Ош шаардык билим берүү башкармалыгынын жетекчиси Куштарбек Кимсанов былтыр 1-июлда кызматынан бошогон. Калаадагы мектептердин башчысы ошондон бери "ана шайланат, мына шайланат" менен келатат. Күзгө чукулдап сынактын жыйынтыгы чыкты деген сөз тарап, кийин тастыкталбай калган.
Билим берүү жана илим министрлиги мунун себебин алты айдан бери ачык айта албай келатат. Министрликтин статс-катчысы Калыс Шадыканов бул жолу да үстүртөн гана маалымат берүү менен чектелди:
- Мамлекеттик кызматка дайындоонун өзүнүн процедурасы бар. Кээ бир дайындоолор керек болсо үч жылга чейин созулушу мүмкүн. Анын баарын мен силерге айта албайм. Ош шаардык билим берүү башкармалыгынын жетекчисин дайындоо узарып жатканына да ошол себептер бар. Өткөндө талапкерлерди атайын тестирлөөдөн өткөргөнүбүздө, бир талапкер катышпай калыптыр. Ал “мен да тестирлөөдөн өтөм” деп талап кылды, эми аны да өткөрөбүз. Андан кийин талапкерлер менен маектешүү болот, жыйынтык ошондон кийин гана чыгат. Так жыйынтык качан чыгарын айта албайм.
Талпынган талапкерлер
Талапкер демекчи, аталган кызмат орунга жети адам өз талапкерлигин койгон. Ош шаардык билим берүү башкармалыгынын жетекчисинин милдетин аткарып жаткан Жеңиш Байзаков кайра ушул кызматта калуу максатын көздөп арыз берген. Эски кызматын сагынганбы, айтор бул мекемеде мурда жетекчи болуп иштеген Абдували Балтабаев менен Гүлайым Машраповалар да талапкерлердин катарында.
Ош мамлекеттик университетинин окутуучусу Мастура Шарипова, Ош шаардык мэриясынын социалдык иштер боюнча бөлүм башчысы Салтанат Аманова, Ош облустук балдардын чыгармачылык борборунун директору Рахманберди Назаров жана Ош шаардык кеңешинин мурдагы депутаты Авазбек Асановдор да калаанын башкы педагогу кызматына ат салышууда.
Ошто агартуу тармагында иштеген, атын атагысы келбеген адис буларга токтолду:
- Чынын айтсам, анчалык чоң эмес бул кызматка кадр дайындоо мынчалык саясатташкан эмес. Азыр апогейине жетти. Талапкерлердин арасында талаш аябай катуу жүрүп жатат. Ар бир талапкер өзүнүн “крышаларын” ишке салышты. Тагыраагы Ош шаардык мэриясындагы кишилер, Ош шаардык кеңешиндеги жана Жогорку Кеңешке Оштон барган депутаттар жана андан сырттагы топтор ар кимиси өзүнүн кишилерин алып келгиси келип жатат. Ал тургай бул кызмат үчүн кээ бир талапкерлер тийиштүү кишилерге 40 миң долларга чейин акча берди деген да ишеничтүү маалыматтар бар.
Капилет өзгөргөн жобо
Ишенимдүү булактар кабарлагандай, талапкерлердин ичинен Авазбек Асановдун шансы көбүрөөк. Кыязы, өкмөттүн айланасында да, министрликте да анын колдоосу чоңдой көрүнөт. Ал тургай Билим берүү министрлиги атайын жобону да Асановго ылайыктап өзгөртүүгө үлгүрүптүр деген сөз тарады.
Маселен, Ош шаардык билим берүү башкармалыгынын башчылык кызматы үчүн жарыяланган сынактын 29-июлда жарыкка чыккан жобосунда, талапкер беш жыл агартуу тармагында, үч жыл мектепте директор болуп иштеши керектиги жазылса, 30-ноябрь күнкү жободо директор болбосо да жарай берери жазылган. Алгачкы жободо “педагогикалык билим барлар гана” деп айтылса, кийинкисинде ага “гуманитардык багыттагы билими барлар да боло берет” дегендей маани кошулуп калган. Мунун экөө тең Асановдун ишмердүүлүгүнө туура келет экен.
Учурда ОшМУда иштеген Авазбек Асанов өзү мунун баарын четке кагууда:
- Мен жөнүндө айтылгандардын баары жалган. Муну бирөөлөр жөн эле ушак катары чыгарып, жайып жиберишкен го дейм. Бул жерде сынак акыйкат эле жүрүп жатат. Эгер акыйкат болбогондо, анда министрлик суроо-сопкуту жок эле бирөөнү дайындап коймок да. Биз тест тапшырганбыз, азыр министрликтен жооп күтүп жатабыз. Эмнеге кечигип жатканын чынында мен билбейт экем, мен ага азырынча комментарий бере албайм.
Билим берүү баарына бирдей болсо...
Билим берүү баарына бирдей болсо...
Жалал-Абад шаарында мүмкүнчүлүгү чектелген балдардын саны миңден ашуун.
Деген менен адистер Ош шаардык билим берүү башкармалыгынын жетекчисин дайындоо создугуп жатышынын себебин башка нерсе менен байланыштырышат. Алардын болжолунда, калаада өз таасирин кеңейткиси келген саясий күчтөр менен кызыкдар топтор бул кызматты ачыктан-ачык талашып жатат. Ага борбордук бийликтеги айрым чиновниктер да аралашып жатканын серепчилер ырастоодо. Серепчи Төлөгөн Келдибаев мындай дейт:
- Ош шаардык билим берүү тармагы коррупцияга белчесинен батып калган тармак. Мектептерге, бала бакчаларга азыр бир баланы алып кирүү кеминде беш миң сом турат. Ата-энелерден аркы-беркиге деп чогултулган акчалары канча. Мына ошолордун баарынан бир бөлүгү үлүш катары шаардык билим берүү башкармалыгына келип турат. Андан сырткары директорлорду кызматка коюп тыйын табышат. Ошон үчүн да ал жердин башчылыгына кызматка баргысы келгендер көп. Ал эми саясий топтор өз кишисин алып барууга кызыкдар болгонунун себеби, ал жерде мугалимдерди саясий максатта пайдалануу далалаты. Шайлоолордо, башка саясий өнөктүктөрдө мугалимдерди чогуусу менен айдап алып барып, кайсы бир керектүү адамды шайлатуу үчүн ошол жерге жүткүнүп жатышат. Ал жерди талашкан саясий күчтөр көп болгон үчүн азыр министрдин деле башы маң болуп калса керек.
Ош шаардык билим берүү башкармалыгына калаада 60тай мектеп жана 40ка чукул бала бакча баш ийет. Эмгек жамаатынын жалпы саны 6 миңдей киши. Республиканын экинчи борбор калаасында 60 миңдей окуучу билим алууда.
