Өзбекстандын премьер-министри Шавкат Мирзияев 12-октябрь күнү өкмөт мүчөлөрү, жергиликтүү бийлик өкүлдөрү жана дыйкандар менен жыйын өткөрүп, “Айбалта” аттуу мамлекеттик иш-чараны сындап, күч органдары менен акимдерди бул өнөктүккө жигердүү киришүүгө чакырды. Аты айтып тургандай эле, мерчемделген планды толтура албай калып, мамлекетке карыз болуп калган дыйкандардын мүлкүн “Айбалта” тобунун өкүлдөрү конфискациялайт.
Ушул жыйынга катышкан намангандык дыйкандардын бири “Азаттыктын” кабарчысына премьер-министр “Айбалта” тобу өз ишмердигин токтотуп койду деп катуу ачууланганын айтат:
– Ал “бизде “Айбалта” бар эмес беле, токтоосуз эртең кайра иштей баштасын! Талаага бар да, планды аткаргыла деп айт. Карыз болуп калган дыйкандын үйүнө барып машинесин, малын тартып ал. Андай мүлкү жок болсо үйүнүн чатырын чыгарып кет!” - деп соттук-аткаруучу бөлүмдүн жетекчисине бул топту жандандыруу тапшырмасын бергенин уктум.
“Айбалтанын” курамына ошол жыйындагы чечимден улам соттук-аткаруучу бөлүмдүн жана ички иштер органдары менен банктардын кызматкерлери киргенин да атын атагысы келбеген дыйкан кошумчалаган:
- Эгер дыйкандын карыз төлөгөнгө эч нерсеси жок болсо, “базарга барып кызыңды, аялыңды, карындашыңды сатып, жерден чукусаң да акчаны таап, карызыңды жап” - деп өкмөт башчысы аткаминерлерди зекигени кызык болду.
Атын атабоону суранган Жизак облусунун дагы бир дыйканы Мирзияевдин “Айбалтага” берген тапшырмаларынан кийин айылдагы жер иштеткендер мойнун бул куралдын алдына тосуп берүүдөн башка аргасы калбады" деген пикирде:
- Мунун башталганына төрт айдай болуп калды. Премьер-министр бересесин бере албаган дыйкандын үй-мүлкүн тартып алгыла деп жатат. Эгер үй-мүлкү болбосо аны алты жылга камап коёт. Азыр акимдер Мирзияевдин буйругун аткарып, дыйкандарды болушунча жазалоодо. Бул кампанияны “Айбалта” деп өзгөчө атап алышыптыр. Эми бул кокус планды аткара албай, карыз болуп калсаң биринчи сол колуңду, анан оң колуңду, акыры башыңды кыя чабат дегенди билдирет да. Бирок эч ким эмнеге план толбой калды деп сурап да койбойт. Маселен быйыл бизде сугат суу тартыш болду, бийлик талааларды суу менен жетиштүү камсыздай албады. Түшүм да аз чыкты. Муну айта баштасаң, алардын уккусу да келбейт.
Премьер-министрдин бул жыйынынан кийин жергиликтүү бийликтер да өз алдынча чогулуп “Айбалтаны” жер-жерлерде дароо баштоону макулдашышты. Наманган облусундагы “Азаттыктын” ишенимдүү булагы 13-октябрда атайын топ түзүлгөнүн кабарлады:
- Бүгүн аким шашылыш жыйын өткөрдү. Соттук-аткаруучу бөлүм, милиция, акимчилик жана юстиция кызматкерлери карыз болуп калган дыйкандардын үй-мүлкүн конфискациялаганы кетишти. Облустун бардык райондорунда ушундай топтор түзүлүп, иштей баштады деп айтып жатышат.
Өзбекстандын дыйкандары көз карандысыз делгени менен иш жүзүндө жергиликтүү бийликтин тапшырмасын кың дебей аткарышат. Пахта эгүү, анын баасы жана үрөндүн наркын бийлик гана бычып берет. Дыйкандар күйүүчү май, жер семирткичти да мамлекеттен гана сатып алууга милдеттүү.
Акыркы жылдары пахта менен үрөндүн планын толтуруп, мамлекетке бересесин бере албай калган дыйкандар болгон мүлкүн сатып, карызын жаап келишет. Айрымдары чарбасын таштап, чет элден жумуш издеп кеткенге да аргасыз.
