“Азаттык”: Кечээ Баткен облусундагы Кадамжай шаарчасындагы кыргыз-түрк лицейинде өрт чыгып, окуу жайдын 320 орундук жатаканасы олуттуу жабыр тарткан экен. Ушундай өрт чыгып, чоң материалдык чыгымдарды алып келип атканына бат-баттан эле күбө болуп атабыз. Айтсаңыз, өрт коопсуздугу жаатында коомчулуктун маалымдуулугу канчалык болуп атат? Өрт коопсуздугун сактоо, бул боюнча талап кылынган инструкцияларды аткаруу жаатында жылыштар барбы, өткөн жылдарга салыштырмалуу өрт чыккан учурлар азайдыбы?
Нурлан Ташмамбетов: Эгерде статистикага кайрыла турган болсок, 2011-жылдын 2 айында эле өлкөбүздө 535 өрт кырсыгы катталган. Мындан материалдык чыгым 17 миллион сомдон ашык болгон. Бул өрт кырсыктарынын натыйжасында жалындан жана түтүндөн 27 адам өлгөн, алардын алтоосу жаш балдар. Ошол өрттөрдөн 11 адам ар кандай даражада күйүк жаракат алышып, алардын үчөө жаш бала болуп атат.
Адамдардын өлүмү менен коштолгон өрттөрдүн негизги себеби, бул бизде от жагуучу мештерди колдонууда эрежелердин бузулушунан чыгып атат. Экинчи себебинин бири, турмуш-тиричилик электр жабдыктарын колдонууда өрт коопсуздугу эрежелеринин бузулушунан болуп атат. Андан кийин эле, адамдардын тамеки чегүүдөгү этиятсыздыгын айтсак болот.
Эгер салыштырып кете турган болсок, анализдеп келгенде эки эсеге көбөйдү. Анткени былтыркы жылдын ушул эле эки айында 11 адам өрттөн өлгөн болсо, азыр 27 адам каза болуп атат.
Эми ошол өрттөрдү, адам өлүмүн азайтуу боюнча биздин орт коопсуздугу агенттиги тарабынан алдын алуу иштери жүргүзүлүп атат. Бизде негизги алдын-алуу иштери болуп, бул – үгүт-насаат иштери эсептелинет. Ошого байланыштуу биз бардык тармактарга, тиричилик жайларына өзүбүздүн өрт коопсуздугу жөнүндө ар кандай инструкцияларды айтып, маалымат каражаттарынан да сүйлөп атабыз. Мына мисалы ушул эки айдын ичинде эле 139 макала жарыяладык. Телерадиого 105 жолу чыгып сүйлөп, ар кандай чараларды көрүп атабыз. Бирок ошого карабай өрттүн саны өсүп атат. Бул эми негизи, кышында өрт саны көбөйөт да, ошондон болуп атат. Адамдардын отту пайдалануудагы этиятсыздыганан болуп атат.
“Азаттык”: Бул эми адамдардын материалдык мүмкүнчүлүгүнө дагы жараша болсо керек да. Себеби, материалдык мүмкүнчүлүгү начар болсо, ошого жараша техникалык каражаттарынын сапаты начар. Ал эми колго жасалган жылыткычтар күйүп кетүү коркунучу чоң. Ошентсе да ар бир жаран үй-мүлкүн, там-ташын тилсиз жоо коркунучунан сактоо үчүн кандай чара көрүшү керек?
Нурлан Ташмамбетов: Негизинен, анализдеп келгенде чынында эле өрттүн саны адамдардын каржы жагынан начар, тартыш болгонунан чыгып атат. Жана сиз айткандай, көбү коопсуздук жагы эске алынбай туруп колго жасалган электр жабдыктарынан чыгат. Эгерде алар бардык жагы эске алынып, заводдон чыгып келген жабдыктарды колдонушса өрттүн саны азаймак. Экинчиден, адамдардын аракечтигин белгилеп кетүү керек. Алар мас абалында тамеки чегип, анан уктап калып, ошондон өрт чыгып атат.
