Аталган мектептин тарых мугалими Бакыт Бейшенбеков "Фейсбуктагы" барагына жооптору даяр китептер тууралуу жазып, Билим берүү министрлигине нааразылыгын билдирди.
Сары-Булак айылындагы орто мектептин тарых мугалими Бакыт Бейшенбеков бүтүрүү экзамендеринин суроолоруна даяр жооптор жазылган китеп Кочкор райондук билим берүү бөлүмүнөн келгенин кулагы чалган. Бейшенбеков китепти мектептин директору 9-класстын ар бир окуучусуна сатып, албай койсо мажбурлап бергенин айтты.
Мугалимдин ырасташынча, сынактан жеңил өткүсү келген окуучулар даяр жоопторду көрүп, сүйүнгөнүнөн деле жүз сомдук китепти алып жатышат:
- Даяр жоопторду берип жатат, атайын даярдалган китептерди жүз сомдон сатышууда. Мындай болбошу керек да. Окуучунун изденүүсү эмне болот? Билим сапаты жоголбойбу! Бир суроого жооп алыш үчүн окуучу изденип, табышы керек. Даяр жооп турса көчүрүп коёт да. Ал китептерди окуучуларга мажбурлап эле алдыртты. Албайбыз дегендер болгон жок. Тескерисинче, аларга кайра жакшы да. Китеп саткандар окуучунун келечегин ойлонгон жок. Бизнес жасап жатышат. Мен "Фейсбуктагы" баракчама да жаздым эле, бир жылда Кыргызстан боюнча 9-классты 95 миң, 11-классты 70 миң окуучу бүтөт. Ошондо 165 миң балага китепти 100 сомдон мажбурлап алдырса, 16 млн. 500 миң сом болот экен. Бул кимдин чөнтөгүнө түшөт? Эгер андай болсо мен деле бир айдын ичинде интернеттен маалымат чогултуп, китеп жазып сата берсем болобу? Билим берүү министрлиги мындайга жол бербеши керек.
Сары-Булак айылынын Шамен атындагы орто мектебинде 60 гана окуучу бар. Анын жетөө тогузунчу класста окуйт. Чакан айыл болгондуктан мектепте 11-класста окуган окуучулар жок. Мектеп директорунун милдетин аткаруучу Талант Бакиров китеп мажбурлап сатылып жатат деген маалыматты четке какты:
- Мен өткөндө райондон экзамендердин суроолору жазылган китепти гана алып келип, таратып бергем. Ал эми жооптор жазылган китепти көргөн эмесмин. Ким таратып, ким сатканын билбейм.
Мындай көрүнүш Сары-Булак айылында гана эмес, облустун башка айылдарында да бар. Китеп сатып алгандардын бири, Нарын районунун Алыш айылынын тургуну Асел Капарова окуучунун билим деңгээлин текшергендин ордуна "даяр ашты" алып келгендерге нааразы:
- 11 жыл окуп, алган билиминин сапатын текшериш үчүн экзамен болот да. Баланын билимин сынаш керек. Келечегин ойлош керек. Анан даяр жоопту берип коюшса кандай болот?
Китеп Билим берүү министрлигинин уруксаты менен гана сатылат дейт Нарын облустук усулдук билим берүү бөлүмүнүн жетекчисинин орун басары Сейтек Кошалиев. Анын ырасташынча, мектептин директору же кайсы бир мугалим китебин окуучуларга сатып өткөрүү аракети болсо кызматтык чара көрүлөт.
- "Бул китеп мектеп программасына жарайт, колдонсоңор болот" деп Билим берүү министрлигинен буйрук келет. Китеп жазган өзүнчө авторлор бар. Алар болсо министрликтин атайын көрсөтмөсү жок эч бир мектепке бере да албайт, биз сата да албайбыз. Дүкөндөрдө “Экзамендерге даярдык” деген китептер бар. Аларды ата-энелер өз каалоосу менен балдарына алып берет же окуучулар өздөрү сатып алышат. Окуучуларга мажбурлап китеп саткан мугалим болобу, директор болобу биз аларга сөзсүз түрдө чара колдонобуз. Каяктан алып келгени, кайсы буйруктун негизинде сатып жатканы текшерилип, мыйзам бузуу болсо чара көрүлүп коллегияда маселеси каралат. Антпесе каалаган мугалим каалагандай китеп басып чыгарып, өзүнчө эле бизнес болуп кетпейби. Азырынча мындай көрүнүш жок.
Нарын облусунда 141 орто мектепте 60 миңге жакын окуучу билим алат. Быйыл 9-классты беш миң, 11-классты төрт миңден ашык окуучу бүтүрөт.
