен ала келген бейсбол таягы менен экөөнү сабап салышты. «Арачыга алты таяк» дегендей, ортого түшкөн аял мугалимдер да жабыркашты. Аягында «Тез жардам» чакырдык. Ошентип алар сабалган эки мугалимди салып кетишти» деди күбө мугалим.
Анжиян шаардык эл агартуу бөлүмү «Азаттыкка» кабарлагандай, бул окуя боюнча 7-октябрда териштирүү иштери жүргүзүлө баштады.
Мугалим кандай кийиниши керек?
Өзбекстандын мыйзамдарына ылайык, мектеп мугалимдеринин кийими жергиликтүү эл агартуу башкармалыктарынын талабы менен аныкталып, бекитилет. Анжиянда мугалимдердин кийимине кандай талаптар бар экени белгисиз.
8-октябрда айрым жергиликтүү маалымат каражаттары шаардык эл агартуу башкармалыгына таянып, жабыр тарткан мугалимдер Анжиян шаардык «Тез жардам» ооруканасынан республикалык ооруканага которулганын жазып чыгышты. Маалыматка ылайык, Ормоновдун мээси чайкалып, мурду сынган, оң жак көзүнүн айланасы жарылганы аныкталган. Ал эми Ашуровдун мээси чайкалып, мурду жана эки тиши сынган, денесине жана сол колуна залал келтирилгени тастыкталган.
Басылмалар белгилегендей, дарыгерлердин өз убагында кийлигишүүсүнөн улам жабырлануучулардын абалы жакшырып калды. Алардын саламаттыгы дарыгерлердин көзөмөлүндө. Учурда бул ишти Анжиян шаардык прокуратурасы иликтей баштаганы кабарланды.
Мурдагы президент маркум Ислам Каримов өлкөнү башкарып турган учурда Өзбекстанда мугалим, мектеп окуучулары тургай карапайым келин-кыздарга да жоолукту чүмкөй салынууга уруксат берилген эмес. Шавкат Мирзиёев бийликке келгени жоолукка байланыштуу талаптар ачык айтылбай калган. Бирок жакында Фергана облусунун акими Шухрат Ганиев жыйын учурунда жоолук салынган аялдар менен сакал койгон эркектерди катуу сындап, орой сүйлөгөнү үчүн Сенаттын алдында кечирим сураган.
Ага улай эле Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёевдин салтанаттуу бир жыйында башына жоолукту моюнунун артына байланып салынган аялды мактап, «эзелтен бардык өзбек аялдары жоолукту ушинтип салынып келишкенин» баса белгилеген видеотасма тараган.
Укук коргоочулар Ташкент облусунда мектепке окуучу кыздарды жоолукчан киргизбеш үчүн атайын нөөмөтчүлөр коюлганын айтып чыгышты. Мектеп жетекчилиги бул аракетин бирдиктүү мектеп формасы тууралуу өкмөттүн токтомун аткарып жатканы менен түшүндүргөн.