Өкмөт эмдиги жылдын экономикалык өсүшү 5% азыраак ашарын этият болжолдогон эскертүүсү ириде реалдуу шарт-мүмкүнчлүктөн чыкканы эч кимге шек туудурбайт. Президент К.Бакиев эмдиги жылкы өнүгүү ыраатын 8% көтөрүү милдетин койгону жалпыга дайын. 2006-жыл бюджетинин киреше бөлүгү 20 миллиард сомго бираз жете бербеген акча, ал эми чыгаша бөлүгү 23 миллиардка жакын сомду түзөрү көпчүлүккө жаңылык деле эмес. Киреше менен чыгашанын ортосундагы акча 3 миллиард ашуун акчаны түзөт, ал акча чет эл инвестициясынын эсебинен жабылат.
Экономика жана каржы министри Акылбек Жапаровдун ырасташынча, эмдиги жылдын бюджети толук аткарылышы керек. Анда белгиленген көрсөткүчтөрдүн дээрлик баары асмандан алынган эмес, ишке сөзсүз ашырылышы керек. Өкмөт биртоп өнөр жай ишканаларын ишке киргизип, инфляцияны 4,5% ашуун көтөрбөй, сомдун долларга карата катышын 42 сомдон ашырбай кармап туруу убадасын байма-бай берүүдө.
Макроэкономикалык көрсөткүчтөрдүн дагы бир маанилүү көрсөткүчү «Кумтөр» алтын кени эмдиги жылы мурдагы деңгээлине жете албайт. Ачык жерден алтын казып алуунун көлөмү кыйла азаят. Кыргызстандын өнөр жайынын өнүгүш деңгээлин жападан-жалгыз ырастаган ишкананын антип артка кетишинин айынан республика боюнча өнөр жайындагы өсүш - 5,2%, айыл чарбаныкы - 4,1%, тейлөө тармагы - 6,2%, курулуш - 12% алдыга жылышы белгиленген. Кыргызстандагы ички дүң продукттун көлөмү 111,5 миллиард сомду түзөт.
Айтса, президент К.Бакиев белгилеген экономикалык өнүгүүнүн 8% көрсөткүчү эмнеликтен 5,4% түзүп калганын экономика жана каржы министри Акылбек Жапаров быйылкы жылдын саясий кедергилери менен түшүндүрөт. Парламенттин бюджет жана каржы маселелери боюнча комитеттин төрагасы Акматбек Келдибековдун ырасташынча, жаңы экономикалык документте негизги социалдык маселелер толук камтылбай калган.
- Мына социалдык багыттагы деп жатабыз. Пенсия жашын төмөндөтүү кирбесе, айлык баланча пайызга көтөрүлөт деп айтпаса, 5% - 2 миллиардды каякка бөлүштүрөт? Бүгүнкү күнгө да жетпейт. Бул эч нерсеге жетпейт. Азыр да кеч эмес. Эгерде өкмөт жакшы эсептеп, биздин комитеттин берген тыянагы боюнча эсептеп, макулдугун берип, азыркы кырдаалдан чыкса болот. Орточо пенсия өлчөмү 700 сом болсо, мугалим менен дарыгердин акчасы 600 сом болсо, анан эртең эмне болот? Элдин баары ушуну 2006-жылдын бюджетин күтүп жатат. Эч нерсе болбойт.
Экономика жана каржы министри Акылбек Жапаров өкмөт деле карапайым калктын мүдөөсүн жадынан чыгарбашын жакшы билерин парламенттик талкууда бир нече ирет ырастады. Кендирди кескен маселе каржынын жоктугу.
- Биз жанагы мугалимдин тетрадь текшергенине, коммуналдык кызмат акысын жеңилдетүү жана башкалар боюнча мыйзамдарда белгиленгендерди санап көрсө 1,5 миллиарддан ашык акча керек экен.
Парламент депутаты Жантөрө Сатыбалдиевдин ырасташынча, эмдиги жылдын экономикалык документи маалынан кечигип талкууга түштү.
- Өкмөт өзү бюджетти кеч берди. Графиктердин баарын бузду да, элдин арасында депутаттар кабыл албай жатат деген сөз жүрүп кетти. Ошондой бир жактуу сөздүн болгону туура эмес. Мен өзүм бюджеттин көбөйгөнүн, ачык болушун каалайм. Ошону менен бирге эле айта кетким келет, бул өкмөттүн экономикалык, каржылык саясаты жок.
Парламент мүчөлөрү эмдиги жыл бюджет долбооруна ичи чыкпаганын бул ирет деле жашырган жок. Депутат Камчыбек Ташиев бюджеттин киреше бөлүгүн көтөрүүнүн биртоп мүмкүнчүлүктөрү бар экенин белгиледи.
- Күтүп отурбаш керек. Азыр биз жеңил бюджетти кабыл алуунун ордуна оор бюджетти кабыл алышыбыз керек. Оор бюджет кабыл алып, баарыбыз чуркап элге кызмат кылышыбыз керек. Мен көрүп турам, Феликс Шаршенбаевич мыйыгынан күлүп турат, күлбөш керек. Бул жаңы өкмөт аткара турган жумуш.
