- Калича айым, сиз атайын кызматка суракка эмне үчүн чакырылдыңыз?
- Парктарда туш келди соода кылып жатышпайбы. Ошону токтотуш үчүн мыйзамдарды изилдеп, келишимдердин долбоорун топтогом. 26-майдан тарта майда ишкерлер менен келишим түзө баштадым, кол коюп, алар акча төлөп.
“Мен велосипед иштетет элем”, “Мен балмуздак сатат элем” деп балдар келе баштады. Ошолордун арасында бир бала келген. “Иштей бер, келишим түзөбүз, баасын дагы тактайбыз” деп кетиргем.
Анан келишим түздүк. “50 миң алып келдим” дегенинен “Бухгалтерияга алып бар, алар кагаз жазып берет” деп кетирдим. Ал кетери менен эле Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин (УКМК) кишилери келип, өзүнүн процедурасын башташты. “Акчаны ким алды?” дешти. Бухгалтер “Мен алдым” деди. Баары бухгалтерияга кетишти. Андан кийин мени күбө катары адвокаттар менен чогуу УКМКга алып кетишти. Суракка алышты, баа кандайча аныкталып жатканын сурашты, баарын айтып бердим.
УКМК кызматкерлери эмненин негизинде сизди күбө катары сурап жатканын айтыштыбы?
- Жанагы “Ынтымак” паркында велосипед иштетиш үчүн акчасын төлөп кеткен Тажибаев деген бала Башкы прокуратурага арыз жазыптыр. Ал жактан шаардык прокуратурага жиберишиптир. Алар УКМКга жөнөтүптүр. Арызда эмне жазылганын айта албайм, себеби тилкат жазып бергем.
- Сиз бул кызматка келгени кандай маселелерге көңүл бурдуңуз эле?
- Мен келгенде бардык парктарда балмуздак саткан, ижарага велосипед бергендер көп экен. Алар эмненин негизинде иштеп жатканын, уруксаты барбы-жокпу, акча төлөйбү, төлөсө кимге деп сурасам, көптөн бери иштеп жүргөнүн, акчаны акимчиликтен келген кишилерге берип турганын, милицияга да төлөшөрүн айтып беришкенинен мыйзамсыз иштеп жаткандарды текшергендер көп экенин түшүндүм. Мен “Келгиле, келишим түзөлү, муниципалдык бюджетке акча түшсүн, мыйзам боюнча иштейли” десем баары сүйүнүп калышкан.
"Келишим түзөлү" десем мэриянын Муниципалдык мүлк башкармалыгы (ММБ) “Бул силердин иш милдетиңерге кирбейт, акыңар жок” деп прокуратураны айтып коркутуп башташты.
- Ким коркутту?
- Муниципалдык мүлк башкармалыгы. Ошондуктан мен башка шаарлардын, Орусиянын, Украинанын, чет өлкөлөрдүн тажрыйбасын изилдеп көрүп, тийиштүү Жобонун долбоорун иштеп чыктым. Токтомдун, Жобонун, тиркемелердин, арыздардын долбоорун иштеп чыгып, 2019-жылы 24-сентябрда расмий түрдө “Бекитип бергиле. Ушунун негизинде иштейбиз” деп киргизгем. Ошондон бери эч ким карабай койду. Юридика бөлүмүндө иш тобу түзүлүшү керек экенин айтышты.
Бир кеңешмеде туруп мэрге айтсам, протоколук тапшырма берген. Ал тапшырманы эч ким аткарган жок, иш тобу түзүлгөн жок. Кыш да өттү, жазында баягы туш келди соода кылгандар кайра жайнады. Аларды “Бул Калича Умуралиеванын бизнеси” деп жаза башташты. Мен барып, алардын кетишин талап кылган учурларым болгон, себеби мен да ызаландым.
Мыйзамдаштырайын десем, уруксат беришпейт. Тапырап келип сатып жатышса, менден көрүшөт.
Ошондо мен парктардагы туш келди соода мэриядагылардын, акимчиликтердин соода боюнча бөлүмдөрүнүн, мурда ошолордон акчаны алып жүргөндөрдүн жеми экенин түшүндүм.
Карантин аяктагандан кийин соода кылгандар кайра капташты. Ошондо Орусиянын “Парктын аймагында ишмердүүлүк жүргүзүүгө уруксат” деген бир аналогун таап, айлам кеткенде ошого таянып, юридикалык жак катары алар менен келишим түзө баштадым.
27-майда акча түшө баштады. 28-майда 16 келишим түзүп, акчаны эсепке түшүрдүм. Өнүгүүгө бюджеттен акча бөлүнбөйт, ажатканалар оңдолбойт, отургучтарды оңдогонго каражат каралган эмес. Ошого акча тапсам, эми мени күнөөлөп жатышат.
Он ай ичинде прокуратурадан алты эскертүү келип түшкөнүнөн бул жерде кимдин кызыкчылыгы бар экени мага көрүндү. Парктардан түшкөн миллиондогон акча жеке чөнтөктөргө кетип жатат, байкуш бюджетке бир тыйын түшпөйт экен. Ошого каршы чыксам, жыйынтыгын өзүңөр көрүп жатасыңар...
Парктардан түшкөн миллиондогон акча жеке чөнтөктөргө кетип жатат, байкуш бюджетке бир тыйын түшпөйт экен.
- Демек, соңку окуялардан улам сиздин иретке келтирүү аракетиңизге каршы кимдир бирөөлөр бар деп баалап жатасызбы?
- “Мындай болбош керек, бюджетке акча түшүүсү зарыл, дүйнөлүк тажрыйба ушундай” деп ачык эле айтып келе жатам. Мэр “Келишим түзүү укугун “Шаар парктарына” өткөрүп бергиле” деп бир нече жолу айткан. Мэрди укпаса, менин сөзүмдү ким угат?!
Эскертүү!
«Азаттыктын» материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: кайсы бир саясий партияга, топко үгүттөгөн, же каралаган, бир нече жолу кайталап жиберилген, адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлер жарыяланбайт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер сайтка чыкпайт. Модератор пикирлерди жарыялоо же андан баш тартуу укугун өзүнө калтырат.