Гезиттер да аз-аздан жарык көрө баштады. Кыргыз тилдүү гезиттер дагы эле чыга элек. Бүгүн сатыкка чыккан орус тилдүү “Аргументы и факты в Кыргызстане” гезити “Калк жакшылыктан үмүтүн үзө элек” деген макала басып, үсүтүбүздөгү жыл Кыргызстан үчүн чечүүчү жылдардын бири болорун, гүлдөп-өнүгүү деген асмандан өзү келип түшпөсүн, карапайым адамдар үчүн ашып-ташкан байлыктын да зарылдыгы жоктугун, эң башкысы – үйү жылуу, жарыгы кенен, кийими бүтүн, курсагы ток, анан тынчтык болсо болгонун, калганынын баары акырындап бүтөрүн, өлкөгө элдин жонун тепсеп, эптеп эле бийликке жетүүнү самагандардын дагы бир чаң-тополоңунун кереги жоктугун, мындайдан эл өзү да тажап бүткөнүн жазды.
Аталган басылма үстүбүздөгү жыл парламент үчүн да чечүүчү жыл болорун талдоого алган макала тартуулады.
Серепчи Валентин Богатырев Кыргызстанда саясий Чернобылдын кайталанышы мүмкүнбү деген суроого жооп издеп, “Жогорку Кеңештеги жалаң бир тараптуу гана саясатчылардын амбициясына курулган “Ата-Журт” партиясынын лидерлери саясий Олимптен жылмышып түшкөн менен түштүктө андан да күчтүү саясий өкүлчүлүккө муктаждык түзүлдү” деди ал.
КСДПнын, “Замандаш” менен “Республиканын” түштүк аймагынын айрым жерлериндеги жеңишине бул партиялардын али тажырыйбасы жок саясатчылары эле шыктанбаса, тереңдеп талдап көргөндө ал “жеңиште” анча деле кубана турган жагдайлар жоктугун, түштүктөгү шайлоочулар шайлоо оюнун мыкты өздөштүргөндүктөн каалаган “саясый партиялардын” ыгы менен шайлай бергенди мыкты билишерин, акчасын төлөсө болду, керек болсо каалаган партияга иштеп койобуз дегендер четтен чыгарын, ошондуктан кечээ Баткенде КСДП менен “Замандаш” партиялары үчүн көп добуш бергендер Оштогудай эгер керек болсо эртең эле өздөрүнүн лидерлери үчүн добушун салып баса берери турган эки жерде эки төрт дегендей эле иш экендигин айтты.
Богатырев андан ары эгер ушул 2013-жылдан кыргыз парламенти “аман-соо” чыга турган болсо анда ал мөөнөтүнүн акырына чейин иштеп кетерин, азыркы парламенттин олку-солку абалда турганынын эки себеби барына токтолуп, Жогорку Кеңеш өзүнүн түздөн-түз аткара турган функционалдык жана уюштуруучулук вазийпасын биротоло жоготконун белгиледи.
Биз кандай гана партия түзбөйлү, айланып келип эле Компартияга окшоп калып жатканын, эгер Жогорку Кеңеште өзүнүн эмес, Ак үйдүн сыртындагы элдин көзү менен караганда уялганынан өзүн эбак таратып жибермегин, бирок бүгүн анын тарап кетишинин да зарылдыгы жоктугун, кокус бул Жогорку Кеңеш тарай турган болсо, кайра эле так ушул Жогорку Кеңештин өзүнө окшогон бирөө келерин кеп кылды.
Жогорку Кеңештин туруксуздугунун экинчи себеби, эксперттин ою боюнча, анын легитимдүүлүгүнүн жетишсиздигинде жатат. Биринчиден, азыркы парламент шайлоочулардын тең жарымынын да добушун алалган эмес. Ошого байланыштуу көпчүлүк эл Жогорку Кеңешти өзүнүн авторитеттүү өкүлү катары эсептебейт.
“Экинчиден, Жогорку Кеңеште парламентти каалаган жакка калчап турган парламенттик эмес күчтөр көп, алар мыйзам чыгаруу аянтын саясий күрөштүн аянтына айланткысы келгендер, айлантып да жаткандар, байкасаңар акырындык менен Жогорку Кеңеште анын өзүнөн да күчтүү парламенттен сырткары турган саясий күч калыптана баштады, кокус тараза ташы ушул жакты көздөй ооп кете турган болсо, анда Жогорку Кеңештин күнү батарына аз калды дегенди билдирет” дейт саясий серепчи.