Кыязы, жаңы бюджет долбоору бул ирет парламент жактыруусуна жаңы жылга чейин ээ болбой калат окшоду. Өкмөт андайда мурдагы жыл параметрлерин эске алуу менен жыл башынан иш жүргүзүп, негизги экономикалык мыйзам долбоору кабыл алынгандан кийин ачык экономикалык аракетке өтүү мүмкүнчүлүгүн алат окшоп калды.
Экономика жана каржы министри Акылбек Жапаровдун ырасташынча, эмдиги жылдын бюджети толук аткарылышы керек. Анда белгиленген көрсөткүчтөрдүн дээрлик баары асмандан алынган эмес, ишке сөзсүз ашырылышы керек. Өкмөт биртоп өнөр жай ишканаларын ишке киргизип, инфляцияны 4,5% ашуун көтөрбөй, сомдун долларга карата катышын 42 сомдон ашырбай кармап туруу убадасын байма-бай берүүдө.
Макроэкономикалык көрсөткүчтөрдүн дагы бир маанилүү көрсөткүчү «Кумтөр» алтын кени эмдиги жылы мурдагы деңгээлине жете албайт. Ачык жерден алтын казып алуунун көлөмү кыйла азаят. Кыргызстандын өнөр жайынын өнүгүш деңгээлин жападан-жалгыз ырастаган ишкананын антип артка кетишинин айынан республика боюнча өнөр жайындагы өсүш - 5,2%, айыл чарбаныкы - 4,1%, тейлөө тармагы - 6,2%, курулуш - 12% алдыга жылышы белгиленген. Кыргызстандагы ички дүң продукттун көлөмү 111,5 миллиард сомду түзөт.
Айтса, президент К.Бакиев белгилеген экономикалык өнүгүүнүн 8% көрсөткүчү эмнеликтен 5,4% түзүп калганын экономика жана каржы министри Акылбек Жапаров быйылкы жылдын саясий кедергилери менен түшүндүрөт. Парламенттин бюджет жана каржы маселелери боюнча комитеттин төрагасы Акматбек Келдибековдун ырасташынча, жаңы экономикалык документте негизги социалдык маселелер толук камтылбай калган.
- Мына социалдык багыттагы деп жатабыз. Пенсия жашын төмөндөтүү кирбесе, айлык баланча пайызга көтөрүлөт деп айтпаса, 5% - 2 миллиардды каякка бөлүштүрөт? Бүгүнкү күнгө да жетпейт. Бул эч нерсеге жетпейт. Азыр да кеч эмес. Эгерде өкмөт жакшы эсептеп, биздин комитеттин берген тыянагы боюнча эсептеп, макулдугун берип, азыркы кырдаалдан чыкса болот. Орточо пенсия өлчөмү 700 сом болсо, мугалим менен дарыгердин акчасы 600 сом болсо, анан эртең эмне болот? Элдин баары ушуну 2006-жылдын бюджетин күтүп жатат. Эч нерсе болбойт.
Экономика жана каржы министри Акылбек Жапаров өкмөт деле карапайым калктын мүдөөсүн жадынан чыгарбашын жакшы билерин парламенттик талкууда бир нече ирет ырастады. Кендирди кескен маселе каржынын жоктугу.
- Биз жанагы мугалимдин тетрадь текшергенине, коммуналдык кызмат акысын жеңилдетүү жана башкалар боюнча мыйзамдарда белгиленгендерди санап көрсө 1,5 миллиарддан ашык акча керек экен.
Парламент депутаты Жантөрө Сатыбалдиевдин ырасташынча, эмдиги жылдын экономикалык документи маалынан кечигип талкууга түштү.
- Өкмөт өзү бюджетти кеч берди. Графиктердин баарын бузду да, элдин арасында депутаттар кабыл албай жатат деген сөз жүрүп кетти. Ошондой бир жактуу сөздүн болгону туура эмес. Мен өзүм бюджеттин көбөйгөнүн, ачык болушун каалайм. Ошону менен бирге эле айта кетким келет, бул өкмөттүн экономикалык, каржылык саясаты жок.
Парламент мүчөлөрү эмдиги жыл бюджет долбооруна ичи чыкпаганын бул ирет деле жашырган жок. Депутат Камчыбек Ташиев бюджеттин киреше бөлүгүн көтөрүүнүн биртоп мүмкүнчүлүктөрү бар экенин белгиледи.
- Күтүп отурбаш керек. Азыр биз жеңил бюджетти кабыл алуунун ордуна оор бюджетти кабыл алышыбыз керек. Оор бюджет кабыл алып, баарыбыз чуркап элге кызмат кылышыбыз керек. Мен көрүп турам, Феликс Шаршенбаевич мыйыгынан күлүп турат, күлбөш керек. Бул жаңы өкмөт аткара турган жумуш.
Кыязы, жаңы бюджет долбоору бул ирет парламент жактыруусуна жаңы жылга чейин ээ болбой калат окшоду. Өкмөт андайда мурдагы жыл параметрлерин эске алуу менен жыл башынан иш жүргүзүп, негизги экономикалык мыйзам долбоору кабыл алынгандан кийин ачык экономикалык аракетке өтүү мүмкүнчүлүгүн алат окшоп калды.
