Линктер

ЧУКУЛ КАБАР!
23-Декабрь, 2024-жыл, дүйшөмбү, Бишкек убактысы 02:20

Театр актерлорун капа кылган маяна


Иллюстрациялык сүрөт. (Сүрөттө кыргыз актеру Данияр Жанжигитов).
Иллюстрациялык сүрөт. (Сүрөттө кыргыз актеру Данияр Жанжигитов).

Соцтармакта театр кызматкерлеринин айлыгынын аздыгы тууралуу тамашалуу видеосу тарады. Кыска роликте театр актерлору өздөрүнүн айлык акысын жемкорлук боюнча чуулгандуу окуяларга салыштырып шакаба кылышкан. Маданият министрлиги артисттердин айлык акысынын аздыгы көптөн бери чечилбей жаткан көйгөй экенин, бул маселе мурда да, азыр да өкмөттүк деңгээлде коюлуп келатканын билдирди.

Театр актерлорунун соцтармактарга тарап жаткан видео ролигинде төмөнкүдөй сөздөр айтылат:

- Салам, достор! Кечээ жакында эле прокуратура кызматкери 200 миң доллар пара алып кармалды. Аны сомго которгондо 13 миллион 600 миң сом болот экен. Бул акчаны статисттер кыргызстандыктардын маяна акысына бөлүп эсептеп чыгышты. Дарыгерлер орто эсеп менен он төрт миң сом айлык алышат экен. 13 миллион 600 миң сомду табыш үчүн алар 84 жыл иштөөгө тийиш. Мугалимдер орто эсеп менен 8-9 миң сом алат. Алар жогорудагы каражатты табыш үчүн 114 жыл иштегенге туура келет. Ал эми биз, маданият кызматкерлери, орто эсеп менен 6-7 миң сом айлык акы алабыз. Жогорудагы сумманы табыш үчүн биз 210 жыл иштешибиз керек! Иштегиле, маданият кызматкерлери, биз көп жашайлы, иштегиле...

​Тасмада кесиптештери менен бирге маданият кызматкерлерин иштөөгө чакырып жаткан актер Эркин Эгембердиев он эки жылдан бери Улуттук академиялык драма театрында эмгектенет. Бул жолу ал кесиптештери менен бирге өздөрүнүн көйгөйүн тамаша иретинде айткысы келген:

Биздики эң төмөнкү айлыкка да кирбей калып атпайбы? Демек биз статистикада деле жок экенбиз да?

- Биз Улуттук статкомитетке чалып, Кыргызстандагы эң аз айлык канча экенин сурадык. Алар бизге тогуз миң сом экенин айтышты. Биздики болсо ошол эң төмөнкү айлыкка да кирбей калып жатпайбы? Демек биз статистикада деле жок экенбиз да? Көрсө өнүгүп жаткан Кыргызстанда азыр 6-7 миң сом айлык деген болбош керек экен. Атамбаевдин убагында президент биздин канча айлык аларыбызды угуп, таң калганы баарыңыздарга маалым болсо керек. Бизде беш миң сом айлык алып иштегендер бар. Мисалы, жаңы кирген артисттер 4500-3500 миң сом айлыкка иштейт. Эл артисттери тогуз миң сом алат.

Актер театр ишмерлеринин маянасынын аздыгы тууралуу арыз-муңу эгемендик алган жылдардан бери муундан-муунга мурас болуп келатканын айтты.

"Саманчынын жолу" спектаклинен бир көрүнүш.
"Саманчынын жолу" спектаклинен бир көрүнүш.

Деген менен азыр актерлордун арасында бир театрга байланбай, каражат табуунун башка жолдорун өздөштүрүп алгандар да бар. Алардын бири - Имаш Ажыгул. Аны менен чогуу 2016-жылы Кыргыз-Түрк "Манас" университетин он төрт бүтүрүүчү аяктап, актерлук кесипке ээ болуп чыккан. Азыр алардан алтоо гана актердук кесипти аркалап калышты. Имаш деле адегенде арзыбаган айлыкка жарыбай, беш жылын бекер кетиргенине өкүнүп жүрчү. Кийинчерээк өнөрү аркылуу акча табуунун жолуна түштү:

- Театрга киргенде алардын маянасы аябай аз экенин көрдүм. Төрт миң. Башында бир жыл ушул акчага жашап жүрдүк. Анан арга жок башка долбоорлорго аралаша баштадык. Азыркы тапта мен Орус драма, "Тунгуч" театрлары менен келишимдин негизинде иштешем. Шаардык театрда расмий иштейм. Мындай сырткары дубляждарга барып калам. Тасмаларга чакырып калышат. Чынында кино жаатында акча жакшы. Азыр бул кесип финансылык жактан канааттандырат десем болот. Бирок кээ бир учурларда бир жума таптакыр эле отуруп калабыз.

Анткен менен жаш актер Имаш Ажыгулдай бир нече жерде иштеп жашагандар же ага жол тапкандар анча көп эмес.

Маданият тармагынын, анын ичинде театр кызматкерлеринин маянасын жогорулатуу эми жаңы келген өкмөткө Маданият жана маалымат министрлиги кайрадан сунуш кыла турган башкы маселелердин бири болчудай. Бул тууралуу министрликтин басма сөз катчысы Жийде Зоотбекова билдирди:

Жийде Зоотбекова.
Жийде Зоотбекова.

- Азыр министр өкмөт башчыга жолугуп, кайра баары башынан башталып жатпайбы. Өкмөт алмашкандан кийин театрдагы көйгөлөрдү кайра түшүндүрүп дегендей. Анын ичинде айлыкты көтөрүш керек, театрларда оңдоп-түзөө иштерин жасаш керек деген маселелер бар. Учурда ушул маселелер боюнча каражат бөлүү жагынан кайрылып жатат. Угушубуз боюнча бул премьер-министр да биз койгон маселени "колдойм" дегенсип жатат.

Учурда Кыргызстанда 16 миңден ашык маданият кызматкери бар. Бул курамга айылдагы клубдардан тартып китепкана, театр, маданият тармагына тиешелүү билим берүү мекемелериндеги кызматкерлерге чейин кирет. Маданият кызматкерлеринин өз маалыматтарына караганда алардын орточо айлык акысы 4-5 миң сомдун тегерегинде.

"Азаттыктын" архиви: Театр актерлорунун өп-чап турмушу

Театр актерлорунун өп-чап турмушу
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:34 0:00
​"Азаттыктын" материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлерди жазууга болбойт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер жарыяланбайт.
  • 16x9 Image

    Зайырбек Ажыматов

    "Азаттыктын" кабарчысы. Жусуп Баласагын атындагы Улуттук университетин бүтүргөн. “Жалгыздык”, “Мелмил”, “Нөлү көп жылдар” аттуу ыр жыйнактардын автору. Зайырбек Ажыматов 2020-жылы 29-апрелде 44 жашында каза тапкан. 

XS
SM
MD
LG