Президенттин Жогорку Кеңештин Мыйзам чыгаруу жыйынындагы атайын өкүлү Чолпонкул Арабаев Аскар Акаевдин демилгеси менен кылмыш-жаза мыйзамдарын жаңыртуу концепциясы иштелип жатканын билдирди.
- Биз азыр ушул маселенин үстүндө иштеп жатабыз, -деди Чолпонкул Арабаев. - Ал үчүн кылмыш-жаза мыйзамдарын жумшартуу маселеси каралууда. Бул биринчи кезекте Кылмыш-жаза жана Кылмыш-жаза процессуалдык кодекстерге тиешелүү. Бизде кылмышка кириптер болгон адамдардын 60% ашууну эркинен ажыратылат. Орусияда ал болжол менен 45% түзөт. Өнүккөн өлкөлөрдө, айталы, Европада, Германияда ал 9% түзөт. Муну да алар көп деп эсептешет. Биздеги Кылмыш-жаза кодекси өтөле катуу. Ошондуктан, мыйзамдарды жеңилдетүү аракетинин ыңгайында Кылмыш-жаза кодексиндеги 127-берененин 2-3-пункттары толук алынып салынат.
Кылмыш-жаза кодексинин 127-беренесинде маалымат каржаттарында жалаа жапкан адамды 3 жылга чейин эркинен ажыратуу каралган. Болбосо ага минималдуу эмгек акынын 100дөн 1000ге чейинки өлчөмүндөгү айыппул салынчу. Президент Кылмыш-жаза кодексинин 128-беренесинин 2-пунктун да алып салууну сунуштоодо. Ага ылайык маалымат каражаты аркылуу кимдир бирөөнү мазактаган адам минималдуу эмгек акынын 500дөн 1000ге чейинки өлчөмүндө айыппулга жыгылчу.
Чолпонкул Арабаев «адамдык ар-намысыма жана ишкердик беделиме шек келди» деп сотко доо-арыз менен кайрылгандар эми бул мыйзам долбооруна жараша сураган айыппулдун 5% алдын-ала мамлекетке төлөшү керек дейт. Мындай өзгөртүү президенттин сунушу менен «Мамлекеттик төлөм жөнүндө» мыйзамга киргизилмекчи.
Президенттин пресс-катчысы Абдил Сегизбаев мындай демилге буга чейин деле көтөрүлгөнүн, бирок ал депутаттар тарабынан колдоого ээ болбой келгенине токтолуп, журналисттерди мамлекет башчысынын бул демилгесин колдоого чакырды:
- Биз мына ушул сунушту парламентте да колдоп, биргелешип аракет кылабыз го деген үмүттөбүз.
- Биз азыр ушул маселенин үстүндө иштеп жатабыз, -деди Чолпонкул Арабаев. - Ал үчүн кылмыш-жаза мыйзамдарын жумшартуу маселеси каралууда. Бул биринчи кезекте Кылмыш-жаза жана Кылмыш-жаза процессуалдык кодекстерге тиешелүү. Бизде кылмышка кириптер болгон адамдардын 60% ашууну эркинен ажыратылат. Орусияда ал болжол менен 45% түзөт. Өнүккөн өлкөлөрдө, айталы, Европада, Германияда ал 9% түзөт. Муну да алар көп деп эсептешет. Биздеги Кылмыш-жаза кодекси өтөле катуу. Ошондуктан, мыйзамдарды жеңилдетүү аракетинин ыңгайында Кылмыш-жаза кодексиндеги 127-берененин 2-3-пункттары толук алынып салынат.
Кылмыш-жаза кодексинин 127-беренесинде маалымат каржаттарында жалаа жапкан адамды 3 жылга чейин эркинен ажыратуу каралган. Болбосо ага минималдуу эмгек акынын 100дөн 1000ге чейинки өлчөмүндөгү айыппул салынчу. Президент Кылмыш-жаза кодексинин 128-беренесинин 2-пунктун да алып салууну сунуштоодо. Ага ылайык маалымат каражаты аркылуу кимдир бирөөнү мазактаган адам минималдуу эмгек акынын 500дөн 1000ге чейинки өлчөмүндө айыппулга жыгылчу.
Чолпонкул Арабаев «адамдык ар-намысыма жана ишкердик беделиме шек келди» деп сотко доо-арыз менен кайрылгандар эми бул мыйзам долбооруна жараша сураган айыппулдун 5% алдын-ала мамлекетке төлөшү керек дейт. Мындай өзгөртүү президенттин сунушу менен «Мамлекеттик төлөм жөнүндө» мыйзамга киргизилмекчи.
Президенттин пресс-катчысы Абдил Сегизбаев мындай демилге буга чейин деле көтөрүлгөнүн, бирок ал депутаттар тарабынан колдоого ээ болбой келгенине токтолуп, журналисттерди мамлекет башчысынын бул демилгесин колдоого чакырды:
- Биз мына ушул сунушту парламентте да колдоп, биргелешип аракет кылабыз го деген үмүттөбүз.