“Чындап эле таттуу кыялдардын туткунунда жашап, биздин көп саясатчылар сыяктуу революциялар аркылуу бизнес жасаганды токтотсок, бул жыл деле мурдагы жылдардан ашкан жыл болбойт. Казынанын жардылыгы, баанын кымбаттыгы, электр энергиясынын жетишсиздиги азыр эч кимге жаңылык эмес. Дагы бир революция жасайм деген Бекназаров да биздин эл үчүн жаңылык эмес. Парламенттеги ит тартыштын баары - демократиялуулуктун гана белгиси. Акырындап Ташиевдер дубалдан секирбегендей аң-сезими өнүккөн парламентке да ээ болобуз. Ал күндөр да алыс эмес. Болгону процесс жүрүп жатат” деп аяктайт “Аргументы и факты в Кыргызстане” гезитиндеги макала.
Аталган басылма үстүбүздөгү жыл парламент үчүн да чечүүчү жыл болорун талдоого алган макала тартуулады.
Серепчи Валентин Богатырев Кыргызстанда саясий Чернобылдын кайталанышы мүмкүнбү деген суроого жооп издеп, “Жогорку Кеңештеги жалаң бир тараптуу гана саясатчылардын амбициясына курулган “Ата-Журт” партиясынын лидерлери саясий Олимптен жылмышып түшкөн менен түштүктө андан да күчтүү саясий өкүлчүлүккө муктаждык түзүлдү” деди ал.
КСДПнын, “Замандаш” менен “Республиканын” түштүк аймагынын айрым жерлериндеги жеңишине бул партиялардын али тажырыйбасы жок саясатчылары эле шыктанбаса, тереңдеп талдап көргөндө ал “жеңиште” анча деле кубана турган жагдайлар жоктугун, түштүктөгү шайлоочулар шайлоо оюнун мыкты өздөштүргөндүктөн каалаган “саясый партиялардын” ыгы менен шайлай бергенди мыкты билишерин, акчасын төлөсө болду, керек болсо каалаган партияга иштеп койобуз дегендер четтен чыгарын, ошондуктан кечээ Баткенде КСДП менен “Замандаш” партиялары үчүн көп добуш бергендер Оштогудай эгер керек болсо эртең эле өздөрүнүн лидерлери үчүн добушун салып баса берери турган эки жерде эки төрт дегендей эле иш экендигин айтты.
Богатырев андан ары эгер ушул 2013-жылдан кыргыз парламенти “аман-соо” чыга турган болсо анда ал мөөнөтүнүн акырына чейин иштеп кетерин, азыркы парламенттин олку-солку абалда турганынын эки себеби барына токтолуп, Жогорку Кеңеш өзүнүн түздөн-түз аткара турган функционалдык жана уюштуруучулук вазийпасын биротоло жоготконун белгиледи.
Биз кандай гана партия түзбөйлү, айланып келип эле Компартияга окшоп калып жатканын, эгер Жогорку Кеңеште өзүнүн эмес, Ак үйдүн сыртындагы элдин көзү менен караганда уялганынан өзүн эбак таратып жибермегин, бирок бүгүн анын тарап кетишинин да зарылдыгы жоктугун, кокус бул Жогорку Кеңеш тарай турган болсо, кайра эле так ушул Жогорку Кеңештин өзүнө окшогон бирөө келерин кеп кылды.
Жогорку Кеңештин туруксуздугунун экинчи себеби, эксперттин ою боюнча, анын легитимдүүлүгүнүн жетишсиздигинде жатат. Биринчиден, азыркы парламент шайлоочулардын тең жарымынын да добушун алалган эмес. Ошого байланыштуу көпчүлүк эл Жогорку Кеңешти өзүнүн авторитеттүү өкүлү катары эсептебейт.
“Экинчиден, Жогорку Кеңеште парламентти каалаган жакка калчап турган парламенттик эмес күчтөр көп, алар мыйзам чыгаруу аянтын саясий күрөштүн аянтына айланткысы келгендер, айлантып да жаткандар, байкасаңар акырындык менен Жогорку Кеңеште анын өзүнөн да күчтүү парламенттен сырткары турган саясий күч калыптана баштады, кокус тараза ташы ушул жакты көздөй ооп кете турган болсо, анда Жогорку Кеңештин күнү батарына аз калды дегенди билдирет” дейт саясий серепчи.
“Чындап эле таттуу кыялдардын туткунунда жашап, биздин көп саясатчылар сыяктуу революциялар аркылуу бизнес жасаганды токтотсок, бул жыл деле мурдагы жылдардан ашкан жыл болбойт. Казынанын жардылыгы, баанын кымбаттыгы, электр энергиясынын жетишсиздиги азыр эч кимге жаңылык эмес. Дагы бир революция жасайм деген Бекназаров да биздин эл үчүн жаңылык эмес. Парламенттеги ит тартыштын баары - демократиялуулуктун гана белгиси. Акырындап Ташиевдер дубалдан секирбегендей аң-сезими өнүккөн парламентке да ээ болобуз. Ал күндөр да алыс эмес. Болгону процесс жүрүп жатат” деп аяктайт “Аргументы и факты в Кыргызстане” гезитиндеги макала.