Эми эмне дейбиз, жарандарга мындай деп айтып кетет элек. Ушундай кайгылуу кырсыктарды болтурбоо үчүн - отту колдонууда, электр жабдыктарын колдонууда, тамеки чегүүдө адамдар этият болушу керек. Сак болушу керек.
Нурлан Ташмамбетов: Эгерде статистикага кайрыла турган болсок, 2011-жылдын 2 айында эле өлкөбүздө 535 өрт кырсыгы катталган. Мындан материалдык чыгым 17 миллион сомдон ашык болгон. Бул өрт кырсыктарынын натыйжасында жалындан жана түтүндөн 27 адам өлгөн, алардын алтоосу жаш балдар. Ошол өрттөрдөн 11 адам ар кандай даражада күйүк жаракат алышып, алардын үчөө жаш бала болуп атат.
Адамдардын өлүмү менен коштолгон өрттөрдүн негизги себеби, бул бизде от жагуучу мештерди колдонууда эрежелердин бузулушунан чыгып атат. Экинчи себебинин бири, турмуш-тиричилик электр жабдыктарын колдонууда өрт коопсуздугу эрежелеринин бузулушунан болуп атат. Андан кийин эле, адамдардын тамеки чегүүдөгү этиятсыздыгын айтсак болот.
Эгер салыштырып кете турган болсок, анализдеп келгенде эки эсеге көбөйдү. Анткени былтыркы жылдын ушул эле эки айында 11 адам өрттөн өлгөн болсо, азыр 27 адам каза болуп атат.
Эми ошол өрттөрдү, адам өлүмүн азайтуу боюнча биздин орт коопсуздугу агенттиги тарабынан алдын алуу иштери жүргүзүлүп атат. Бизде негизги алдын-алуу иштери болуп, бул – үгүт-насаат иштери эсептелинет. Ошого байланыштуу биз бардык тармактарга, тиричилик жайларына өзүбүздүн өрт коопсуздугу жөнүндө ар кандай инструкцияларды айтып, маалымат каражаттарынан да сүйлөп атабыз. Мына мисалы ушул эки айдын ичинде эле 139 макала жарыяладык. Телерадиого 105 жолу чыгып сүйлөп, ар кандай чараларды көрүп атабыз. Бирок ошого карабай өрттүн саны өсүп атат. Бул эми негизи, кышында өрт саны көбөйөт да, ошондон болуп атат. Адамдардын отту пайдалануудагы этиятсыздыганан болуп атат.
“Азаттык”: Бул эми адамдардын материалдык мүмкүнчүлүгүнө дагы жараша болсо керек да. Себеби, материалдык мүмкүнчүлүгү начар болсо, ошого жараша техникалык каражаттарынын сапаты начар. Ал эми колго жасалган жылыткычтар күйүп кетүү коркунучу чоң. Ошентсе да ар бир жаран үй-мүлкүн, там-ташын тилсиз жоо коркунучунан сактоо үчүн кандай чара көрүшү керек?
Нурлан Ташмамбетов: Негизинен, анализдеп келгенде чынында эле өрттүн саны адамдардын каржы жагынан начар, тартыш болгонунан чыгып атат. Жана сиз айткандай, көбү коопсуздук жагы эске алынбай туруп колго жасалган электр жабдыктарынан чыгат. Эгерде алар бардык жагы эске алынып, заводдон чыгып келген жабдыктарды колдонушса өрттүн саны азаймак. Экинчиден, адамдардын аракечтигин белгилеп кетүү керек. Алар мас абалында тамеки чегип, анан уктап калып, ошондон өрт чыгып атат.
Эми эмне дейбиз, жарандарга мындай деп айтып кетет элек. Ушундай кайгылуу кырсыктарды болтурбоо үчүн - отту колдонууда, электр жабдыктарын колдонууда, тамеки чегүүдө адамдар этият болушу керек. Сак болушу керек.