Кара-Сууда өгөйлөнгөн айыл бар

100дөн ашык түтүн жашаган кыштакта медициналык пункт, мектеп, маданий борбор, таза суу, жада калса соода дүкөнү да жок. Маршруттук каттамдын жоктугунан балдар 3-4 чакырым жол жүрүп, коңшу айылдагы мектепке барышат.

5-класстын окуучусу Элнура коңшу айылдагы мектепке барып келатат. Өздөрүнүн айылында мектеп жок болгондуктан ал достору менен күндө ушинтип 3-4 чакырым жол жүрөт:

- Мектеп алыс. Коңшу Партсьезд деген айылга барып келебиз. Жолдун жамандыгын айтпаңыз. Чыла, суу, ылай. Кар жааганда жөө ары-бери катташ да кыйын. Барбай койойун десең, программадан артта калып каласың. Кээде жалгыздан барышка туура келет. Ал күндөрү балдар уруп койот, же иттер каап кетет. Кыскасы, бизге мектепке барып-келиш тозоктун эле иши.

Кашкар-Кыштак айыл округундагы Тажик маале айылына маршрут да келсе келет, келбесе жок. Жолдун начардыгынан ал эмес жөнөкөй таксилер да каттабайт. Айыл тургуну Камилжан Досматов:

- Мен 70тен аштым. Ушунча жылдан бери ушул жолдо жөө каттап келатам. Жаш кезде да эч нерсе эмес, азыр минтип таяк таянып калганы эртең менен чыксам ушул эле жерге кечинде жетем. Машине деген каттабайт. Маршруттар болсо келбейт.

Айылдын башка бир жашоочусу Хатира Маражапова айылда медициналык жайдын жоктугуна кейүүдө:

- Менин 5 балам мектепке каттайт. Кечигип калбасын деп, эртең менен элден бир саат мурун жөнөтөм. Кыштын күнү суукта тоңуп калгандарын айтпа. Анан бизде медициналык поликлиника жок. Бирөө төрөп калса, же ооруп калса кечке жол жүрүп, коңшу айылга алып барышка туура келет.

Тажик маале айылы Кара-Суу районунун Өзбекстан менен чек аралаш жакасында жайгашкан. Кыштакта 131 кожолук жашаганына карабай мында социалдык объектилердин бири да жок. Бийликтерге жардам сурап кайрылышкан менен, анысы азырга чейин майнапсыз. Айыл башчы Турдумамат Исаков:

- Биздин айылда поликлиника жок, аялдар балдарын көтөрүп алышып жөө башка айылдарга барып келет. Анан таза суу жок. Муршрут каттабайт. Магазин жок. Маданий үй болсо такыр эле курулган эмес. Чынын айтканда Кыргызстанда жашап атам дештен деле уялып кетесиң. Өлкөбүз өз жарандары үчүн ушундай шарт түзүп бергенин карабайсыңарбы эми.

Кыштакта кыргыз, өзбек, тажик жана түр улуту болуп төрт эл аралаш отурукташкан. Айылдагы көйгөйлөргө карабай бул жердегилер ынтымакта жашайт. Айыл тургуну Абдрасул Халилов:

- Улут аралык ынтымак боюнча биздин айылга эч ким жетпейт. Мына өзбек, кыргыз, тажик жана түрк болуп аралашып жашайбыз. Тоюбуз да бир, оюбуз да бир, көрүстөнүбүз да бир. Ошол көйгөйлөрдү эле эске албаганда талаша турган эч нерсебиз жок. Өткөн жылкы тополоңдо да айылды чогуу коргоп калганбыз.

Ошентсе да Тажик маале айылындагылар бийликтен үмүттөрүн үзүшө элек. "Көп нерсени сурабайбыз, бизге кадимки жашоого ылайыктуу эле жөнөкөй шарттарды жаратып берсе болду" дешет алар.